POLİS VE TOPLUM DÜZENİ
İnsanlar toplum halinde yaşarlar ve hayatlarını devam ettirebilmeleri için bazı şeylere
gereksinim duyarlar .Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ne göre , beslenme ve barınmadan
sonra insanlar için en önemli ihtiyaç korunma ihtiyacıdır .Bu korunma ihtiyacı , toplumda bazı
organlar tarafından yerine getirilmektedir.
Bir ülkenin başka ülkelere ve dış tehditlere karşı korunması silahlı kuvvetler yani ordu
tarafından sağlanır .Ülke sınırlarının ihlal edilmesi , ülke topraklarına doğrudan veya dolaylı
şekilde saldırı yapılması durumunda ordu ülkeyi ve ülke menfaatlerini korur ve vatanı savunur .
Silahlı kuvvetler başka bir deyişle ordu ; Kara Kuvvetleri , Hava Kuvvetleri ve Deniz
Kuvvetleri’nden oluşur .Ülke kıyıları ise Sahil Güvenlik Komutanlığı’nca korunur . Bütün bu
kuvvetler , gerektiğinde bu saldırıları yapan ülke veya ülkelerle savaşır .
Ülkenin dış güvenliğinin yanı sıra ülke içi güvenliği de önemlidir .Vatandaşların huzur ve
güven içinde yaşayabilmeleri için bu düzeni koruyacak bir koruyucu güce ihtiyaç vardır . Bu
koruyucu güce “ Kolluk Kuvvetleri “ adı verilir .Kolluk kuvvetleri , genel olarak Polis ve
Jandarma’dan oluşur . Polis şehirlerde , Jandarma ise kırsal kesimde görevlidir . Ülke
topraklarının yaklaşık % 80 ‘ i Jandarma bölgesindedir . Polis , coğrafi olarak ülke toprağının
% 20 ‘sinde görevli olmasına rağmen ülke nüfusunun yaklaşık % 80 ‘ine hizmet vermektedir .
Türkiye’de Polis Teşkilatı , Emniyet Genel Müdürlüğü adıyla İçişleri Bakanlığı’na bağlı
olarak örgütlenmiştir . Jandarma ise , Jandarma Genel Komutanlığı adı altında örgütlenmiştir .
O da İçişleri Bakanlığı’na bağlıdır . Emniyet Genel Müdürlüğü her yönüyle İçişleri Bakanlığı’na
bağlıyken Jandarma Genel Komutanlığı idari yönden İçişleri Bakanlığı’na ; eğitim yönünden
Genelkurmay Başkanlığı’na bağlıdır.
Gerek Polis Teşkilatı , gerek Jandarma , görevini yerine getirirken kanun , tüzük ve
yönetmeliklere bağlı olarak çalışır .Bu mevzuat , kolluk kuvvetlerine bir yandan hak ve yetkiler
verirken diğer yandan da bazı sorumluluklar yüklemektedir.Her hukuk devletinde olduğu gibi ,
Türkiye’de de kolluk kuvvetleri bu yetkilerini kullanırken görev ve sorumluluk anlayışını ön
planda tutmaktadırlar .
Etkili bir kolluk hizmetinin verilmesi iyi yetiştirilmiş personelle sağlanır . Bu çerçevede ,
Anayasa’mıza göre , Emniyet Teşkilatı ve Silahlı Kuvvetler eğitim ve öğretim açısından özellik
arz etmektedir .Bu kurumlar , hizmetlerinin gereği olarak genel eğitim-öğretim kurumlarının
dışında eğitim- öğretim kurumları açabilmektedir .Buna örnek olarak , Polis Akademisi ile Harp
Okulları gösterilebilir .
Ülkedeki kolluk kuvvetleri , sadece Polis ve Jandarma’dan ibaret değildir .Gümrüklerin
korunması ile ilgili olarak Gümrük Müsteşarlığı memurları , ormanların korunması konusunda
Orman Muhafaza memurları , görev alanlarıyla ilgili olarak kolluk yetkisini kullanırlar .Bütün bu
kamu kolluk kuvvetlerinin yanı sıra bazı bankaların , barajların , işyerlerinin ve özel kuruluşların
korunmasında özel güvenlik kuruluşlarının , kendi kurumlarının sınırları içinde kalmak kaydıyla
genel kolluk kuvvetleri gelene kadar genel kolluk yetkisini kullandığını söylemek mümkündür .
LÜTFEN AŞAĞIDAKİ SORULARI YUKARIDAKİ METNE GÖRE CEVAPLAYINIZ !
1-İnsanların ne tür gereksinimleri vardır ?
…………………………………………………………………………………
2-İnsanlar için güvenlik ihtiyacı hangi ihtiyaçlardan sonra gelir ?
…………………………………………………………………………………
3-Ülkenin dış güvenliğini ne korur ?
……………………………………………………………………………….
4-Silahlı kuvvetler ne zaman ülkeyi korur ve savunur ?
………………………………………………………………………………
5-Silahlı kuvvetler hangi organlardan oluşmuştur ?
………………………………………………………………………………
6-Sahil Güvenlik Komutanlığı ne iş yapar ?
……………………………………………………………………………
7- Kolluk kuvvetleri ne demektir ?
………………………………………………………………………………
8-Polis coğrafi olarak nerede görevlidir ?
……………………………………………………………………………………
9-Polis ve Jandarma’dan hangisi daha fazla nüfusa hizmet vermektedir ?
……………………………………………………………………………………
10- Polis nereye bağlıdır ?
……………………………………………………………………………………
11- Jandarma nereye bağıdır ?
……………………………………………………………………………………
12-Polis ve Jandarma görev yaparken nelere dikkat ederler ?
………………………………………………………………………………………………
13-Mevzuat ne demektir ?
………………………………………………………………………………………………
14-Neye göre Polis ve Silahlı Kuvvetler kendi eğitim-öğretim kurumları açabilirler ?
…………………………………………………………………………………………………
15- Bunun örneği nedir ?
………………………………………………………………………………………………
16- Polis ve Jandarma’nın dışında kolluk yetkisini kullanan başka kurumlar var mıdır ?
………………………………………………………………………………………………………
LÜTFEN AŞAĞIDAKİ CÜMLELERİ DOĞRU VE YANLIŞ OLARAK İŞARETLEYİNİZ !
Cümlenin başındaki parantezin içine doğru cevap için ( D ) ,
yanlış cevap için ( Y ) koyunuz)
( ) 1- İnsanlar toplu halde yaşamazlar tek tek yaşarlar .
( ) 2- Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisine göre güvenlik en önemli ihtiyaçtır .
( ) 3- Ülkenin iç güvenliğini kolluk kuvvetleri sağlar .
( ) 4- Jandarma şehirlerde görev yapar .
( ) 5- Polis genel olarak kırsal kesimde görev yapmaz .
( ) 6- Jandarma her yönüyle İçişleri Bakanlığı’na bağlıdır.
( ) 7- Kolluk kuvvetleri mevzuatı, kolluğa hem hak ve yetkiler hem de sorumluklular yükler .
( ) 8- İyi yetiştirilmiş bir personel etkili bir kolluk hizmei verir .
( ) 9- Anayasa, Polis ve Silahlı kuvvetlere eğitim-öğretim açma yetkisi vermiştir.
( ) 10- Polisler genel öğretim kurumlarında yetişirler .
( ) 11- Gümrük memurları ormanları korur .
( ) 12- Polis ve jandarma’nın dışında da özel kolluk kuvvetleri vardır .
( ) 13- Özel güvenlik kurumları her yerde kolluk yetkisini kullanır.
( ) 14- Kolluk kuvvetleri görevlerini kanunlar çerçevesinde yerine getirirler .
( ) 15- Kanun , tüzük ve yönetmelikler mevzuatı oluşturmaktadır .
( ) 16- Polis eğitim yönünden Genelkurmay Başkanlığı’na bağlıdır .
( ) 17- Silahlı kuvvetler her zaman savaş yapar.
( ) 18 –Hukuk devletinde her şey hukuk çerçevesinde cereyan eder.
Hazırlayanlar:
Ali Tekce ÖĞRETİM GÖREVLİSİ
Alaattin Torun ÖĞRETİM GÖREVLİSİ
