.
   
  JE PARLE FRANÇAİS
  B2.1 (meli,se)
 

 

Çalışma ve Uygulama: 7

Adlaştırma  ( ma,me

Birleşik Cümle (dığını,tığını) şimdiki ve geçmiş zaman / cağını,ceğini (gelecek zaman)

Dolaylı Anlatım

Dolaylı Soru

Gereklilik

Şart Kipi

Tekrar Alıştırmaları

 

ADLAŞTIRMA

a-ı-o-u………………ma           Okumak……………okuma     
e-i-ö-ü……………….me           Gitmek……………gitme

                                                                                                                                                      

 Özne
 -(n) ın
-(n) in
-(n) un
-(n) ün

 

 Fiil

 Adlaştırma

 

İyelik eki

 Adlaştırma

 

 Olumlu

 Olumsuz

Olumlu

Olumsuz

 Benim 

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

 -m

Benim konuşMAm     

 konuşmaMAm

 Senin

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

 -n

Senin konuşMAn       

konuşmaMAn

 Onun 

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

 -sı

Onun konuşMAsı

konuşmaMAsı

 Bizim

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

 -mız

Bizim konuşMAmız

konuşmaMAmız

 Sizin 

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

 -nız

Sizin konuşMAnız

konuşmaMAnız

 Onların

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

-sı     ları

Onların konuşması
Onların konuşMAları

konuşmaMAsı
konuşmaMAları

 Ali’nin

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

 -sı

Ali’nin konuşMAsı

konuşmaMAsı

 Nur’un

 Konuşmak

 KonuşMA

 KonuşmaMA

 -sı

Nur’un konuşMAsı

konuşmaMAsı

 Türkiye’nin

 Gelişmek

 GelişME

 GelişmeME

 -si

Türkiye’nin gelişMEsi

gelişmeMEsi

 Evin

 Temizlenmek

 TemizlenME

 TemizlenmeME

 -si

Evin temizlenMEsi

temizlenmeMEsi

 Çocuğun

 Ağlamak

 AğlaMA

 AğlamaMA

 -sı

Çocuğun ağlaMAsı

AğlamaMAsı

 Gençlerin 

 Konuşmak

 Konuşma

 KonuşmaMA

-sı    ları

Gençlerin konuşMAsı 
Gençlerin konuşmaları

konuşmaMAsı
konuşmaMAları

 Toplantının

 Bitmek

 BitME

 BitmeME

 -si

Toplantının bitmesi

bitmeMEsi

 

Örnekler:

1. Gereklilik

Benim gitmem lâzım ( gerekir) .
Sizin spor yapmanız lâzım (gerekir).
Otobüsün saat 11.00’de bu duraktan geçmesi lâzım (gerekir).

2.  Ad tamlaması

Onun gelmesi hepimizi sevindirdi.
Süpermarketin kapanmasına on dakika var.
Arkadaşımızın hasta olması bizi üzdü.

3. Dolaylı anlatım ve emir

Doktor hastaya sigara içmemesini söyledi.
Annesi Arzu’ya ödevini yapmasını söyledi.
Trafik polisi, sürücüden belgelerini göstermesini istedi.

 

Aşağıdaki cümlelerdeki fiilleri adlaştırarak ve gerekli değişiklikler yaparak cümleyi tamamlayınız!

1. Saat beş oldu. Siz…………… eve (dönmek)…………………………..………..lâzım (gerekir).
2. Bir hafta sonra sınavlar başlayacak. Biz……….sınavlara (hazırlanmak)………..…..…..lâzım (gerekir).
3. Ankara’ya ekim ayında  kar… (yağmak)………normal değil. Ankara’ya kar, genellikle aralık, ocak ve
şubat aylarında yağar.
4. Bebek…………………yürümeye (başlamak)…………………………………..ailesini sevindirdi.
5. Saat altıya kadar bana (siz………..) telefon (etmek)…………………….……………..lâzım (gerekir).
6. Televizyonda haberler……………………….(başlamak)…………………………na kaç dakika var?
7. Erol, babasından eve gelirken ona çikolata (getirmek)……………………………………………istedi.
8. Hava serinledi. Üzerime bir şeyler (almak)………………lâzım (gerekir). Yoksa üşütüp hasta olurum.
9. Haydi artık yatalım!Yarın saat 7’de yola çıkacağız. Bu durumda, en geç saat 6’da (kalkmak)……  lâzım (gerekir). 
10. Oturduğumuz semtte çocuk parkı yok.  En yakın zamanda belediye…….bu semte bir çocuk parkı
(yapmak) ……. lâzım (gerekir).
11. Sizden beni (dinlemek)…………………………………………istiyorum.

CÜMLE BİRLEŞTİRME (BİRLEŞİK CÜMLE)

(Şimdiki zaman ve geçmiş zaman için)

a-ı…………………………-dığını (tığını)                                       
e-i
……………………..…..-diğini (tiğini)                                                                                                                                                                     
o-u
…………………………-duğunu (tuğunu)  
ö-ü
…………………..……..-düğünü (tüğünü)

 

 Özne 

 Fiil

 

 -i hâli

 -e hâli

 -de hâli

 -den hâli

 -in hâli

 

Benim 

yazmak

 

 

yazdığımı

 

yazdığıma

 

yazdığımda

 

yazdığımdan

 

yazdığımın

yaz

dığım

 

Senin 

gelmek

 

 

geldiğini

 

geldiğine

 

geldiğinde

 

geldiğinden

 

geldiğinin

gel

diğin

 

Onun

okumak

 

 

okuduğunu

 

okuduğuna

 

okuduğunda

 

okuduğundan

 

okuduğunun

oku

duğu

 

Bizim

görmek

 

 

gördüğümüzü

 

gördüğümüze

 

gördüğümüzde

 

gördüğümüzden

 

gördüğümüzün

gör

düğümüz

 Sizin

yazmak
yaz

 dığınız

 yazdığınızı

 yazdığınıza

 yazdığınızda

 yazdığınızdan

 yazdığınızın

 Onların

demek
de

diği dikleri

dediğini
dediklerini

dediğine
dediklerine

dediğinde
dediklerinde

dediğinden
dediklerinden

dediğinin
dediklerinin

 

Can’ın

almak

 

 

aldığı

 

aldığına

 

aldığında

 

aldığından

 

aldığının

al

dığı

 

Ece’nin

içtik

 

 

içtiğini

 

içtiğine

 

içtiğinde

 

içtiğinden

 

içtiğinin

içtiği

 

Türkiye’nin

olmak

 

 

olduğunu

 

olduğuna

 

olduğunda

 

olduğundan

 

olduğunun

ol

duğu

 

Telefonun

düşmek

 

 düştüğünü

 düştüğüne

 düştüğünde

 düştüğünden

 düştüğünün

düş

tüğü

 Çocuğun 

almak

 

 aldığını

 aldığına

 aldığında

 aldığından

 aldığının

al

dığı

 Gençlerin 

okumak
oku

 duğu dukları

okuduğunu
okuduklarını

 okuduğuna
okuduklarına

 okuduğunda
okuduklarında

 okuduğundan
okuduklarından

 okuduğunun
okuduklarının

Toplantının 

bitmek

 

 bittiğini

 bittiğine

 bittiğinde

 bittiğinden

 bittiğinin

bit

tiği

 

Örnekler:

1. Mehmet okula gitti.                             2. Ben (onu) biliyorum.             
Siz neyi biliyorsunuz?
Mehmet’in okula gittiğini biliyorum.

1. Leyla ile Mecnun evlenmişler.            2. Biz (onu) duyduk.  
Siz neyi duydunuz?
Leyla ile Mecnun’un evlendiğini (evlendiklerini) duyduk.

1. Brezilya’da deprem olmuş.                 2. Televizyon (onu) söyledi.  
Televizyon neyi söyledi?
Brezilya’da deprem(in) olduğunu televizyon söyledi.

1. Sen çok yalan söylüyorsun.                 2. Herkes (onu) biliyor. 
Herkes neyi biliyor? 
Senin çok yalan söylediğini herkes biliyor.

1. Son zamanlarda biraz kilo vermişim.   2. Ben (onu) fark ettim.                                                                    
Siz neyi fark ettiniz? 
(Benim )Son zamanlarda biraz kilo verdiğimi fark ettim.

1. Trafik kazası nasıl oldu.                       2. Şeyma bize (onu) anlattı.
Şeyma size neyi anlattı?
Şeyma bize trafik kazasının nasıl olduğunu anlattı.

1. Akşam için evde ekmek yok*.           2. Annem (onu) söylüyor.

Anneniz neyi söylüyor?

Annem,akşam  için evde ekmeğin olmadığını* söylüyor.

*Yan cümlede :
“var≠ yok, değil,-(y)ım,-sın, -dır, -(y)ız, -sınız, -lar “olduğu zaman olmak ≠ olmamak  fiilleri kullanılır.

1. Berkant, Ankara Üniversitesi’nde öğrenci.        O (onu söyledi.  
Berkant neyi söyledi?
Berkant, Ankara Üniversite’nde öğrenci olduğunu söyledi.

1. Kongo’nun başkenti Brazaville’dir.                    Juste (onu) söylüyor.  
Juste neyi söylüyor?
Juste, Kongo’nun başkentinin Brazaville olduğunu söylüyor.

Aşağıda verilen ilk cümleyi yukarıdaki örnekteki gibi birleştirerek tek cümle haline getiriniz.

1.  Çocuk arkadaşlarıyla bahçede oynamak istiyor.       Çocuk (onu) annesine söyledi.
     Çocuk annesine neyi söyledi?                                                                   ……………………………………………………………………………………………..

2.  Dedem bana bir bilgisayar almış.         Bana (onu) telefonda söyledi. 
     Dedeniz telefonda size neyi söyledi?                                                                                                            
………………………………………………………………………………………………
3.  Ferhat ile Aslı nasıl evlendiler.             Onlar bize (onu) anlattılar.
     Onlar size neyi anlattılar?
………………………………………………………………………………………………

4. Hırsız ev pencereden girmiş.           Biz (onu) anladık.
    Siz neyi anladınız?
………………………………………………………………………………………………
5. Ben o gün orada değildim.                  O (öyle) sandı.
    O ne sandı?
……………………………………………………………………………………………….

6. Zaman ne kadar çabuk geçiyor.        Ben (onu) anlamıyorum.
    Neyi anlamıyorsunuz?
……………………………………………………………………………………………….
7. Kenan Bey iki günden beri Ankara dışındaymış.    Biz (onu) bilmiyorduk.
    Siz neyi bilmiyordunuz?
……………………………………………………………………………………………….

8. Nerminlerin oturduğu ev dedesine aitmiş.    Mahalledeki herkes (onu) biliyor.
    Mahalledeki herkes neyi biliyor?
………………………………………………………………………………………………..

9. Filmde katil kim?                 Filmin sonuna kadar kimse (onu) tahmin etmedi.  
    Kimse neyi tahmin etmedi?
………………………………………………………………………………………………..

Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi tek cümle halinde birleştiriniz!
(-DIĞI ZAMAN,DIĞINDA)

Örnek: 
Eve geldim. O zaman, annem yemek yapıyordu.   
Eve geldiğim zaman annem yemek yapıyordu.
 
Eve geldiğimde annem yemek yapıyordu.

1. Otobüse bindi. O zaman, arkadaşını gördü.

…………………………………………………………………………………………………

2. Kafeteryaya girdim. O zaman, arkadaşlarım oturuyorlardı.

…………………………………………………………………………………………………

3. Kitap okumak istiyorum. O zaman, kütüphaneye gidiyorum.

…………………………………………………………………………………………………

4. Türkiye’ye geldim. O zaman, Ekim ayıydı.

…………………………………………………………………………………………………

5. Havalar soğuyor. O zaman, insanlar evden daha az çıkıyorlar.

…………………………………………………………………………………………………

6. Yaz geliyor. O zaman, tatile gidiyoruz.

…………………………………………………………………………………………………

Örnek: 
Yemek yiyeceğim. O zaman, ellerimi yıkıyorum. 
Yemek yiyeceğim  zaman, ellerimi yıkıyorum.

1. Dedem kitap okuyacak. O zaman, gözlüklerini takıyor.

…………………………………………………………………………………………………

2. Can uçaktan korkuyor. Uçağa binecek. O zaman, ilaç içiyor.

…………………………………………………………………………………………………

3. Tatile çıkacağız. O zaman, erkenden kalkıyoruz.

…………………………………………………………………………………………………

4. Sen alış verişe gideceksin. O zaman, bana haber verir misin?

…………………………………………………………………………………………………

5. Konuşacaksın. O zaman, düşünmelisin.

…………………………………………………………………………………………………

6. İçeri gireceksiniz. O zaman, kapıyı çalmayı unutmayınız!

…………………………………………………………………………………………………


CÜMLE BİRLEŞTİRME (BİRLEŞİK CÜMLE)

(Gelecek zaman için)

a-ı-o-u…………………………-(y)acığını  
e-i-ö-ü
……………………..….. -(y)eciğini

 

 Özne

 Fiil

 

 -i hâli

 -e hâli

 -de hâli

 -den hâli

 -in hâli

 

Benim

yazmak

 

 

yazacağımı

 

yazacağıma

 

yazacağımda

 

yazacağımdan

 

yazacağımın

yaz

acağım

 

Senin

gelmek

  

 

geleceğini

 

geleceğine

 

geleceğinde

 

geleceğinden

 

geleceğinin

gel

eceğin

 

Onun 

okumak

 

 

okuyacağını

 

okuyacağına

 

okuyacağında

 

okuyacağından

 

okuyacağının

oku

yacağı

 

Bizim

görmek 

 

 

göreceğimizi

 

göreceğimize

 

göreceğimizde

 

göreceğimizden

 

göreceğimizin

gör

eceğimiz

 

Sizin

yazmak 

 

 

yazacağınızı

 

yazacağınıza

 

yazacağınızda

 

yazacağınızdan

 

yazacağınızın

yaz

acağınız

 Onların

demek
di

yeciği yecekleri

diyeceğini
diyeceklerini

diyeceğine
diyeceklerine

diyeceğinde
diyeceklerinde

diyeceğinden
diyeceklerinden

diyeceğinin
diyeceklerinin

 

Can’ın

almak 

 

 alacağı

 alacağına

 alacağında

 alacağından

 alacağının

al

acağı

 

Ece’nin 

içtik 

  

 

içeceğini

 

içeceğine

 

içeceğinde

 

içeceğinden

 

içeceğinin

içeceği

 

Türkiye’nin

olmak 

 

 

olacağını

 

olduğuna

 

olduğunda

 

olduğundan

 

olduğunun

ol

acağı

 

Telefonun

düşmek 

 

 

düşeceğini

 

düşeceğine

 

düşeceğinde

 

düşeceğinden

 

düşeceğinin

düş

eceği

 

Çocuğun

almak

 

 

alacağını

 

alacağına

 

alacağında

 

alacağından

 

alacağının

al

acağı

 Gençlerin 

okumak
oku

 yacağı
yacakları

 okuyacağını
okuyacaklarını

 okuyacağını
okuyacaklarına

 okuyacağını
okuyacaklarında

 okuyacağını
okuyacaklarından

 Okuyacağını
okuyacaklarınının

 Toplantının

bitmek

 

 biteceğini

 biteceğine

 biteceğinde

 biteceğinden

 biteceğinin

bit

eceği

 

Örnekler:

1. Sibel ve eşi başka şehre taşınacaklar.         2. Biz (onu)duyduk.

Siz neyi duydunuz?   
Biz Sibel ve eşinin başka şehre taşınacaklarını duyduk.                                                                                                                      

1. Yarın öğleden sonra yağmur yağacakmış.  2. Televizyon (onu) söyledi.                        

Televizyon neyi söyledi?           
Televizyon yarın öğleden sonra yağmur(un) yağacağını söyledi.

1. Akif çocuklarını gezmeye götürecekmiş.      2. Akif  (onu) söyledi. 

Akif neyi söyledi?                                                                                                  
Akif çocuklarını gezmeye götüreceğini söyledi.

1. Okullar haziranda kapanacakmış.              2. Milli Eğitim Bakanı (onu) açıkladı?

Milli Eğitim Bakanı neyi açıkladı?                                                                                                                     
Milli Eğitim Bakanı okulların haziranda kapanacağını açıkladı.

1. Kevser Hanım diyet yapacakmış.                 2. Komşusu  (onu) söyledi.  

Komşusu neyi söyledi?                                                                                                 
Komşusu Kevser Hanımın diyet yapacağını söyledi.

1. Bu cadde yarın trafiğe kapalı olacakmış.     2. Belediye Başkanı (onu) söyledi?

Belediye Başkanı neyi söyledi?                                                                                                                    
Belediye Başkanı bu caddenin yarın trafiğe kapalı olacağını söyledi.

1. Akşam yemeğinde misafirimiz olacak.         2. Annem (onu) söylüyor. 

Annen neyi söylüyor?
Annem,  akşam yemeğinde misafirimizin olacağını söylüyor.

1. Yeşim’in kızı cumartesi günü 10 yaşına girecekmiş.   2. Biz (onu) öğrendik.  

Siz neyi öğrendiniz?
Biz Yeşim’in kızının cumartesi günü 10 yaşına gireceğini öğrendik.

1. Yeşim’in kızının doğum günü kutlaması evde yapılacakmış.    2. Yeşim kendisi söyledi.  

Yeşim neyi kendisi söyledi?
Yeşim, kızının doğum günü kutlamasının evde yapılacağını kendisi söyledi.

Aşağıda verilen ilk cümleyi yukarıdaki örnekteki gibi birleştirerek tek cümle haline getiriniz.

1.  Biraz sonra buradan 124 nolu otobüs geçecek.       Ben (onu) biliyorum. 
     Siz  neyi biliyorsunuz?                                                           …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2.  Uçak bir saat gecikmeli kalkacakmış.         Anonsta (onu) söylediler.
     Anonsta neyi söylediler?  …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3.  Yusuf  ile Züleyha nişanlanacaklarmış.                   İş arkadaşımız (onu) duymuş . 
     İş arkadaşınız neyi duymuş? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. 2044 Olimpiyat Oyunları Mars’ta yapılacakmış.           Olimpiyat Komitesi (onu) duyurdu.
    Olimpiyat Komitesi neyi duyurdu?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

5. Bizim binanın karşısına yeni bir spor salonu açılacakmış.               Alt komşumuz duymuş. 
    Alt komşunuz neyi duymuş?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Onsuz günler nasıl geçecek?       Ben (onu) bilmiyorum. 
    Sen neyi bilmiyorsun?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Evlenince bulaşıkları kendisi yıkayacakmış.    Mert Bey (onu) söylüyor      
    Mert Bey neyi söylüyor?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. İstanbul’a üç günlük bir gezi düzenlenecekmiş.     Sabri (onu) duymuş.
    Sabri neyi duymuş?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

9. İlkokullarda öğrenciler bir müzik aleti çalmasını öğreneceklermiş.   Milli Eğitim Bakanı (onu) açıkladı.
    Milli Eğitim Bakanı neyi açıkladı?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………                                                                        

DOLAYLI ANLATIM

A- Dolaylı Anlatım (Şimdiki zaman)

Örnek :

Annem diyor:” Bugün öğleden sonra alış veriş yapacağım” 
Annem, bugün öğleden sonra alış veriş yapacağını söylüyor.

Kuzenim diyor: “ Geçen hafta ailemle birlikte İzmir’e gittik” 
Kuzenim, geçen hafta ailesiyle birlikte İzmir’e gittiğini söylüyor.

Ceyda arkadaşlarına diyor: “ Bizim mahallede okul yok .“ 
Ceyda arkadaşlarına onların mahallesinde okul olmadığını söylüyor.

Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi dönüştürünüz!

1. Çocuk annesine diyor:” Bugün okula gitmek istemiyorum.”
………………………………………………………………………………………………………

2. Leyla, bana diyor : “ Bu akşam televizyonda güzel bir film var.”
……………………………………………………………………………………………………….

3. Öğretmen öğrencilere diyor: “ Erkan bir hafta okula gelmeyecek.”
……………………………………………………………………………………………………………

4. Televizyonda sunucu diyor :
“ Ankara-İstanbul yolunda bir trafik kazası oldu, bir kişi öldü ve iki kişi yaralandı.”
…………………………………………………………………………………………………………

5. Komşumuz bize diyor : “ Oğlum temmuz ayında evlenecek ve hepiniz düğüne davetlisiniz”
…………………………………………………………………………………………………………
6. Kardeşin babama diyor : “ İki günden beri bilgisayarım çalışmıyor.”

…………………………………………………………………………………………………………

7. Turizm bakanı açıklıyor: “ Bu yıl ülkemize daha fazla turist gelecek.”
………………………………………………………………………………………………………..

8. Satıcı diyor : “ Bu kazak diğerlerinden daha ucuz ve kalitelidir.”
…………………………………………………………………………………………………………

9. Can düşünüyor : “ Bu yaz tatile İspanya’ya gideceğim.”
……………………………………………………………………………………………………….

10.  Otobüs şoförü diyor : “ Otobüs şehir merkezinden geçmez.”
………………………………………………………………………………………………………

 A- Dolaylı Anlatım (Geçmiş zaman)

Örnek :

Postacı bana dedi:” İki gün önce size bir mektup getirdim ama siz evde yoktunuz.” 
Postacı iki gün önce bize bir mektup getirdiğini ama bizim evde olmadığımızı söyledi.

İş arkadaşım dedi : “ Gelecek aydan itibaren işe sabah saat 10.00’da başlayacağız.”
İş arkadaşım gelecek aydan itibaren işe sabah saat 10.00’da başlayacağımızı söyledi.

Okul müdürü açıkladı : “ Sınavlar iki hafta sonra yapılacak .“ 
Okul müdürü sınavların iki hafta sonra yapılacağını açıkladı.           

Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi dönüştürünüz!

1. Eren eşine dedi : “ Yarın akşam yemeğini dışarıda yiyeceğiz.”
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Polis açıkladı : “ Olayın faillerini dün akşam ormanlık bölgede yakaladık.”
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Çocuk babasına dedi : “ Mutfaktaki pastayı ben yedim.”
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Belediye başkanı açıkladı : “ Ünlü bir piyanisti şehrimize davet ettik ve şubat ayında konser verecek.”
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Tanık anlattı : “ Ben olayı gördüm ama çok korktuğum için kimseye söyleyemedim.”
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6.Ekonomi bakanı bir basın toplantısında açıkladı : “ Altı ay sonra enflasyon düşecek.”
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

7. Doktor dedi : “ Hasta birkaç güne kadar daha iyi olacak.”
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. Binanın kapıcısı dedi : “ Ahmet Beyler iki ay önce bu binadan taşındılar.”
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

9. Amcamın kızı bize dedi : “ İstanbul’da büyük bir şirkette iyi bir iş buldum.”
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

10. Gazeteler yazdı: “ Türkiye’nin bazı yerlerinde Uzaylılar görüldü.”
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

 DOLAYLI SORU VE ANLATIM ALIŞTIRMALARI

AŞAĞIDAKİ ALIŞTIRMALARI ÖRNEKTEKİ GİBİ YAPINIZ!

Örnek: 
Cemal:-Özür dilerim! Bir şey sorabilir miyim? 
Kenan:-Buyurun! Sorabilirsiniz.
Cemal:- Bu civarda iyi bir otel var mı? 
Kenan:- Tam anlayamadım. 
Cemal:- Size bu civarda iyi bir otel olup olmadığını soruyorum.

1. Ayşen:- Hava soğuyacakmış. 
    Ümit:- Ne dedin? Tam duymadım. 
    Ayşen:-…………………………………………………………………söyledim.

2. Uğur:- Bu yıl tatile yalnız çıkacağım. 
    Efe:- Ne dedin?
    Uğur:- …………………………………………………………………söyledim.

3. Öğretmen:- Bu hafta matematik dersi yapmayacağız.Öğrenciler:- Hocam, ne dediniz?
    Öğretmen:- ……………………………………………………………söyledim.

4. Trafik polisi:- Aracınızda ilk yardım çantası var mı?
    Sürücü:- Pardon memur bey! Ne sordunuz? 
    Trafik polisi:- …………………………………………………………sordum.

5. Pazarcı:- Ne kadar domates istiyorsunuz? 
    Müşteri:- Ne sordunuz? 
    Pazarcı:- ……………………………………………………………… sordum.

6. Kırtasiyeci:- Fotokopi makinamız çalışmıyor. 
    Müşteri:- Pardon ne dediniz? 
    Kırtasiyeci:- …………………………………………………………söyledim.

7. 1. Yaya:- Affedersiniz! Şehir merkezinden hangi otobüs geçer?
    2. Yaya: Özür dilerim. Ne sordunuz? 
    1.Yaya:- Pazarcı:- ……………………………………………………sordum.

8. Doktor:- Daha önce grip aşısı oldunuz mu?
    Hasta:- Özür dilerim. Ne sordunuz?              Doktor:-………………………………………………………………sordum.

9. Ege:- Evde ekmek var mı? Azra:- Ne sordun? Duymadım.
   Ege:- …………………………………………………………………sordum.

10. Ceren:- Yarın akşam yemeğine annemlere gideceğiz. 
      Zeki:- Gürültüden anlamadım. Ne söyledin? Ceren:- …………………………………………………………………………söyledim.

DOLAYLI SORU

Örnek :

“Arda nerede çalışıyor?” biliyor musunuz?
 Arda’nın nerede çalıştığını bilmiyorum.  

“Otobüs durağa ne zaman gelecek?” biliyor musun? 
  Otobüsün durağa ne zaman geleceğini bilmiyorum.   

“John İngiliz mi? “     John’un İngiliz olup olmadığını bilmiyorum. 
 Onun kardeşi üniversiteyi bitirdi mi?
 Onun kardeşinin üniversiteyi bitirip bitirmediğini bilmiyorum. 

Aşağıdaki doğrudan soruları örnekteki gibi dolaylı sorulara çeviriniz!

1. “Televizyondaki film saat kaçta başlıyor” biliyor musun?
…………………………………………………………………………………
2. “ Az önce buradan uzun boylu esmer biri geçti mi?” gördünüz mü?
…………………………………………………………………………………

3.” Valentina nereli? biliyor musunuz?
…………………………………………………………………………………

4. “Toplantıda kaç kişi vardı?” hatırlıyor musun?
…………………………………………………………………………………

5. “ Ceyda’nın yanındaki kim?” biliyor musun?
………………………………………………………………………………..

6. “ Havaalanına nasıl gidilir?” biliyor musunuz?
…………………………………………………………………………………

7. “ Havalar soğuyacak mı?” haberin var mı?
………………………………………………………………………………….

8. “ Mozart hangi yüzyılda yaşadı?” biliyor musun?
………………………………………………………………………………….

9. “ Hafta sonu tiyatroya gidecek misin?
…………………………………………………………………………………

10. “Sen gelirken çiçekçi açık mıydı?” hatırlıyor musun?
……………………………………………………………………………………

11. “ Bu hafta sonu hava nasıl olacak” biliyor musunuz?
……………………………………………………………………………………

12. “ Türkiye’ye hangi gün geldiniz ?” hatırlıyor musunuz”?
……………………………………………………………………………………

13. “ Ben yokken beni biri sordu mu ?”  hatırlıyor musun”?
……………………………………………………………………………………

14. “Hangi ülkelerde İspanyolca konuşuluyor? biliyor musunuz?
……………………………………………………………………………………

15. “ Az önce buradan uzun boylu bir adam geçti” gördünüz mü?
……………………………………………………………………………………

16. “ Japonya’da dün deprem olmuş” duydun mu?
……………………………………………………………………………………

17. “ Türkiye’de bankalar saat kaçta açılıyor? Biliyor musun?
……………………………………………………………………………………

18.” Bu cihaz nasıl çalışıyor?” anlatabilir misin?
……………………………………………………………………………………

19. “ Elektrik niçin kesilmiş?” öğrenebildiniz mi?
……………………………………………………………………………………

20. “ Salonun kapısını kim açık bırakmış?” biliyor musunuz?
…………………………………………………………………………………

21. “ 2016’da Dünya kupasını hangi ülke kazandı?” biliyor musunuz?
……………………………………………………………………………………

22. “Toplantıda kaç kişi vardı?” hatırlıyor musun?
……………………………………………………………………………………

23. “ Tren kazasında kaç kişi ölmüş?” televizyon söyledi mi?
……………………………………………………………………………………

24. “ Postane saat kaça kadar açık ?” burada yazıyor mu?
……………………………………………………………………………………

 Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi dönüştürünüz.

Örnek: Anne: “ Oğlum ödevini bitirdin mi?  
Annesi oğluna ne soruyor?
Annesi oğluna ödevini bitirip bitirmediğini soruyor.

1. Ege, kardeşine soruyor:” Eve saat kaçta döneceksin?”
Ege kardeşine ne soruyor?
……………………………………………………………………………………

2. Veznedeki memur bana sordu: “ Kimliğiniz yanınızda mı?
Veznedeki memur size ne sordu?
……………………………………………………………………………………

3. Gardaki görevliye sorduk: “ İstanbul’dan gelecek trende rötar(gecikme) var mı?
Gardaki görevliye ne sordunuz?
………………………………………………………………………………………

4. Öğretmen öğrenciye sordu: “ İtalya’nın başkenti neresidir?”
Öğretmen öğrenciye ne sordu?
……………………………………………………………………………………

5. Size soruyorum : “ Bana niçin yalan söylediniz?
Ben size ne soruyorum?
……………………………………………………………………………………

6. Gazeteci Çalışma bakanına soruyor: “ İşsizlik azalacak mı?”
Gazeteci Çalışma bakanına ne soruyor?
……………………………………………………………………………………

7. Polis şüpheliye sordu: “ Dün saat 17.00’de neredeydiniz?”
    Polis şüpheliye ne sordu?
……………………………………………………………………………………

8. Doktor hastaya sordu: ”Ne zamandan beri sigara içiyorsunuz?  
    Doktor hastaya ne sordu?
……………………………………………………………………………………

9. Şoför yolcuya sordu: “Nereye gitmek istiyorsunuz?” 
    Şoför yolcuya ne sordu?
……………………………………………………………………………………

10. Mağazada satış elemanı (tezgâhtar) bana sordu: “  Bedeniniz kaç?” 
      Mağazada satış elemanı (tezgâhtar) bana ne sordu?
……………………………………………………………………………………

Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi dönüştürünüz!

Örnek:
Arkadaşım bana babamın ne iş yaptığını sordu. 
Arkadaşım bana,” Baban ne iş yapıyor?” diye sordu.

1. Trafik polisi, sürücüye belgelerinin yanında olup olmadığını sordu.
………………………………………………………………………………………

2. Turist, Ozan’a müzeye nasıl gidildiğini sordu.
………………………………………………………………………………………

3. Öğretmen, öğrenciye ödevlerini yapıp yapmadığını sordu.
……………………………………………………………………………………

4. Yeliz, ona saat kaçta buluşacaklarını sordu.
………………………………………………………………………………………

5. Bahadır, amcasına onlara ne zaman geleceklerini sordu.
…………………………………………………………………………………………

6. Satıcı, müşteriye bozuk parası olup olamadığını sordu.
…………………………………………………………………………………………

7. Sinema görevlisine filmin saat kaçta başlayacağını sorduk.
………………………………………………………………………………………………

8. Belediye otobüsü şoförüne otobüsün Kızılay’dan geçip geçmediğini soracağım.
………………………………………………………………………………………………

9. Gazeteci, sağlık bakanına ilkokuldaki çocuklara bu yıl aşı yapılıp yapılmayacağını sordu.
………………………………………………………………………………………………

10. Babam, bana paramın olup olmadığını sordu.
………………………………………………………………………………………………

11. Gardaki görevliye, İstanbul-Ankara arası bir tren biletinin ne kadar olduğunu sordum.
………………………………………………………………………………………………

12. Kardeşim, bana kendisiyle okula gidip gitmeyeceğimi sordu.
………………………………………………………………………………………………

13. Büyükanne torununa o gün ne yemek istediğini sordu.
………………………………………………………………………………………………

Tekrar Alıştırmaları :

Gereklilik kipi 

a-ı-o-u …………………..malı              Yazmak     ……….Yazmalı
e-i-ö-ü …………………..meli              Gitmek…………..Gitmeli

 

 Olumlu

 Olumsuz

 Olumlu Soru

 Olumsuz Soru

 Ben gitmeliyim.

 Ben gitmemeliyim.

 Ben gitmeli miyim?

Ben gitmemeli miyim?

 Sen gitmelisin.

 Sen gitmemelisin

 Sen gitmeli misin?

Sen gitmemeli misin?

 O gitmeli.

 O gitmemeli

 O gitmeli mi?

O gitmemeli mi?

 Biz gitmeliyiz

 Biz gitmemeliyiz

 Biz gitmeli miyiz?

 Biz gitmemeli miyiz?

 Siz gitmelisiniz

 Siz gitmemelisiniz

 Siz gitmeli misiniz?

Siz gitmemeli misiniz?

 Onlar gitmeliler

 Onlar gitmemeliler

 Onlar gitmeliler mi?

Onlar gitmemeliler mi?

 

Örnek:
Çok kilo almışsın. Spor yapman lazım(gerekir).
Çok kilo almışsın. Spor yapmalısın.

1. Daha çabuk iyileşmen için doktorun verdiği ilaçları (kullanmak)……..ve (dinlenmek)………
2. Gelecek hafta sınavlarım var. Şimdiden ders çalışmaya (başlamak)…………………………….
3. Çevremizi korumak için hepimiz bir şeyler (yapmak)…………………………………………
4. Haksızsın. Arkadaşından özür (dilemek)………………………………………………
5. O, sabahleyin erken kalkacak. Vakit çok geç olmadan (yatmak)…………………………….
6. Sabahtan beri durmadan çalışıyoruz. Biraz( dinlenmek)…………………………………………
7. Sadece kendini değil, aileni ve çevrendekileri de (düşünmek)…………………………………
8. Burada sigara içmek yasak. Kimse sigara (içmemek)……………………………………………
9. Bugün yeni iş yerinde ilk günüm. İşe geç (kalmamak)…………………………………………….
10. Başkaları konuşurken dikkat etmiyorsun. İnsanları daha iyi anlamak için daha iyi (dinlemek)……
11. Bu ev bize artık küçük gelmeye başladı. Daha büyük bir eve (taşınmak)…………………
12. Gelecek yıl yurt dışına gideceksin. İngilizceni ilerletmek için hemen bir kursa (yazılmak)……
13. Onun hakkında böyle (konuşmamak)…………………..…………………., o çok iyi bir insan.
14. Sağlıklı dişlere sahip olmak için her gün en az iki defa dişlerini (fırçalamak)……………………
15. Kardeşin ders çalışıyor. Onu rahatsız (etmemek)…………………………………………..

Gereklilik kipi (HİKAYE)

a-ı-o-u …………………..malı              Yazmak     ……….Yazmalı  
e-i-ö-ü …………………..meli              Gitmek…………..Gitmeli

 

Olumlu

Olumsuz

Olumlu Soru

Olumsuz Soru

Ben gitmeliydim.

Ben gitmemeliydim.

Ben gitmeli miydim?

Ben gitmemeli miydim?

Sen gitmeliydin.

Sen gitmemeliydin

Sen gitmeli miydin?

Sen gitmemeli miydin?

O gitmeliydi.

O gitmemeliydi

O gitmeli miydi?

O gitmemeli miydi?

Biz gitmeliydik

Biz gitmemeliydik

Biz gitmeli miydik?

Biz gitmemeli miydik?

Siz gitmeliydiniz

Siz gitmemeliydiniz

Siz gitmeli miydiniz?

Siz gitmemeli miydiniz?

Onlar gitmelilerdi

Onlar gitmemelilerdi

Onlar gitmeliler miydi?

Onlar gitmemeliler miydi?

Örnek:
Çok kilo almışsın. Spor yapman lazım(gerekir). Çok kilo almışsın. Spor yapmalısın.

1. Onunla konuşurken daha anlayışlı (olmak)……………………., .Bak gördün mü onun kalbini kırdın.
2. Çok pişman oldum. Ne pahasına olursa olsun üniversiteyi (bırakmamak)……………………………..
3. Çok hata ettik. Bu arabayı (almamak)….., Hem çok yakıt harcıyor hem de yedek parçaları çok pahalı.
4. Senden bunu beklemezdim. Bana yalan (söylememek)……………………………………………………
5. O konsere (gitmemek)……………………………… . Hem dışarıda kaldık hem de yağmurda bekledik.
6. Bu konuyu onunla (konuşmamak)…………………………… . Bak bizim için değişen bir şey olmadı.
7. Ayşe’yi doğum gününe (çağırmamak) . Onun Filiz’le küs olduğunu biliyordun. Gördün mü nasıl kavga etti.
8. Bu havada pikniğe (gitmemek)……………………………………, hem üşüdük hem de yağmurda ıslandık.
9. Otobüse binmekle hiç iyi etmedik. Trenle (gitmek)………………………. .Tren hem ucuz hem daha rahat.
10. Saçını kızıla (boyatmamak)……………………………………………… .Seni daha yaşlı göstermiş.
11. Bu yola (girmemek)………………… : Baksana trafik ne kadar sıkışık! Buradan çıkmamız bir saati bulur.
12. İktisat bölümünü seçtiğim için hiç memnun değilim. Hukuk veya sosyoloji bölümünü (seçmek)……… . 
13. Önceki işinden (çıkmamak) ...................... Hem oturduğun yere yakındı hem de hafta sonu çalışmıyordun.                                                                                               

Gereklilik kipi (RİVAYET)

1.istanbul'a gitmeliymişsin.Baban telefon etti.Orada hava güzelmiş.
2.Ona güvenmeliymişiz.
3.Sınavı kazanamadı.Daha çok çalışmalıymış.
4.kAÇMAMALI mıymışlar?

Gereklilik Kipinin Rivayeti

 Olumlu şekli

 sevmeliymişim     sevmeliymişiz

 sevmeliymişsin    sevmeliymişsiniz

 sevmeliymiş         sevmeliymişler/sevmelilermiş

 

 Olumsuz şekli

 yapmamalıymışım        yapmamalıymışız

 yapmamalıymışsın        yapmamalıymışsınız

 yapmamalıymış             yapmamalıymışlar/yapmamalılarmış

 

 Olumlu soru şekli

 yüzmeli miymişim?       yüzmeli miymişiz?

 yüzmeli miymişsin?      yüzmeli miymişsiniz?

 yüzmeli miymiş?           yüzmeli miymişler?/yüzmeliler miymiş?

 

Olumsuz soru şekli

 kaçmamalı mıymışım?   Kaçmamalı mıymışız?

 kaçmamalı mıymışsın?  Kaçmamalı mıymışsınız?

 kaçmamalı mıymış?       Kaçmamalı mıymışlar?/Kaçmamalılar mıymış?



Şart ifadeleri

Yazmak  (Şimdiki zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben yazıyorsam

Ben yazmıyorsam

Sen yazıyorsan

Sen yazmıyorsan

O yazıyorsa

O yazmıyorsa

Biz yazıyorsak

Biz yazmıyorsak

Siz yazıyorsanız

Siz yazmıyorsanız

Onlar yazıyorlarsa

Onlar yazmıyorlarsa

Yazmak (Gelecek zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben yazacaksam

Ben yazmayacaksam

Sen yazacaksan

Sen yazmayacaksan

O yazacaksa

O yazmayacaksa

Biz yazacaksak

Biz yazmayacaksak

Siz yazacaksanız

Siz yazmayacaksanız

Onlar yazacaklarsa

Onlar yazmayacaklarsa

Yazmak  (Geniş zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben yazarsam

Ben yazmazsam

Sen yazarsan

Sen yazmazsan

O yazarsa

O yazmazsa

Biz yazarsak

Biz yazmazsak

Siz yazarsanız

Siz yazmazsanız

Onlar yazarlarsa

Onlar yazmazlarsa

Yazmak (Bilinen Geçmiş zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben yazdıysam

Ben yazmadıysam

Sen yazdıysan

Sen yazmadıysan

O yazdıysa

O yazmadıysa

Biz yazdıysak

Biz yazmadıysak

Siz yazdıysanız

Siz yazmadıysanız

Onlar yazdılarsa

Onlar yazmadılarsa

Yazmak (Öğrenilen Geçmiş zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben yazmışsam

Ben yazmamışsam

Sen yazmışsan

Sen yazmamışsan

O yazmışsa

O yazmamışsa

Biz yazmışsak

Biz yazmamışsak

Siz yazmışsanız

Siz yazmamışsanız

Onlar yazmışlarsa

Onlar yazmamışlarsa

Yazmak (Şart Kipi Geçmiş Zamanın Hikâyesi )

         Olumlu

Olumsuz

Ben yazsaydım

Ben yazmasaydım

Sen yazsaydın

Sen yazmasaydın

O yazsaydı

O yazmasaydı

Biz yazsaydık

Biz yazmasaydık

Siz yazsaydınız

Siz yazmasaydınız

Onlar yazsalardı

Onlar yazmasalardı

Olmak (Şart kipi)

         Olumlu

Olumsuz

Ben olsam

Ben olmasam

Sen olsan

Sen olmasan

O olsa

O olmasa

Biz olsak

Biz olmasak

Siz olsanız

Siz olmasanız

Onlar olsalar

Onlar olmasalar

Olmak (Şart kipinin Hikâyesi)

         Olumlu

Olumsuz

Ben olsaydım

Ben olmasaydım

Sen olsaydın

Sen olmasaydın

O olsaydı

O olmasaydı

Biz olsaydık

Biz olmasaydık

Siz olsaydınız

Siz olmasaydınız

Onlar olsalardı

Onlar olmasalardı

Olmak (Şimdiki Zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben oluyorsam

Ben olmuyorsam

Sen oluyorsan

Sen olmuyorsan

O oluyorsa

O olmuyorsa

Biz oluyorsak

Biz olmuyorsak

Siz oluyorsanız

Siz olmuyorsanız

Onlar oluyorlarsa

Onlar olmuyorlarsa

Olmak (Geniş Zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben olursam

Ben olmazsam

Sen olursan

Sen olmazsan

O olursa

O olmazsa

Biz olursak

Biz olmazsak

Siz olursanız

Siz olmazsanız

Onlar olurlarsa

Onlar olmazlarsa

Olmak (Gelecek Zaman)

         Olumlu

Olumsuz

Ben olacaksam

Ben olmayacaksam

Sen olacaksan

Sen olmayacaksan

O olacaksa

O olmayacaksa

Biz olacaksak

Biz olmayacaksak

Siz olacaksanız

Siz olmayacaksanız

Onlar olacaklarsa

Onlar olmayacaklarsa

Olmak (Geniş Zamanın Hikâyesi)

         Olumlu

Olumsuz

Ben olurdum

Ben olmazdım

Sen olurdun

Sen olmazdın

O olurdu

O olmazdı

Biz olurduk

Biz olmazdık

Siz olurdunuz

Siz olmazdınız

Onlar olurlardı

Onlar olmazlardı

Olmak (Öğrenilen Geçmiş Zamanın şartı )                          Olmak (Gelecek zamanın Hikayesi)

         Olumlu

Olumsuz

Ben olmuşsam

Ben olmamışsam

Sen olmuşsan

Sen olmamışsan

O olmuşsa

O olmamışsa

Biz olmuşsak

Biz olmamışsak

Siz olmuşsanız

Siz olmamışsanız

Onlar olmuşlarsa

Onlar olmamışlarsa

         Olumlu

Olumsuz

Ben olacaktım

Ben olmayacaktım

Sen olacaktın

Sen olmayacaktın

O olacaktı

O olmayacaktı

Biz olacaktık

Biz olmayacaktık

Siz olacaktınız

Siz olmayacaktınız

Onlar olacaklardı

Onlar olmayacaklardı

Şart (koşul) ifadeleri 1

1.  ……………..(geniş zaman şart kipi)  ….. ,      ………….(Gelecek zaman)……………….       
                                                                                       
 
Örnek: (Eğer) (Şayet) Yarın hava güzel (olmak) olursa, parkta yürüyüş yapacağım.

                                                                           1                                        2
(Eğer) (Şayet) Bir gün zengin olursam, çevremdeki bütün fakirlere yardım edeceğim.

                                                1                                                           2
(Eğer) (Şayet) Bir otelde yer (bulabilmek)  bulabilirsek, bayram tatilimizi Antalya’da geçireceğiz.

                                      1                                                                      2
Dışarıya çıkacağım. (Eğer) (Şayet) Hava soğuksa, (olmak) paltomu ve atkımı alacağım.

              1                                                                                                              2
(Eğer) (Şayet) Üniversiteyi ( bitirebilmek) bitirebilirse, babası ona araba alacak.

                                       1                                                                   2
(Eğer) (Şayet) Ezgi iş yerinden izin (alabilmek) alabilirse, bugün işten bir saat erken çıkacak.

                      1                                                                                                                      2
(Eğer) (Şayet) Milli Piyango’dan bana büyük ikramiye (çıkmak) çıkarsa, önce kendime güzel bir ev alacağım.

              1                                                                                                                                 2
(Eğer) (Şayet) Evde un (olmak) varsa, annem, kardeşime ve bana kakaolu kek yapacak

İZİN DÖNÜŞÜ

Abdullah: Merhaba Ahmet! Seni uzun zamandan beri görmedim, neredeydin?
Ahmet: İzin alıp memleketime gitmiştim. Dün döndüm. Yani tam iki haftadan beri burada değildim.
Abdullah: Hayrola! Niçin izin alıp memleketine gitmiştin? İnşallah önemli bir şey yoktur. Her şey yolundadır.    

Ahmet: Yok yok. Ağabeyimin düğünü vardı. Üç gün önce bitti. Ben de döndüm.
Abdullah:   Yolculuğun nasıl geçti? 
Ahmet:  Memlekete giderken bir sorun olmadı, ama dönerken başıma bir olay geldi. 
Abdullah:   Nasıl bir olay?

Ahmet:
  Memleketten uçakla dönmek istiyordum ama hiçbir uçakta yer kalmamış ben de otobüsle dönmeye karar verdim. Bir otobüs firmasından bilet aldım ve Ankara’ya dönmek üzere otogara gittim. Otobüse bindiğim zaman benim koltuğumda başkasının oturduğunu gördüm. Ona bir yanlışlık olup olmadığını sordum. O bana bir yanlışlık olmadığını ve biletimi kontrol etmemi söyledi. Sonra kendi biletimi kontrol ettim. Yanlış otobüse bindiğimi fark ettim. 

Abdullah:
  Binmeden önce otobüse dikkat etmedin mi? 
Ahmet:    Hayır, otobüse bindiğimde otobüsün kalkmasına üç dakika vardı. Otogara otobüs hareket etmeden beş dakika önce varabildim. Yolda inanılmaz bir trafik vardı. Aslında evden oldukça erken çıkmıştım. Neyse, gerisini anlatayım!
Abdullah:   Çok merak ettim bir an önce anlat! 
Ahmet:   Nerede kalmıştım? Yoldaki trafik yüzünden otobüse zor yetiştim. Bu yüzden, çok dikkat etmedim.
Abdullah:   Yanlışlık nasıl oldu? 

Ahmet:
  Aynı otobüs firmasının aynı saatte Ankara’ya ve İstanbul’a giden otobüsleri yan yana duruyorlarmış.
Ben sağdakine yani İstanbul otobüsüne binmişim. Valizimi bagaja verdim. Benim bineceğim Ankara otobüsü soldakiymiş. Yanlışlığı anladığım zaman diğer otobüs hareket etmiş ve otogarı terk etmişti. 

Abdullah:
 Sonra ne yaptınız?  
Ahmet:  Hemen diğer otobüsün şoförünü aradık.  Otogardan üç kilometre uzaklaşmışlar. Ona taksiye binip
hemen geleceğimi söyledim. Sağ olsunlar. Beni beklediler. 
Abdullah:    Epey strese girmişsin. Ayrıca, taksi parası da ödemişsin. Taksi ne kadar tuttu? Kaç dakikada
otobüsün yanına vardınız? 
Ahmet:   Taksiye 20 lira ödedim. Sanıyorum bineceğim otobüsün yanına beş dakika sonra varmıştık. Ama aksilikler bitmedi. 
Abdullah: Başka ne oldu?

Ahmet:
Otobüse yetiştim ama valizim diğer otobüste yani İstanbul otobüsünde kalmıştı. Hemen o otobüsün şoförünü aradık ve bulunduğumuz yeri söyledik. Bu kez o otobüsün gelmesini bekledik. On dakika sonra o
otobüs geldi. Ondan valizimi aldım. 
Abdullah: Otobüstekiler beklettiğin için kızmadılar mı?   
Ahmet:  Bir şey denmedi. Ben Ankara otobüsüne bindiğim zaman beklettiğim için herkesten çok özür diledim.
Abdullah: Geçmiş olsun! Zaman zaman böyle şeyler hepimizin başına geliyor. Olup bitenden ailenin haberi
var mı?        
Ahmet: Hayır, üzülmesinler diye onlara haber vermedim. 
Abdullah: Onlara haber vermemekle çok iyi yapmışsın. Haber verseydin, üzüleceklerdi.

A-Lütfen aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Ahmet, iki haftadan beri neredeydi?
………………………………………………………………………………………....

2. Ahmet, niçin memleketine gitti?
……………………………………………………………………………………..…..

3. Ahmet, memleketinden ne zaman döndü?
………………………………………………………………………………………..

4. Ahmet’in başına ne zaman bir olay geldi? Giderken mi dönerken mi?
………………………………………………………………………………………

5. Ahmet, otogara niçin geç kaldı?
…………………………………………………………………………………………...

6. Otogarda ne oldu?
……………………………………………………………………………………………...

7. Ahmet’in hangi otobüse binmesi gerekiyordu?
…………………………………………………………………………………………..

8. Ahmet, daha sonra Ankara otobüsüne binebildi mi? Nasıl?
……………………………………………………………………………………………

9. Ahmet, önce valizini hangi otobüse verdi?
……………………………………………………………………………………………….

10. Ahmet, valizini ne zaman ve nereden aldı?
………………………………………………………………………………………………..

11. Ahmet, taksiye ne kadar verdi?
………………………………………………………………………………………………..

12. Ahmet’in bindiği taksi, Ankara otobüsünün yanına ne kadar sürede vardı?
………………………………………………………………………………………………

13. Ahmet, Ankara otobüsüne bindiği zaman ne yaptı?
………………………………………………………………………………………………

14. Ahmet, ailesine haber vermiş mi? Niçin?

B-Aşağıdaki cevaplara altı çizili kelimeler ile ilgili sorular sorunuz!

1……………………………………………………………………………………………?
Türkiye’ye altı ay (6) önce geldim.

2.……………………………………………………………………………………………?
Onlar işe metroyla gidip geliyorlar.

3.……………………………………………………………………………………………?
Hayır, şimdiye kadar İstanbul’a gitmedim.

4.……………………………………………………………………………………………?
Bugün 27 Mayıs 2019.

5.…………………………………………………………………………………………?
Evet, Ankara Kalesi’ni gezdik.

6.…………………………………………………………………………………………?
Hayır, otobüsün ne zaman geleceğini bilmiyorum.

7.…………………………………………………………………………………………?
Bugün hava güneşli ve ılık.

8.…………………………………………………………………………………………?
Evet, karnım aç.

9.………………………………………………………………………………………?
Hayır, yemek yerken müzik dinlemem.

10.………………………………………………………………………………………?
Evet, sizinle alış verişe gelmek isterim.

11.………………………………………………………………………………………?
Ercan derse gelmedi çünkü hastaydı.

12.………………………………………………………………………………………?
Dersten sonra spor salonuna gideceğim.

13.………………………………………………………………………………………?
Yemek yemeden önce ellerimi yıkıyorum.

14.………………………………………………………………………………………?
Çocuklar bahçede oynuyorlar.

C-Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi tek cümle halinde birleştiriniz!

Örnek: Eve geldim. O zaman, annem yemek yapıyordu.  
            Eve geldiğim zaman annem yemek yapıyordu. 
            Eve geldiğimde zaman annem yemek yapıyordu.

1. Otobüse bindi. O zaman, arkadaşını gördü.
……………………………………………………………………………………………

2. Kafeteryaya girdim. O zaman, arkadaşlarım oturuyorlardı.
……………………………………………………………………………………………

3. Kitap okumak istiyorum. O zaman, kütüphaneye gidiyorum.
……………………………………………………………………………………………

4. Türkiye’ye geldim. O zaman, Ekim ayıydı.
……………………………………………………………………………………………

5. Havalar soğuyor. O zaman, insanlar evden daha az çıkıyorlar.
……………………………………………………………………………………………

6. Yaz geliyor. O zaman, tatile gidiyoruz.
……………………………………………………………………………………………

Örnek:
Yemek yiyeceğim. O zaman, ellerimi yıkıyorum.
 Yemek yiyeceğim zaman, ellerimi yıkıyorum.

1. Dedem kitap okuyacak. O zaman, gözlüklerini takıyor.
……………………………………………………………………………………………

2. Can uçaktan korkuyor. Uçağa binecek. O zaman, ilaç içiyor.
……………………………………………………………………………………………

3. Tatile çıkacağız. O zaman, erkenden kalkıyoruz.
……………………………………………………………………………………………

4. Sen alış verişe gideceksin. O zaman, bana haber verir misin?
……………………………………………………………………………………………

5. Konuşacaksın. O zaman, düşünmelisin.
……………………………………………………………………………………………

6. İçeri gireceksiniz. O zaman, kapıyı çalmayı unutmayınız!
……………………………………………………………………………………………

Örnek:
1. Televizyonda bir film izliyorduk. Elektrik kesildi. 
    
Televizyonda bir film izlerken elektrik kesildi.    

2. Evde idik. Büyük bir gürültü duyduk. 
    Evdeyken büyük bir gürültü duyduk.

1. Ders çalışıyordum. Uyuyakalmışım.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Karşıdan karşıya geçiyorsunuz. Çok dikkat edin. Bu caddeden çok araç geçiyor.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Eren kayak yapıyormuş. Düşmüş ve ayağını kırmış.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Babam öğrenciydi. Çok spor yapıyormuş.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Ders çalışıyorum. Müzik dinliyorum.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Merdivenlerden iniyordum. Ayağım kayıp düştüm.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

D-Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi birleştiriniz!

Örnek 1:   Arkadaşım İstanbul’a gitmiş. Bunu duydum.
Arkadaşımın İstanbul’a gittiğini duydum.

Örnek 2:   Erkan : -Yemek saat kaçta başlayacak?  
Cengiz:- Yemeğin saat kaçta başlayacağını bilmiyorum.

Örnek 3 :-  Kemal: - Dün akşam yağmur yağdı mı?  
Emel:- Dün akşam yağmurun yağıp yağmadığını hatırlamıyorum.

Örnek 4: Cemal bana telefon etti. Bana “Bu akşam size geleceğim” dedi. 
Cemal bana telefon ederek bu akşam bize geleceğini söyledi.

1. Televizyon söyledi: “ Ankara-İzmir karayolunda büyük bir kaza oldu ve 3 kişi hayatını kaybetti.
………………………………………………………………………………………………………

2. Trafik polis sürücüye sordu: “ Sürücü belgeniz var mı?”
………………………………………………………………………………………………………

3. Çocuk annesine sordu:” Saat kaçta yemek yiyeceğiz”
………………………………………………………………………………………………………

4. Gazetede yazıyor: “ Şehir merkezinde yangın çıktı”
………………………………………………………………………………………………………

5.Kardeşim bana söyledi:” Hafta sonu maça gitmek istiyorum”
………………………………………………………………………………………………………

6. Turist bize sordu: “ Müze nerede?”
………………………………………………………………………………………………………

E-Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri uygun doldurunuz!

Her günkü gibi, o gün de  sabah saat altı ………. kalktım. Üzerim ..…….  giydim .Kahvaltı  yapma…… 
önce el……..  ve yüz ….….. yıkadım . Daha sonra kahvaltı yapmak için  mutfak…..… geçtim . Kahvaltıdan ….……..  evden çıkıp otobüs durağı ..…..gittim. Ora ….. on dakika otobüs bekledim . Fakülte ..…  ders saat dokuz ………başlayacaktı .

Otobüs  saat dokuza  yirmi…..…….  geldi . Hemen otobüs …….. bindim .Biraz sonra  otobüs….……
başka bir yer ….….. gittiği ……... anladım . Demek ki yanlışlık…..….. 21 numara  yerine 12 numara ..…….  otobüs….... binmişim . En yakın durak ……. otobüs……….indim .

Hemen bir taksi  durdur …..….. . Fakültenin  ön …..…  vardığımızda saat dokuz…….... on geçiyordu.
Doğru sınıf……….  koştum .Hayret ! Sınıf ….… kimse  yok ………. .Sonra  duvarda……. takvim……... 
baktım . O  gün  pazar…..…  ve ben boşuna fakülte.……. gelmiştim.

F- Aşağıdaki kompozisyonu inceleyiniz ve siz de hafta içi bir gününüzü anlatan bir kompozisyon yazınız.

                                                                     Hafta sonu neler yaptım?

      Cumartesi günü saat 10’da kalktım. Çünkü Cuma gecesi biraz geç yatmıştım. Oruç tuttuğum için saat 02.30 ‘da sahura kalktım. Sahurda yemek yedim. Saat 03.30’da yattım. Cumartesi saat 10’da kalktıktan sonra bir duş alıp giyindim. Yürüyerek Kızılay’a gittim. Biraz alış veriş yaptım. Hava ne soğuktu ne de sıcaktı. Arkadaşımın benden almamı istediği kitabı aldıktan sonra saat 12’ye doğru Polis Akademisine döndüm. Öğle namazını saat 13.00’te kıldım. Namazdan sonra oda arkadaşımla satranç oynadım. Daha sonra biraz dinlenmek için yatağıma uzandım. Bir buçuk saat kadar yattım. Saat 16’da oda arkadaşlarımla beraber sinemaya gittik. Türkiye’ye geldiğimden beri ilk defa sinemaya gittim. Film, babası kanserden ölen bir çocuğun hayatını anlatan Türk filmiydi. Film acıklı olduğu için zaman zaman kendimi tutamadım ağladım. Film alt yazılı değildi. Filmin çok büyük bir bölümünü anladığımı söyleyebilirim. Sinemadan çıktıktan sonra biraz Güvenpark’ta oturduk. Daha sonra Akademiye döndük. Akademiye döndüğümüzde iftara yarım saat vardı. Yemek saatini bekledik. İftarda sevdiğim yemekler vardı. İftardan sonra bol bol çay içtik ve sahura kadar sohbet ettik.

      Pazar günü sabahı saat 11’da kalktık.  Ankara’nın en büyük araba pazarına gittik. Pazarda binlerce araba ve insan vardı. Araba pazarında zamanın nasıl geçtiğini anlamadık. Bir baktık saat 17 olmuş. Metroya binip Polis Akademisine döndük. Biraz dinlendik. Daha sonra iftar saati geldi. İftarımızı yaptıktan sonra akşam namazımızı kıldık. Akşam Türkçe dersi ödevlerimizi yaptık. Ben telefonda ailemle görüştüm. Saat 23’e doğru yattım. Hafta sonum böyle geçti.

HAZIRLAYANLAR:
Ali TEKCE               Öğretim Görevlisi

Alaattin TORUN      Öğretim Görevlisi 


 
   
 


FRANSIZCA İLETİŞİM DİLBİLGİSİ ALIŞTIRMALAR DİL SEVİYELERİ FAYDALI LİNKLER FRANSIZCA ŞARKILAR DİĞER DİLLER

Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol