POLİS AKADEMİSİ YÜKSEK LİSANS MESLEKİ TÜRKÇE DERSİ

Konu: Mesleki metinlerde dilbilgisi çalışmaları

A. Aşağıdaki cümlelerde verilen filleri adlaştırarak ve fiilimsiler kullanarak tamamlayınız!

Örnek :

Olaydan sonra kaçan kişinin, olay yerinde parmak izi…..(bulunmak)….......…,şüpheli (olmak)…......…gösteriyor.    
Olaydan sonra kaçan kişinin, olay yerinde parmak izinin bulunması şüpheli olduğunu gösteriyor.

 

1.Bir şüpheli paket ……..(görülmek) …….durumunda en arzu edilmeyen şey paniktir.

2.Sosyal ve genel düzenle ilgili kanun, nizam ve emirler…… (uygulanmak)....…sağlayan, suç……(oluşmak)……… evvel önleyici tedbirler alan polise, idari polis denir.

3.İdari Polis, yurt içine zararlı kişi ve maddelerin (girmemek)…….. için giriş kapılarında gerekli kontrolleri yapar.

4.Düzensiz göçle etkin mücadele kapsamında, seyahat belgelerinde sahtecilik ….. (önlemek) ............amacıyla bu alanda görev yapan personelin eğitimi ile uzman personel yetiştirmek gittikçe önem taşımaktadır.

5.Kara para aklama,kara paranın elde (edilmek)………… sonra gelen aşamadır.

6.Eşkal, kişinin belirgin özelliklerini tarif ederek kişinin (tanınmak)……………sağlama işlemidir.

7.Yakalama işleminde kanun tarafından zaman ve yer (sınırlandırmak)……..……..öngörülmemiştir.

8.Polis yaptığı soruşturma sırasında ifadelerine gerek (duymak)……..kişileri polis merkezine çağırabilir. 

9.Ceza Muhakemeleri Kanununa göre,tanıklar çağrı kâğıdı ile çağrılır.Çağrı kâğıdında (gelmemek)  ……sonuçları bildirilir. Tutuklu işlerde tanıklar için zorla getirme kararı verilebilir. 

10.Küçükler……… (korunmak).. amacıyla, polis içkili yerlere yanlarında veli veya vasisi olsa bile 18 yaşından küçükler………. (girmek)……. men eder. 

11. Olay yeri incelemenin amacı, Polisin kanunlarda kendisine verilen yetkiler doğrultusunda kimlik tespiti yapmak, suç sayılan fiil ve olayların ortaya (çıkmak) ……….ile başlayan adli görevler…….. yerine (getirilmek)……….., suç ve suç sanıkları ile ilgili deliller… tespiti, tescili,(toplanmak), ………muhafazası, ambalajlanması, ilgili yerlere (gönderilmek) ……….ve (incelenmek) ……….işlemlerini yerine getirmektir.

12. Siber Suç, herhangi bir bilişim sisteminin güvenliğini tehlikeye düşürecek faaliyetlerde bulunmak ve kişi veya kişilerin haklarına karşı bilişim sistemlerinin kullanılarak (gerçekleştirilmek)………. suçların tümüdür. 

13. Ankara ve başka dört ilde bankaların otomatik para çekme makinelerine (ATM) kart kopyalama düzeneği ve kamera yerleştirerek vatandaşların hesaplarını (boşaltmak)……… 4 kişi, polis ekipleri tarafından yakalandı. 

14. Polis, imdat (istenmek)………. veya yangın, su baskını ve boğulma gibi büyük tehlikeler……….haber (verilmek)............... veya (görülmek)……… halleri ile ağır cezalı bir suçun (işlenmek)………veya yapılmakta devam (olunmak)…….. mani olmak için konutlara, iş yerlerine ve eklentilerine girebilir. 

15. Japonya’nın güneyinde bir ay önce meydana gelen ve Richter ölçeğine göre 8 büyüklüğünde olan depremde enkaz altında kalan bir bebeğin, depremden tam on gün sonra (kurtarılmak)….…...... ve hayatta (kalmak)…………….,bir mucizedir.

16. Dış cephelerinin çeşitli malzemelerle (yalıtılmak)………, binalarda % 40’lara varan ısı tasarrufu (sağlamak)………..söyleniyor.

B. Aşağıdaki metinde boş bırakılan yerleri uygun düşen kelimelerle doldurunuz!

Ahmet Bey, bizim mahallede (yaşamak)……bir adamdı. Küçücük şirin bir evi vardı. En (sevmek)………..şey evinin bahçesiyle ilgilenmekti. Emekliydi, zamanının büyük bir bölümünü evinde ve özellikle de evin bahçesinde geçirirdi. Onu arayanlar ve görmek (istemek)…………..bahçede bulurlardı. Bahçede beş yıldan beri (bakmak)………..”Max” adında iri bir köpeği vardı. Onu sokakta yaralı halde (bulmak)……… …. . Hemen veterinere (götürmek)………..ve tedavisini (yaptırmak)……. . O günden bu yana,bu sevimli köpek onun yanından hiç ayrılmadı. Okuldan (çıkmak)………….çocuklar, bu sevimli köpeği görmek isterlerdi. Bazı çocuklar, ona taş atarlardı. Ahmet Bey’i en (kızdırmak)………….şey, bu çocukların köpeğine taş (atmak)……….. . Ahmet Bey, onların ailelerine, çocuklarını (taş atmamak)……….…….konusunda uyarmalarını söylerdi.

 

C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun düşen kelimeleri seçiniz. 

1. İki saat önce bir elma vermiştim.Ona verdiğim elmayı yediğini söyledi.Ama daha sonra aynı elmayı masanın üzerinde gördüm.Demek ki, elmayı……………..

A) yemiş                      B) yedi                       C) yememiş                        D) yememişti

2.Ona da bizimle pikniğe gitmeyi teklif ettik. Bize gelemeyeceğini ve hasta olduğunu
söyledi. Meğer, parası………………………………

A) çokmuş                  B) çoktu                       C) yoktu                              D) yokmuş

3.Ünlü aktörün hayranları saatlerce aktörün bulunduğu salonun giriş kapısında beklediler.Saatler geçmesine rağmen çıkmadı. Meğer, kimseye fark ettirmeden salonun arka kapısından …….

A) çıkabilirdi              B) çıkmış                      C) çıktı                                D) çıkmıştı

4. Kendisi yıllarca televizyonlarda geniş halk kitlelerine sigaranın zararlarından bahseden programlar yapardı. Oysa, kendisi gizli gizli sigara…. Kaç kez gördüm.

A) içti                         B) içerdi                       C) içermiş                            D) içmiş

5. Dün akşam, kuzenimi ziyaret etmek için evine gittik. Evinin ışıkları yanmıyordu. ………evde yoktu. Kapıyı çaldık çaldık, açan olmadı.

A) Oysa                        B) Demek ki                       C) Yoksa                 D) Meğer

6. Arabasının çalındığını söyledi. Ama, arabasını evinin bahçesinde üstü örtülmüş bir şekilde park edilmiş olarak gördüm……….arabası çalınmamış, bize yalan söylemiş.

A) Çünkü                     B) Demek ki                    C) Yoksa              D) Buna rağmen

7.  Bize saat yediye kadar geleceğini ve onu beklememizi söyledi. Saat sekiz oldu ne geldi ne de telefon etti……...gelmeyecek. Artık, gidebiliriz. Onu beklemeye gerek yok.

A) Oysa                        B) Demek ki                    C) Yoksa                D) Meğer

8. Gerçekten vaktim yok, tüm samimiyetimle söylüyorum. …., sizinle seve seve gelirdim.

A) Çünkü                      B) Demek ki                   C) Yoksa                 D) Buna rağmen

D. Aşağıdaki cümleleri birleştirerek tek paragraf haline getiriniz! 

1. Türkiye bir ülkedir.

Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlar.

Nüfusu 80 milyon civarındadır.

Her yıl milyonlarca turist gelir.

Başkenti Ankara’dır.

……………………………………………………………........................................

2. Çevre kirliliği, dünya ve insanlığın geleceğini tehdit eder.

Çözümü için her ülkenin katkıda bulunması gereklidir.

Sadece insanları değil aynı zamanda diğer bütün canlıları etkilemektedir.

Günümüzün en önemli sorunlarından biridir.

………………………………………………………………………………………

3. İnsan hakları herkes için çok önemlidir.

Temeli XVIII. Yüzyılda insanlığın kazanımlarına dayanır.

Doğuştan kazanılır. Devredilemez ve vazgeçilemezlerdir.

Gün geçtikçe kapsamı genişlemektedir.

Çok önemli uluslararası hukuku güvencelerdir.

…………………………………………………………………………………………

 

E. Lütfen aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi birleştiriniz! 

Örnek:

Öğrencinin adını bilmiyorum. Öğrenci bana bu kitabı verdi.
Adını bilmediğim öğrenci bana bu kitabı verdi.

1- Arkadaşımın arabasını ödünç aldım. Onunla ilkokulda aynı sınıftaydık.……………………………………………………………………………………

2- Adamın ailesi trafik kazasında öldü. Adam sinir krizi geçirdi.……………………………………………………………………………………..

3- Öğrencini babasını tanıyorum. Öğrenci doğrudan geçti.……………………………………………………………………………………….