.
   
  JE PARLE FRANÇAİS
  ETTİRGEN
 

Türkçe dil bilgisinde oldurgan ve ettirgen eylem ne demektir?

Geçişsiz bir eylemin çatı ekleri kullanılarak geçişli duruma getirilmesine oldurgan, geçişli bir eylemin çatı ekleri kullanılarak geçişlilik derecesinin artırılmasına ettirgen eylem denir. 

 

Fiilin çatısında geçişsiz bir fiil geçişli hale getirilebilinir ya da geçişli bir fiilin geçişlilik derecesi arttırılabilinir.

Oldurgan eylem

Geçişsiz bir eylemin "-t, -dır, -r" çatı ekleri kullanılarak geçişli duruma getirilmesine oldurgan eylem denir.
 
Bebek erken uyudu.
Annem bebeği erkenden uyuttu.
Dakikalarca güldüm.
Dakikalarca bizi güldür.
Balık çabuk pişti.
Balığı çabucak pişirdi.

Ettirgen eylem
Geçişli bir eylemin "-t, -dır, -r" çatı ekleri kullanılarak geçişlilik derecesinin artırılmasına ettirgen eylem denir. Böyle bir eylemde öznenin, işi bir başkasına yaptırması, yapmasını sağlaması anlamı vardır.
 
Konuyu derste anladı.      geçişli
Konuyu derste anlat.
Çocuk kapıyı açtı.             geçişli
Çocuğa kapıyı tır.
Her akşam ıhlamur içer.   geçişli
Her akşam kızına ıhlamur irir.

Oldurgan bir eylem üzerine çatı ekleri gelerek ettirgen yapılabilir.
 
geçişsiz oldurgan ettirgen
uyudu uyuttu uyutturdu
sustu susturdu susturttu
pişti pişirdi pişirtti
 

Ettirgen Fiil listesini buradan indirebilirsiniz.


Örnek:
Büyükşehir belediyesi,büyük bir inşaat şirketine mahallemize çok amaçlı bir spor salonu yapmasını söyledi.

Büyükşehir belediyesi, büyük bir inşaat şirketine mahallemize
çok amaçlı bir spor salonu yap
tırdı.

Aşağıdaki cümleleri altı çizileri kelime veya kelime gruplarını
kullanarak örnekteki gibi ettirgen hale getiriniz !

1.Deniz kenarında bir ev yapmak istiyorum.Ama ben yapamam evi
bir inşaat ustası yapacak.

_____________________________________________________________

2.Öğretmen öğrenciyi tahtaya kaldırdı. Ona söylediği birkaç
cümleyi yazmasını
söyledi.

_____________________________________________________________

3.Evimin anahtarlarını evde unutmuşum.Eve döndüğümde kapıyı açamadım.Bir çilingir çağırdım.Kapıyı o açtı.
_____________________________________________________________

4.Komşumuzun aracı bir haftadan beri çalışmıyor. Kendisi tamir etmeye çalıştı ama başaramadı.Sonunda bir tamirci çağırdı.
Aracını o tamir etti.

_____________________________________________________________

5.Gazeteler yazıyor.Katil zanlısının komşusu polise telefon
etmiş ve polis gelerek katil zanlısını yakalamış.

_____________________________________________________________

6.Rivayete göre kral,o bölgede yaşayanlara dağı delerek şehre
su getirmelerini söylemiş.Bölge halkı dağı delerek şehre su 
getirmiş.

_____________________________________________________________

7.Yargılama sonunda sanık maktulü kendisinin öldürmediğini
ancak bir kiralık katil tutarak ona öldürmesini söylemiş.

_____________________________________________________________

8.Bu cep telefonu Türkiye’de çok pahalıydı. Yurtdışında
yaşayan bir arkadaşıma
bu telefonu almasını söyledim.
Telefonu yarı fiyatına bana o aldı.
_____________________________________________________________

­­­­­­­­­­­­9.Müzeyi kendimiz gezmek istedik ama yeteri kadar bilgimiz
yoktu. Bir rehber eşliğinde müzeyi gezdik.

______________________________________________________________

10.Hava sıcaktı ve çok yorgundum. Arabam iki haftadır
yıkanmamıştı. Canım arabayı yıkamak istemedi. Eve dönerken
bir benzin istasyonuna girdim ve oradaki yıkama istasyonundakilere arabamı yıkamalarını söyledim.

______________________________________________________________

11.Biz ilkokuldayken öğretmenimiz müzik dersinde sesi güzel
olan arkadaşlarımızdan şarkı söylemelerini isterdi.

______________________________________________________________

12.Televizyonda bir programda şiddet mağduru bir çocuk
yaşadıklarını anlattı. Stüdyodakilerin hepsi ağladı.

______________________________________________________________

13.Türkiye’nin tanınmış komedi sanatçılarından biri İstanbul’daki programa katıldı.Seyirciler onun anlattıklarına
çok güldüler.

_____________________________________________________________

14.Manifaturacıdan kumaş aldım.Terziye götürdüm.Bana elbise dikmesini söyledim.O bana bir elbise dikti.
____________________________________________________________

15.İki aydır berbere gitmiyordu. Saçları uzamıştı. Dün berbere
gitti.Saçlarını kesmesini söyledi.Berber onun saçlarını kesti.

____________________________________________________________

16.Oğlu Almanya’da çalışıyordu. Oğlunun adına Almanca bir yazı
geldi. Almanca bilen birini buldu. O kişi o yazıyı okudu.

_____________________________________________________________

17.Çocuğu yedi yaşına gelmişti. Babası onu en yakın ilkokula
götürdü.Görevliler onu okula kaydettiler.

________________________________________________________________

18.Kiracısı komşumun evinden çıkmıyordu.Komşum mahkemeye müracaat etti.Mahkeme kiracının evi tahliye etmesine karar verdi.Kiracısı evi tahliye etti.

 
   
 


FRANSIZCA İLETİŞİM DİLBİLGİSİ ALIŞTIRMALAR DİL SEVİYELERİ FAYDALI LİNKLER FRANSIZCA ŞARKILAR DİĞER DİLLER

Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol