A) -mek (-mak)yerine, -ceğine(-cağına)
-caği (-cağı) yerde - mek (mak) şöyle dursun
Örnek: Yarın sınavı var. Ders çalışmıyor.
Onun yerine, televizyonda maç izliyor.
a) Yarın sınavı var. Ders çalışmak yerine, televizyonda maç izliyor.
b) Yarın sınavı var. Ders çalışacağına televizyonda maç izliyor.
c) Yarın sınavı var. Ders çalışacağı yerde, televizyonda maç izliyor.
d) Yarın sınavı var. Ders çalışmak şöyle dursun, televizyonda maç izliyor.
Aşağıdaki cümleleri yukarıdaki örneğe göre dönüştürünüz!
1.Doktor ona kesinlikle sigara içmemesini söyledi. Onu dinlemiyor. Daha fazla sigara içiyor.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
c)________________________________________________________________________________
d)________________________________________________________________________________
2. Haziran ayındayız. Havalar ısınmıyor. Onun yerine, gittikçe soğuyor.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
c)________________________________________________________________________________
d)________________________________________________________________________________
3. Karşısındaki kırdı. O hatalı. Özür dilemiyor. Onun yerine, karşısındakini suçluyor.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
c)________________________________________________________________________________
d)________________________________________________________________________________
4. İşten çıkıyor. Ailesi onu bekliyor. Eve gitmiyor. Onun yerine, kahvede arkadaşlarıyla oyun oynuyor.
a)_________________________________________________________________________________
b)_________________________________________________________________________________
c)_________________________________________________________________________________
d)_________________________________________________________________________________
5.Eşiyle pazardan geliyor. Eşinin iki eli dolu. Ona yardım etmiyor. Onun yerine, elini kolunu sallaya sallaya gidiyor.
a)_________________________________________________________________________________
b)_________________________________________________________________________________
c)_________________________________________________________________________________
d)_________________________________________________________________________________
6.Enflasyonun düşmesi bekleniyor. Düşmüyor. Onun yerine, doludizgin yükseliyor.
a)_________________________________________________________________________________
b)_________________________________________________________________________________
c)_________________________________________________________________________________
d)_________________________________________________________________________________
7.Kırmızı ışığa yaklaşıyordu. Durması gerekiyordu. Hızını azaltmadı. Onun yerine, gaza bastı.
a)___________________________________________________________________________________
b)___________________________________________________________________________________
c)___________________________________________________________________________________
d)___________________________________________________________________________________
8.Komşusuyla sorunlarını konuşarak çözmüyor. Onun yerine, onu mahkemeye vermeyi düşünüyor.
a)___________________________________________________________________________________
b)___________________________________________________________________________________
c)___________________________________________________________________________________
d)___________________________________________________________________________________
9. Yarın sabah erken kalkacaktı. Erkenden yatmadı. Onun yerine, geç saatlere kadar televizyon izledi.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
c)________________________________________________________________________________
d)________________________________________________________________________________
B) Memnuniyet ifade etmek
-mekle (-makla) iyi etmek
İyi ki mışım (mişim)
Örnek: Evden erken çıktım. Yolda trafik vardı. İşyerine tam vaktinde vardım. Yoksa geç kalacaktım.
a)Evden erken çıkmakla iyi etmişim.Yolda trafik vardı. İşyerine tam vaktinde vardım. Yoksa geç kalacaktım.
b) İyi ki evden erken çıkmışım. Yolda trafik vardı. İşyerine tam vaktinde vardım. Yoksa geç kalacaktım.
Aşağıdaki cümleleri yukarıdaki örnekteki gibi dönüştürünüz.
1.Şemsiyemi yanıma aldım. İyi ettim. Öğleden sonra yağmur yağdı. Yoksa sırılsıklam ıslanacaktım.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
2. Bu mesleği seçtim.İyi ettim. Çok mutluyum. Severek çalışıyorum.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
3. Dün akşam Türk sanat müziği konserine gittik. İyi ettik.Bu alandaki en iyi sanatçılar konser verdi.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
4. Annem evden çıkarken montumu almamı söylemişti.İyi ettim Aldım. Akşama doğru hava soğudu.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
5. Bu arabayı aldık. İyi ettik.Hem yakıtı az tüketiyor. Hem de yedek parçaları çok ucuz.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________
6.Türkçe öğrendi. İyi etti. Ülkesinde bir Türk firmasında yüksek bir ücretle yönetici olarak çalışıyor.
a)________________________________________________________________________________
b)________________________________________________________________________________