. ÖZEL FRANSIZCA VE YABANCILARA TÜRKÇE DERSİ VERİLİR (544) 439 41 70 alaattintorun@hotmail.com
   
  JE PARLE FRANÇAİS
  B2.2
 

 B2

 

Çalışma ve Uygulama: 8                                         

Konu                                                                                                                                Sayfa

Yeterlik Eylemi               : -abilmek ,-ebilmek                                                              8-19

Etken-edilgen Yapı        :  -  ıl, -il, -ul, -ül / ın-in-un-ün / -                                        23-31

Ettirgen Yapı                  :  -dır,(tır) / -t  / tır  t                                                             32-36

İkilemeler                       :                                                                                               37-38

Seçimlik eylem ifadesi  :    -mek yerine                                                                       45

Zıtlık ifadeleri                 :          rağmen,o kadar ki,                                                    50-51 

Sebep-sonuç İfadeleri   :   
O kadar ki,dığı……. a
 (e) göre ,dığı için,için,çünkü,...                                                52 

Sebep ifadeleri               :               
Sebebiyle 
(nedeniyle),Yüzünden (olumsuz sebep),Sayesinde (olumlu sebep)              53 

Paralellik İfadeleri       :  n yanı sıra , -in yanında, - in dışında (ad)                          54

Zaman bağlacı              :  (fiilimsi –dıkça)                                                                    55

Şart İfadeleri :          
mek (mak) şartıyla
 (çekilmemiş fiil),- mesi şartıyla   -ması şartıyla (çekilmiş fiil)     56

Fiilimsi-adlaştırma       :      dığı şey  -memdir                                                             57

Miktar bildiren İfadeler:

tamamı,yarısı,hepsi,çoğu
/üçte biri,yüzde yirmisi,büyük çoğunluğu                       58                                   

Karşılaştırma İfadeleri  :    -den daha,kadar,gibi,göre,nazaran                                 59-61

 

Belirsiz kişi zamiri          :   -en,an                                                                                 61



Türkçe Genel Tekrar çalışmaları; Şart ifadesi (geçmiş zaman)

Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi yapınız!


Örnek :
 
Zamanın (olmak)……………………….. seninle (gelmek)  …………………. 
Zamanın olsaydı seninle gelecektim.


1.
Sen, gara beş dakika önce (gelmek)…………, treni (kaçırmamak)……… . İzmir’deki toplantına geç kalmayacaktın. Bir dahakine dikkatli ol! Evden daha erken çıkmaya çalış!

2. Dün akşam, canım çok köfte istedi. Buzdolabına baktım, evde kıyma yoktu. Evde kıyma (olmak)……,
güzel bir köfte (yapmak)…........ .Neyse, evden çıkıp bir köfteciye gittim. Güzelce karnımı doyurdum.

3. Programa göre, film saat 14’te başlayacaktı. Tam, film başlayacaktı ki elektrik kesildi. Elektrik yarım
saat sonra geldi. Dolayısıyla,film yarım saat geç başladı ve biz eve geç dönmek zorunda kaldık. Eğer,
elektrik (kesilmemek)……… film tam saatinde (başlamak)………..ve biz eve geç dönmek zorunda (kalmamak)………  

4. Dedem (yaşamak)…………., 15 aralıkta tam yüz yaşında(olmak)………… .Maalesef çok erken öldü.

5. Siz doktorun verdiği ilaçları (içmek)………………., hasta (olmamak)………………. . Şimdi, işinizin başında olacaktınız. Projemiz aksamayacaktı.

6. Bu sabah, yağmur (yağmamak)…………………., biz pikniğe (gitmek)……………… .Akşam ise Ümitlerde oturacaktık. Bütün planlarımız altüst oldu. Bir daha, hava durumuna bakmadan plan yapmayalım.
Bu bize bir ders olsun.

7. Bir mağazada çok güzel bir çanta gördüm. Kredi kartımı evde unutmuşum. Kartım  yanımda (olmak)………..,o çantayı (almak)……. . Eve gidip kredi kartımı aldım. O mağazaya dönüp çantayı almak istedim. Ama ben dönünceye kadar satılmış.

8. Geçen hafta, Erkan’la İstanbul’a uçakla gidecektik. Uçak biletlerine baktık, o gün o kadar pahalıydı ki otobüsle gitmek zorunda kaldık.Eğer, Uçak biletleri o kadar pahalı (olmamak)…….., uçakla (gitmek)…….. .

9. Dün bütün gün evdeydim. Bir kargo şirketinden iki gün önce aradılar. Dediklerine göre bana bir kargo getireceklerdi. Akşama kadar bekledim. Ne gelen oldu ne giden. Oysa, dün ne kadar çok işim vardı, onların hepsini(yapmak…………. . Maalesef işlerimin hiç birini yapamadım.

10. Dün tam kırk beş dakika durakta otobüs bekledim. Yağmur yağıyordu ve hava soğuktu. Şemsiyem yoktu, ıslandım Hasta oldum. Eğer otobüs zamanında (gelmek)………(ıslanmamak)  …….ve hasta (olmamak)……..

                              Evde unutmasaydım !

Caner: Merhaba Eren! Nasılsın? Tatiliniz nasıl geçti?

Eren: Merhaba Caner! İyiyim. Hiç sorma! Çok maceralı geçti. O kadar çok şey oldu ki!

Caner: Ne oldu? Anlat bakalım!

Eren: Biliyorsun biz tatile Bodrum’a gidecektik. Ama nereye gittik biliyor musun?

Caner: Nereden bileyim! Sen anlatırsan öğreneceğiz.

Eren: Tatile çıkmadan önce Aylin’le her şeyimizi güzelce hazırladık. Cumartesi günü yola çıkacaktık. O sabah erkenden kalktık. Uçağımız saat 11.00’de kalkacaktı. Kahvaltı yaptıktan sonra valizlerimizi aldık ve aşağıya indik. Havaalanına gitmek için tam taksiye bineceğimiz sırada telefonumu evde unuttuğumu fark ettim. Hemen koşarak yukarı çıktım. Aylin aşağıda beni bekliyordu. Tam kapının önüne geldiğimde evin anahtarını bulamadım. Evden çıkarken kapıyı Aylin kilitlemişti. Anahtar onda kalmış. Anahtarı Aylin’den almak için tekrar aşağıya inmek üzere asansöre bindim. Tam ikinci kata geldiğimizde asansör aniden durdu.

Caner: Asansörde imdat düğmesi var basmadın mı?

Eren: Bastım tabii ki, ama o da çalışmıyordu. Birkaç dakika bekledikten sonra asansörün içinden kapıya vurmaya başladım.

Caner: Duyan olmadı mı?

Eren: Komşulardan biri duymuş, hemen görevliye haber vermiş, kırk beş dakika sonra asansör tamircisi geldi. Çok uğraştı, sonunda kapıyı açabildi.

Caner: Bu arada Aylin ne yapmış?

Eren: Ben hemen dönmeyince endişelenmiş. O da, anahtarın kendisinde olduğunu unutmuş. Asansörün çalışmadığını görünce durumu anlamış.

Caner: Sonra ne oldu?

Eren: Asansörden çıktıktan sonra eve girdik. Telefonumu aldım. Tekrar aşağıya indik. Başka bir taksi çağırdık. Havaalanına doğru yola çıktık. Tam yolun yarısına gelmiştik ki, yolu çalışma nedeniyle kapatmışlar. Başka bir yola girmek zorunda kaldık. O yolda da çok trafik vardı.

Caner: Görüyor musun şanssızlığı!

Eren: Hep böyle şeyler benim başıma gelir. Her yolculuğa çıktığımda mutlaka aksilikler olur.

Caner: Sonra ne oldu?

Eren: Havaalanına vardığımızda saat 11’e çeyrek vardı. Dolayısıyla, uçağı kaçırdık. Daha sonraki uçak saat 16’daydı. Aylin’le ne yapacağımızı şaşırdık. Sonunda, başka bir yere gitmeye karar verdik.

Caner: Çok merak ettim.

Eren: Gerisini sonra anlatayım. Şimdi gitmem lazım.

 

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Caner ve Aylin tatile Bodrum’a gittiler mi? Niçin?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Caner, tatile gidecekleri gün evden çıktıktan sonra niçin eve dönmek zorunda kaldı?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Caner, telefonunu evde unuttuğunu ne zaman anladı?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Caner, telefonunu almak için eve gittiğinde Aylin ne yapıyordu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Caner eve girebilmiş mi? Niçin?

……………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Caner, telefonunu almak için eve döndükten sonra Aylin’in yanına niçin geç döndü?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Asansör kaçıncı katta durmuş ve Caner asansörde ne yapmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Asansör tamircisini Aylin mi çağırmış?

………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9. Asansör tamircisi ne zaman gelmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

10 .Caner evden dönmeyince Aylin ne yapmış?

………………………………………………………………………………………………………………………………………….

11. Havaalanı yolunu niçin kapatmışlar?

………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. Havaalanına niçin geç varmışlar?

………………………………………………………………………………………………………………………………………….

13. Havaalanına vardıklarında saat kaçmış?

………………………………………………………………………………………………………………………………………….

İki gün sonra

Caner: Eee gerisini anlat bakalım!

Eren: Nerede kalmıştık? En son ne demiştim?
Caner: Havaalanında olduğunuzu söylemiştin.

Eren: Evet, uçağı kaçırınca diğer uçağı beklemek zorunda kaldık. Bu arada, Aylin’in aklına başka bir fikir geldi. “Bodrum yerine başka bir yere gidelim” dedi. Zaten otelde yer ayırtmamıştık. Bu fikir benim de aklıma yattı. Çok uzun süredir Karadeniz bölgesine gitmek istiyorduk. Trabzon’da Sümela Manastırı’nı görmek istiyorduk. Trabzon’a gitmeye karar verdik. Hemen havayolu firmasıyla görüştük. Biletin farkını ödedik ve saat 14.00 uçağına bilet aldık. O uçağa bindik ve saat 15.15’te Trabzon havaalanına indik. Bir taksiye binip şehir merkezine gittik. Üç yıldızlı bir otel bulduk ve geceyi orada geçirdik. Ertesi sabah, erkenden kalktık. Otelde kahvaltımız yaptıktan sonra bir araba kiralama firmasından iki günlüğüne bir araba kiraladık.

Caner: Sümela Manastırı kaldığınız otele uzak mıydı?

Eren: Evet, sanıyorum elle kilometre uzaklıktaymış. Ama çok istememize rağmen Sümela Manastırı’nı göremedik?,
Caner: Niye? Kapalı mıymış? Restorasyon çalışması mı varmış?

Eren: İkisi de değil. Oraya giderken yolda kaza yaptık.
Caner: Ne! Geçmiş olsun! Nasıl oldu?

Eren: Sağ ol. Benim dikkatsizliğimden oldu. Hava yağışlıydı. Bir gün öncesinde çok yağmur yağmış. Bizim yola çıktığımız zaman tekrar yağmur yağmaya başladı. Aylin bana dikkatli olmamı ve daha yavaş gitmemi söyledi. Ben ona “Bir şey olmaz biliyorsun ben usta bir sürücüyüm. “dedim. Daha yolun ortasına gelmemiştik ki yağış yüzünden kaydık yol kenarındaki bir ağaca çarptık. Dediğim gibi hata bendeydi. Biraz hızlı gidiyordum. Frene bastım ama arabayı durduramadım.

Caner: İnşallah bir şeyiniz yoktur?

Eren: Çok şükür kazayı küçük sıyrıklarla atlattık. Bizi hastaneye götürdüler. Bir gece hastanede müşahede altında kaldıktan sonra ertesi gün çıktık. Hastaneden sonra otele gelip eşyalarımızı alıp Ankara’ya dönmek üzere havaalanına gittik. Bulduğumuz ilk uçağa inip Ankara’ya geldik. Ama
Ankara’ya gelinceye kadar tam on iki saat geçti. Normal olarak Trabzon-Ankara arası uçakla bir buçuk saat sürüyor.

Caner: Orada da mı macera yaşadınız?

Eren: Evet, tam Ankara’ya yaklaştığımızda uçağın pilotu Ankara’da çok sis olduğunu ve inemeyeceğimizi anons etti. Uçak Ankara yerine en uygun havaalanına İstanbul’a indi. Tam sekiz saat Ankara’daki sisin kalkmasını bekledik. Ankara’ya indiğimizde gece saat 23.’tü. Eve gelinceye kadar iki saat geçti. Eve geldiğimizde saat gece yarısını geçiyordu. Yorgunluktan ölüyorduk. Hemen yattık. Ertesi gün saat 14’ e kadar uyumuşuz.

Caner: Çok şükür sonunda sağ salim evinize gelebilmişsiniz!

Eren: Evet ama kendimi çok suçluyorum ve Aylin’den çok utanıyorum.
Caner: Olan olmuş üzülme!

Eren: Öyle deme! Hep benim yüzümden oldu. Eğer telefonumu evde unutmasaydım eve dönüp telefonumu almayacaktım. Asansör arızalanmasaydı vakit kaybetmeyecektim. Havaalanına giderken yolda çalışma olmasaydı havaalanına vaktinde varacaktık ve uçağı kaçırmayacaktık. Uçağı kaçırmasaydık Bodrum’a gidecektik.

Caner: Şu an yapılacak bir şey yok, boşuna üzülme!,,
Eren: Evet haklısın ama duramıyorum işte. Ama en çok yaptığım kazaya üzülüyorum. Aylin’i dinleseydim ve daha yavaş gitseydim kaza yapmayacaktık. Bundan sonra hep Aylin’i dinleyeceğim.

Caner: İyi olur. Bazen insan dalıyor işte.
Eren: Trabzon’dan Ankara’ya dönerken Ankara’da sis olmasaydı uçak İstanbul’a inmeyecekti, evimize çabucak dönecektik ve dinlenecektik.

Caner: Daha önce de başına böyle şeyler gelmişti. Bu sana bir ders olsun. Evden çıkarken şahsi eşyalarını kontrol et, araç kullanırken daha dikkatli ol! Acele etme!

Eren: Başıma ne geliyorsa hep acele etmekten geliyor. Söz veriyorum bunda sonra acele etmeyeceğim ve daha dikkatli olacağım.
Caner: Haydi gel, şu köşede yeni bir kafe açılmış sana bir kahve ısmarlayayım. Benim de sana anlatacaklarım var.Orada rahat rahat konuşuruz.

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Uçağı kaçırdıktan sonra kimin aklına nasıl bir fikir gelmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Niçin biletin farkını ödemişler?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Niçin Trabzon’a gitmek istemişler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4 Trabzon’da nerede kalmışlar ve otel nasılmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Sümela Manastırı’nı görebilmişler mi? Niçin?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Sümela Manastırı kapalı mıymış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

7. Sümela Manastırı’na giderken yolda ne olmuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. Kaza nasıl olmuş ve arabayı Aylin mi kullanıyormuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9. Kazadan sonra nereye gitmişler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

10. Geceyi nerede geçirmişler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

11. Caner ve Aylin kazada yaralanmışlar mı?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. Ankara’ya neyle ve ne kadar sürede dönmüşler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

13. Uçak yolculuğu niçin çok uzun sürmüş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

14. Ankara’da sis olduğunu kim söylemiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

15. İstanbul havaalanında Ankara’ya dönmek için neyi beklemişler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

16. Caner ve Aylin evlerine vardıklarında saat kaçmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

17. Caner, bütün bu olanlardan Aylin’i mi suçluyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

18. Eaner’i nerren, Ceye davet ediyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

19. Niçin hep böyle şeyler Caner’in başına geliyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

20. Caner, neye söz veriyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

21. Eren, Caner’e ne ısmarlayacak?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….


Yeterlik eylemi 1

a-ı-o-u………………-abilmek         Yazmak ………..yaz + abilmek          Yazabilmek

e-i-ö-ü……………..-ebilmek         Gelmek ……….. gelebilmek           Gelebilmek

 

Yeterlik eylemi ( Şimdiki zaman )

Yazabilmek (Olumlu )    ...- abiliyorum   (Olumsuz )   amıyorum           …- ebiliyorum           … .- emiyorum 

(Olum Soru)      (Olumsuz Soru )
 
………………
 -abiliyor muyum?      ………… -amıyor muyum?              ………………-ebiliyor muyum?       ……….. – emiyor muyum?

Yazmak (Yazabilmek) Şimdiki zaman

 

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben yazabiliyorum

Ben yazamıyorum

Ben yazabiliyor muyum?

Ben yazamıyor muyum?

Sen yazabiliyorsun

Sen yazamıyorsun

Sen yazabiliyor musun?

Sen yazamıyor musun?

O yazabiliyor

O yazamıyor

O yazabiliyor mu?

O yazamıyor mu?

Biz yazabiliyoruz

Biz yazamıyoruz

Biz yazabiliyor muyuz?

Biz yazamıyor muyuz?

Siz yazabiliyorsunuz

Siz yazamıyorsunuz

Siz yazabiliyor musunuz?

Siz yazamıyor musunuz?

Onlar yazabiliyorlar

Onlar yazamıyorlar

Onlar yazabiliyorlar mı?

Onlar yazamıyorlar mı?

 

Gelmek ( Gelebilmek)

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben gelebiliyorum

Ben gelemiyorum

Ben gelebiliyor muyum?

Ben gelemiyor muyum?

Sen gelebiliyorsun

Sen gelemiyorsun

Sen gelebiliyor musun?

Sen gelemiyor musun?

O gelebiliyor

O gelemiyor

O gelebiliyor mu?

O gelemiyor mu?

Biz gelebiliyoruz

Biz gelemiyoruz

Biz gelebiliyor muyuz?

Biz gelemiyor muyuz?

Siz gelebiliyorsunuz

Siz gelemiyorsunuz

Siz gelebiliyor musunuz?

Siz gelemiyor musunuz?

Onlar gelebiliyorlar

Onlar gelemiyorlar

Onlar gelebiliyorlar mı?

Onlar gelemiyorlar mı?

 

Yeterlik eylemi 2

a-ı-o-u……………-abilmek         Yazmak ………..yaz + abilmek                  Yazabilmek

e-i-ö-ü…………….-ebilmek         Gelmek ……….. gelebilmek                  Gelebilmek


Yeterlilik eylemi ( Geniş Zaman )

Yazabilmek        (Olumlu ) ....- abilirim         (Olumsuz )     ……- amam     
            ..…- ebilirim                              .… .-  emem

Yazabilmek        (Olum Soru)                                 (Olumsuz Soru )
    ……  -abilir miyim?              …… - amaz mıyım? 
     …… -ebilir miyim?               ….. – emez miyim?

 

Yazmak (Yazabilmek) geniş zaman

 

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben yazabilirim

Ben yazamam

Ben yazabilir miyim?

Ben yazamaz mıyım?

Sen yazabilirsin

Sen yazamazsın

Sen yazabilir misin?

Sen yazamaz mısın?

O yazabilir

O yazamaz

O yazabilir mi?

O yazamaz mı?

Biz yazabiliriz

Biz yazamayız

Biz yazabiliyor miyiz?

Biz yazamaz mıyız?

Siz yazabilirsiniz

Siz yazamazsınız

Siz yazabilir misiniz?

Siz yazamaz mısınuz?

Onlar yazabilirler

Onlar yazamazlar

Onlar yazabilirler mi?

Onlar yazamazlar mı?

 

 

Gelmek ( Gelebilmek) geniş zaman

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben gelebilirim

Ben gelemem

Ben gelebilir miyim?

Ben gelemez miyim?

Sen gelebilirsin

Sen gelemezsin

Sen gelebilir misin?

Sen gelemez misin?

O gelebilir

O gelemez

O gelebilir mi?

O gelemez mi?

Biz gelebiliriz

Biz gelemeyiz

Biz gelebilir miyiz?

Biz gelemez miyiz?

Siz gelebilirsiniz

Siz gelemezsiniz

Siz gelebilir misiniz?

Siz gelemez misiniz?

Onlar gelebilirler

Onlar gelemezler

Onlar gelebilirler mi?

Onlar gelemezler mi?

Yeterlik eylemi 3

a-ı-o-u………………-abilmek         Yazmak ………..yaz + abilmek                  Yazabilmek

e-i-ö-ü……………..-ebilmek         Gelmek ……….. gelebilmek                  Gelebilmek

 

Yeterlik eylemi ( Gelecek Zaman )

Yazabilmek 
(Olumlu )....- abileceğim      (Olumsuz ) …..  amayacağı
                .…- ebileceğim                        .… .-  emeyeceğim

Yazabilmek
(Olum Soru)                          (Olumsuz Soru )

                                   ……   -abilecek miyim?      …… - amayacak mıyım?               
                                …… -ebilecek miyim ?    …….. – emeyecek miyim?

 

Yazmak (Yazabilmek)Gelecek zaman

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben yazabileceğim

Ben yazamayacağım

Ben yazabilecek miyim?

Ben yazamayacak mıyım?

Sen yazabileceksin

Sen yazamayacaksın

Sen yazabilecek misin?

Sen yazamayacak mısın?

O yazabilecek

O yazamayacak

O yazabilecek mi?

O yazamayacak mı?

Biz yazabileceğiz

Biz yazamayacağız

Biz yazabilecek miyiz?

Biz yazamayacak mıyız?

Siz yazabileceksiniz

Siz yazamayacaksınız

Siz yazabilecek misiniz?

Siz yazamayacak mısınız?

Onlar yazabilecekler

Onlar yazamayacaklar

Onlar yazabilecekler mi?

Onlar yazamayacaklar mı?

 

Gelmek ( Gelebilmek) Gelecek zaman

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben gelebileceğim

Ben gelemeyeceğim

Ben gelebilecek miyim?

Ben gelemeyecek miyim?

Sen gelebileceksin

Sen gelemeyeceksin

Sen gelebilecek misin?

Sen gelemeyecek misin?

O gelebilecek

O gelemeyecek

O gelebilecek mi?

O gelemeyecek mi?

Biz gelebileceğiz

Biz gelemeyeceğiz

Biz gelebilecek miyiz?

Biz gelemeyecek miyiz?

Siz gelebileceksiniz

Siz gelemeyeceksiniz

Siz gelebilecek misiniz?

Siz gelemeyecek misiniz?

Onlar gelebilecekler

Onlar gelemeyecekler

Onlar gelebilecekler mi?

Onlar gelemeyecekler mi?

 

 

Yeterlik eylemi 4

a-ı-o-u…………-abilmek         Yazmak ………..yaz + abilmek                  Yazabilmek

e-i-ö-ü………..-ebilmek         Gelmek ……….. gelebilmek                  Gelebilmek

 

Yeterlik eylemi ( Gelecek Zamanın hikayesi  )

Yazabilmek 
(Olumlu ) ....- abilecektim    (Olumsuz ) …- amayacaktım   
                ..…- ebilecektim                              … .-  emeyecektim

Yazabilmek
(Olum Soru)                           (Olumsuz Soru )

                        ……   -abilecek miydim?          ……… - amayacak mıydım?                                                                  …… -ebilecek miydim ?             …….. – emeyecek miydim?

 

Yazmak (Yazabilmek)Gelecek zamanın hikayesi

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben yazabilecektim

Ben yazamayacaktım

Ben yazabilecek miydim?

Ben yazamayacak mıydım?

Sen yazabilecektin

Sen yazamayacaktın

Sen yazabilecek miydin?

Sen yazamayacak mıydın?

O yazabilecekti

O yazamayacaktı

O yazabilecek miydi?

O yazamayacak mıydı?

Biz yazabilecektik

Biz yazamayacaktık

Biz yazabilecek miydik?

Biz yazamayacak mıydık?

Siz yazabilecektiniz

Siz yazamayacaktınız

Siz yazabilecek miydiniz?

Siz yazamayacak mıydınız?

Onlar yazabileceklerdi

Onlar yazamayacaklardı

Onlar yazabilecekler miydi?

Onlar yazamayacaklar mıydı?

 

 

Gelmek ( Gelebilmek) Gelecek zamanın hikayesi

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben gelebilecektim

Ben gelemeyecektim

Ben gelebilecek miydim?

Ben gelemeyecek miydim?

Sen gelebilecektin

Sen gelemeyecektin

Sen gelebilecek miydin?

Sen gelemeyecek miydin?

O gelebilecekti

O gelemeyecekti

O gelebilecek miydi?

O gelemeyecek miydi?

Biz gelebilecektik

Biz gelemeyecektik

Biz gelebilecek miydik?

Biz gelemeyecek miydik?

Siz gelebilecektiniz

Siz gelemeyecektiniz

Siz gelebilecek miydiniz?

Siz gelemeyecek miydiniz?

Onlar gelebileceklerdi

Onlar gelemeyeceklerdi

Onlar gelebilecekler miydi?

Onlar gelemeyecekler miydi?

 

Yeterlik eylemi 6

a-ı-o-u………………………………-abilmek         Yazmak ………..yaz + abilmek                  Yazabilmek

e-i-ö-ü……………………………..-ebilmek         Gelmek ……….. gelebilmek                  Gelebilmek

 

Yeterlik eylemi ( Geçmiş Zaman)

Yazabilmek 
(Olumlu ) …....- abildim          (Olumsuz )      …- amadım
                  .…- ebildim                                  .… .-  emedim

                                 (Olum Soru)                             (Olumsuz Soru )
 …………   -abildim mi?                                …… - amadım mı?   
 ………… -ebildin mi ?                                    ….. – emedim mi?

 

Yazmak (Yazabilmek)Geçmiş zaman

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben yazabildim

Ben yazamadım

Ben yazabildim mi?

Ben yazamadım mı?

Sen yazabildin

Sen yazamadın

Sen yazabildin  mi?

Sen yazamadın mı?

O yazabildi

O yazamadı

O yazabildi mi?

O yazamadı mı?

Biz yazabildik

Biz yazamadık

Biz yazabildik mi?

Biz yazamadık mı?

Siz yazabildiniz

Siz yazamadınız

Siz yazabildiniz mi?

Siz yazamadınız mı?

Onlar yazabildiler

Onlar yazamadılar

Onlar yazabildiler mi?

Onlar yazamadılar mı?

 

 

Gelmek ( Gelebilmek) Geçmiş zaman

         Olumlu

Olumsuz

Olumlu soru

Olumsuz soru

Ben gelebildim

Ben gelemedim

Ben gelebildim mi?

Ben gelemedim mi?

Sen gelebildin

Sen gelemedin

Sen gelebildin mi?

Sen gelemedin  mi?

O gelebildi

O gelemedi

O gelebildi mi?

O gelemedi mi?

Biz gelebildik

Biz gelemedik

Biz gelebildik mi?

Biz gelemedik mi?

Siz gelebildiniz

Siz gelemediniz

Siz gelebildiniz mi?

Siz gelemediniz mi?

Onlar gelebildiler

Onlar gelemediler

Onlar gelebildiler mi?

Onlar gelemediler mi?

 

  Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi yeterlik eylemiyle tamamlayınız!

Örnek: Türkçe birçok şarkının sözlerini (anlayabilmek) anlayabiliyorum.

1. Çok çalışıyorum. Spor yapmak için zaman (bulamamak)…………………………………….

2. Kardeşimin çocuğu  sekiz aylık, henüz (yürüyememek)……………………………………………..

3. Ben hızlı konuştuğum zaman siz beni (anlayabilmek)……………………………………………………..?

   Hayır,………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Ankara’da çok kar yağdığı zaman okullar Valilik tarafından tatil (edilebilmek)……………………

5. Bu meyve çayı soğuk olarak da (içilebilmek)………………………………………………………

6. Bu otelden isterseniz internet üzerinden yer (ayırtabilmek)……………………………………..…..

7. Bu kursa katılan öğrenciler altı ayın sonunda akıcı bir şekilde(konuşabilmek)……………………..

8. Bazı ülkelerde insanlar çok ucuza tatil (yapabilmek)……………………………………………………..

9. Sizin önünüze oturdum. Acaba sahneyi rahatlıkla (görebilmek)……………………………………………….?

10. Eşiniz İngilizceyi rahatlıkla (anlayabilmek)……………………………………………………………………..?

 

Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili fiillerle ilgili yeterlik eylemini kullanarak sorular sorunuz!

1. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Evet, Türkçe ’de 1000’e (bine) kadar sayabiliyorum.

2. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Hayır, iki saatten fazla kitap okuyamıyorum. Gözlerim yoruluyor.

3.  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Hayır, Nihan araç kullanamıyor, sürücü belgesi yok.

4.  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

 Hayır, onlar tatile çıkamıyorlar, izinleri yok.

5. ..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Evet, yeğenim küçük ama tek başına kapıyı açabiliyor.

6. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Her gün iş yerinden bir saat izin alabiliyorum.

7.  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Hayır, Lale bizimle alış verişe gelemiyor, yurt dışından misafirleri var.

                                              İki Arkadaş

Ceren : Merhaba Valeria! Nasılsın?

Valentina : Teşekkür ederim Ceren, sen nasılsın?

Ceren : Teşekkür ederim, ben de iyiyim. Türkiye’ye geleli ne kadar oldu?

Vaentina : Bir hafta sonra yedi ay olacak. Niçin sordun?

Ceren: En son görüşmemizden beri Türkçeni epey ilerletmişsin.

Valentina: Evet, her gün mümkün olduğu kadar çevremdekilerle Türkçe konuşmaya çalışıyorum. Televizyonda Türk dizileri izliyorum. Basit Türkçe kitaplar okuyorum. Her gün en az bir saat Türkçe çalışıyorum. Alış veriş yaparken Türkçe konuşuyorum. Türkçe konuşulduğu zaman konuşmalara katılabiliyorum.

Ceren: Şimdi anlıyorum nasıl bu kadar kısa zamanda Türkçeni ilerlettiğini. Sanıyorum seninle en son iki ay önce görüşmüştük. Sen o zaman Beyaz Rusya’ya gidecektin. Aileni çok özlediğini ve onları görmeye gideceğini söylemiştin.

Valentina: Evet, seninle görüştükten bir hafta sonra Beyaz Rusya’ya gittim. Tam on beş gün kaldım. Bol bol ailemle ve arkadaşlarımla vakit geçirdim. Daha sonra, üniversitede kayıtlar başlamadan önce Ankara’ya döndüm. 

Ceren:  İstediğin üniversiteye kayıt yaptırabildin mi?

Valentina: Evet. Yabancı olduğum için benden birkaç belge daha istediler. Biraz zaman aldı. Ama sonunda kaydımı yaptırabildim.Şimdi artık birinci sınıf öğrencisiyim.

Ceren:  Türkiye’ye alışabildin mi yoksa hâlâ yabancılık çekiyor musun?

Valentina: Alıştığımı söyleyebilirim. Özellikle, kışın burası Beyaz Rusya’da yaşadığım şehre benziyor. Ankara’ya gelmeden önce kışın buraya bu kadar kar yağdığını bilmiyordum.

Ceren :  Günlerin nasıl geçiyor?

Valentina: Çok dolu geçiyor. Haftada üç gün Türkçe kursuna gidiyorum. Birçok arkadaşım oldu. Türk komşularımızda önceleri İngilizce anlaşmaya çalışıyordum ama şimdi Türkçe konuştukları zaman onları rahatlıkla anlayabiliyorum. Senin günlerin nasıl geçiyor? Yine eskisi gibi yoğun mu çalışıyorsun?

Ceren : Hayır eskisi kadar yoğun çalışmıyorum. Kendime daha fazla vakit ayırabiliyorum. İşten daha erken saatte çıkabiliyorum. Akşamları İngilizce kursuna gidiyorum. İş yerinden saat altıda çıkıyorum. İngilizce kursu saat altı buçukta başlıyor. Ben de rahatlıkla kursa yetişebiliyorum. Biliyorsun iş yerim buraya çok yakın.

Valentina : İş yerinden kolaylıkla izin alabiliyor musun?

Ceren: Evet, alabiliyorum, iş arkadaşlarım ve patronum çok anlayışlı insanlar. Acil bir işim olduğu zaman rahatlıkla izin isteyebiliyorum.

Valentina : Sana bir şey sorabilir miyim?

Ceren : Tabii ki sorabilirsin. Buyur sor!

Valentina: Türkler niçin bu kadar çok çay içiyorlar anlayamıyorum. Bunun bir açıklaması var mı?

Ceren: Bu bir gelenek, çocukluğumuzdan bu yana her yerde çay gördük, bize çay ikram edildi, biz çay ikram ettik. Tam olarak nasıl açıklayacağımı bilemiyorum. Sen çay içemiyor musun?

Valentina: İçebiliyorum. Ama günde sadece bir veya iki bardak. Seni anlayabiliyorum. Bizim ülkemizde de böyle açıklanması zor şeyler var. İş yerine nasıl gidiyorsun?

Ceren: Genellikle metroyla gidiyorum. Bazen de babam işe giderken beni işyerime bırakıyor.

Valentina: Sabahları metroda oturacak yer bulabiliyor musun?

Ceren : Belli olmuyor. Genellikle bulabiliyorum. Ama pazartesi günleri bulamıyorum. Daha fazla yolcu oluyor. Aaa saat sekiz olmuş, eve dönmem lazım. En yakın zamanda görüşmek üzere. Hoşça kal! Kendine iyi bak!

Valentina: Görüşmek üzere! Hoşça kal.

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre tamamlayınız!

1. Valentina nereli ? Ne kadar zamandan beri Türkiye’de?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. Ceren Valentina’da neyi fark etti?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. Valentina Türkçesini nasıl ilerletmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4.Ceren ile Valentina en son ne zaman görüşmüşler?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Ceren ile Valentina görüştükten sonra Valentina nereye gitmiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Valentina niçin Beyaz Rusya’ya gitmiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

7. Valentina, Beyaz Rusya’da ne yapmış?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. O, Beyaz Rusya’da ne kadar kalmış?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9.Valentina ne zaman Türkiye’ye dönmüş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

10. Valentina Türkiye’de ne yapıyor?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

11. Valentina’dan üniversiteye kaydolurken ne istemişler?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. Valentina’dan niçin birkaç belge daha istemişler?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

13. Valentina Türkiye’ye alışabilmiş mİ?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

14. Valentina, Ankara’ya gelmeden önce kışın oraya o kadar kar yağdığını biliyor muymuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

15. Valentina komşularıyla nasıl anlaşıyormuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

16. Valentina,Tükçe konuşulduğu zaman anlayabiliyor muymuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

17. Ceren ne kursuna ve ne zaman gidiyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

18. Kurs saat kaçta başlıyormuş ve Ceren kursa yetişebiliyor muymuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

19. Valentina Ceren’e ne soruyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

20. Valentina çay içebiliyor mu?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

21. Ceren iş yerine nasıl gidiyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

22. Ceren sabahları metroda oturacak yer bulabiliyor muymuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

 

                                                                 Yeni komşumuz

       Merhaba! Ben Cengiz. On yıldan beri ailemle Ankara’da yaşıyorum. Ankara’ya geldiğimiz zaman oturduğumuz bu daireyi aldık. Bizim dairenin yanındaki kiralık daire iki aydan beri boştu. Geçen hafta eve dönerken bir ailenin taşındığını gördüm. Onlara selam verdim ve onlarla tanıştım. Onlar bana bazı sorular sordular. Ben de onlara cevap verdim.

Cengiz: Merhaba! Hoş geldiniz! Kolay gelsin! Benim adım Cengiz. Yandaki dairede oturuyoruz. 
Erdal Bey: Merhaba! Hoş bulduk. Benim adım da Erdal. Tanıştığımıza memnun oldum. Nasılsınız?
Cengiz: Ben de memnun oldum. Teşekkür ederim, iyiyim. Siz nasılsınız?
Erdal Bey: Teşekkürler, İyi sayılırız. Biraz yorgunuz. Gördüğünüz gibi taşınıyoruz. Daha yapacak çok işimiz var. Evi yerleştireceğiz.
Cengiz: Allah kolaylık versin! Sizin için yapabileceğim bir şey var mı?
Erdal Bey: Çok teşekkür ederim. Çok naziksiniz. Taşınma işini bir taşıma şirketine verdik. Her şeyi onlar taşıyacaklar. Biz sadece daha sonra evi yerleştireceğiz. Ama burada yeni olduğumuz için bazı sorularım var. Sizi rahatsız etmeyeceksem sorabilir miyim?
Cengiz:  Tabi ki sorabilirsiniz.
Erdal Bey:  Arabamı aşağıda bir yer buldum oraya park ettim. Bir sorun olur mu?
Cengiz: Hayır, hiçbir sorun olmaz. Binanın altında büyük bir otopark var. Her daire için iki araçlık park yeri var. İsterseniz aracınızı oraya park edebilirsiniz.  Otoparka inmek için yandaki asansörü kullanabilirsiniz. 
Erdal Bey:  Bunu öğrendiğim çok iyi oldu.   Şimdilik bir aracımız var. Ama eşim için de bir araba almayı düşünüyoruz. Onun işyeri buraya uzak.
Cengiz: Ne iş yapıyorsunuz?
Erdal Bey: Ben bir Fransız şirketinde finans müdürü olarak çalışıyorum. Eşim ise, doktor
, özel bir hastanede kulak burun boğaz uzmanı olarak çalışıyor. Siz öğrencisiniz herhalde?
Cengiz: Evet, Teknik Üniversitede Makine mühendisliği okuyorum.
Erdal Bey: Çok güzel. Ben de lisedeyken mühendislik okumak istiyordum. Ama annem ve babam finans okumamı istedi. Şimdiki aklım olsa, ben de her hangi bir mühendislik okurdum.
Cengiz: Hiçbir şey için geç değil. İsterseniz şimdi de mühendislik okuyabilirsiniz. 
Erdal Bey:
Doğru söylüyorsunuz. Ama her şey zamanında iyi oluyor. Şimdi okumam çok zor. Evlendik, çoluk çocuğa karıştık. Ayrıca, işim çok yoğun bazı günler çalıştığım yerde mesaiye kalıyoruz. Eve döndüğümde saat 9 oluyor.
Cengiz: Haklısınız. İnsan çalışmaya başladıktan sonra başka bir iş yapması zor oluyor. İnşallah çocuklarınız mühendislik okur. Onlar büyük mü?
Erdal Bey: İnşallah! İki çocuğumuz var. Bir kız ve bir erkek. Kızımız on bir yaşında, oğlumuz sekiz yaşında. Kızımız ortaokula, oğlumuz ise ilkokula gidiyor. Aklıma gelmişken okullarla ilgili bir şey sorabilir miyim?
Cengiz: Buyurun!  Sorun!
Erdal Bey: İlkokul ve ortaokul buraya uzak mı?
Cengiz: Her ikisi de çok yakın. İlkokul bizim binaya yaklaşık 150 metre ortaokul ise 200 metre.
Erdal Bey; Çok iyi çocuklar yürüyerek kendileri gidebilir o zaman.
Cengiz: Benim kız kardeşim o ortaokula gidiyor. Her gün kendisi gidip geliyor. Yürüyerek beş dakika tutuyor. İsterseniz sizin kızınız da benim kız kardeşimle beraber okula gidebilir.
Erdal: Çok iyi olur. Hem arkadaş olurlar. Hem birbirlerine yardım ederler.
Cengiz: Tabi ki, kız kardeşim çok memnun olur. Ben onları tanıştırırım.
Erdal Bey: Çok teşekkür ederim. Sizin gibi bir komşumuz olduğu için çok şanslıyız.
Cengiz: Biz de öyle.
Erdal Bey: Her şey için çok teşekkür ederim. En yakın zamanda ailece tanışmak ve görüşmek üzere!
Cengiz: İnşallah en yakın zamanda görüşürüz.

 

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Cengiz ve ailesi hangi şehirde oturuyor?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Cengizler oturdukları evi ne zaman aldılar?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3.  Hangi daire kiralıktı?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Cengiz geçen hafta eve dönerken ne gördü?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Erdal Bey kim?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

6. Erdal Beyler Cengizlerin binasında ne yapıyorlar?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7.  Erdal beylerin işi çok mu? Niçin?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

8. Cengizlerin binasında park yeri var mı?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9. Her dairenin otoparkta kaç araçlık hakkı var?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

10. Binadaki otoparka nasıl inilir?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

11. Erdal Beylerin kaç arabası var?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Erdal Beyler niçin bir araç daha almayı düşünüyorlar?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

13. Erdal Bey ne iş yapıyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

14. Erdal Bey’in eşi ne iş yapıyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

15. Onların çocukları var mı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. Onların çocukları kaç yaşında?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Onların çocukları okula gidiyor mu?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Erdal Bey ‘in eğitim durumu ne?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Cengiz çalışıyor mu? Niçin?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

20. Cengiz hangi bölümde okuyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

21. Erdal Bey çok çalışıyor mu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

22. Erdal Bey her gün mesaiye kalıyor mu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

23. Erdal Bey Cengiz’e ne soruyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

24. İlkokul ve ortaokul Cengizlerin evine uzak mı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

25. Cengizlerin evinden okula nasıl gidilebilir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26. Erdal Bey’in kızı okula kiminle gidebilir?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

27. Cengiz kiminle kimi tanıştıracak?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

28. Erdal Bey niçin şanslı olduklarını düşünüyor?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

                                                                    Patlayan Su Borusu

      Ben, Özgür. Üniversite öğrencisiyim. Üçüncü sınıftayım. Kayseriliyim. Hacettepe Üniversitesi, İngilizce öğretmenliği bölümünde okuyorum. Gelecek yıl, üniversiteyi bitirince özel bir okulda İngilizce öğretmeni olarak çalışmak istiyorum. Üç gün önce, sınavlarım bitti. On günlük bir tatilim var. İki aydan beri ailemi görmüyorum. Onları çok özledim. Tatilimi ailemle birlikte, Kayseri’de geçirmek istiyordum. Aslında, uçakla gidecektim ama bilet almakta geç kaldığım için uçaklarda yer kalmamış. Bu yüzden, bugün sabah Kayseri’ye gitmek için iki gün öncesinden otobüs bileti aldım.

      Bu sabaha kadar, her şey yolundaydı. Bineceğim otobüs, saat 10.00’da Ankara’dan hareket edecekti. Valizimi dün akşam hazırladım. Bu sabah erken kalkacağım için, her gecedekinden daha erken, saat 22.30’a doğru yattım. Memleketime gideceğim; ailemi, akrabalarımı ve arkadaşlarımı göreceğim için çok heyecanlıydım. Yattım ama önce uyku tutmadı, her gece daha geç yattığım için uyuyamadım. Sanırım saat 24’e doğru uykuya dalmışım. Sabah her ihtimale karşı uyanabilmek için, yatmadan önce telefonumun alarmını saat yedi buçuğa kurmuştum. Saat tam yedi buçukta telefonumun alarmı çaldı. Hemen kalktım. Tam o sırada, evin bir tarafından bir su sesinin geldiğini duydum. Ses mutfaktan geliyordu. Hemen oraya koştum. Mutfağa girdiğimde ne göreyim? Mutfakta her yer su içindeydi. Mutfak çeşmesinin borusu patlamış ve sular yere akmaya başlamıştı. Ne yapacağımı şaşırdım. Hemen banyoya koşup evin ana su borusunun vanasını kapattım. Suyu kestim. Ama her taraf su içindeydi, su mutfaktan dışarı taşmış, koridordan diğer odalar doğru gitmişti. Hemen evde ne kadar kuru bez varsa aldım ve yerdeki suları temizlemeye başladım. Su o kadar çoktu ki evde bulduğum havluları da suları temizlemek için kullandım. Bu arada, koridordaki suları temizlemek için acele ederken, yer fayansla kaplı olduğu için ayağım kaydı ve yere düştüm. Allah’tan sadece ayağım burkuldu. Yoksa başımı yere veya duvara çarpabilirdim. Biraz yerde uzanmış durumda kaldım, hemen kalkamadım. Üstüm başım, su oldu. Bir yandan, ayağım ağrıyor, diğer yandan, otobüse yetişip yetişemeyeceğimi düşünüyordum. Aklıma o an, otobüs firmasını aramak geldi. Yavaş yavaş yerimden kalktım. Salondaki büyük kanepeye kadar zorla gittim. Kendimi kanepeye attım. Beş dakika kadar dinlendim. Gidip yatak odasından bir battaniye ile telefonumu aldım. Tekrar salona döndüm. Otobüs firmasını aradım. Otobüsün kalkmasına tam bir saat vardı. Telefondaki görevliye başıma gelenleri anlattım. Otobüs firmasındakiler bu durumu anlayışla karşıladılar. Biletimi ileri bir tarihte kullanmak üzere ertelediler. Çok üzülmüştüm. Hâlbuki ne planlar yapmıştım. Akşam saat 19’a doğru evde olacaktım. Annemin hazırladığı yemekleri yiyecektim.  Yemekten sonra evden çıkıp arkadaşlarımla bulaşacaktım. Herkese geleceğimi söylemiştim. Daha sonra, annemi arayıp olanları anlattım, çok endişelendi. Ona önemli bir şeyin olmadığını ve iyi olduğumu söyledim. Biraz dinlendikten sonra bir su tesisatçısı çağırdım. Bir saat sonra geldi, patlayan su borusunu değiştirdi. Ben de biraz daha dinlendim. Arkadaşlarımı arayıp, onlara da durumu anlattım. Öğleden sonra doktora gittim. Ayağıma baktı ve bana ağrı kesici ve merhem verdi. Merhemi günde iki defa ayağıma sürmemi ve fazla ayakta kalmamamı istedi. Eve döndüm. Karnım acıkmıştı. Kendime bir şeyler hazırlayıp yedikten sonra televizyonun karşısına geçip televizyon izledim. Haberler başladı. Haberlerde ne duydum biliyor musunuz? Benim bineceğim otobüs kaza yapmış, aşırı yağış nedeniyle Kırıkkale yakınlarında kaymış ve yoldan çıkıp devrilmiş. Otobüsteki yolculardan bazıları hafif yaralanmış, maalesef üç ağır yaralı varmış ve iki yolcu da ölmüş. 

      İyi ki gitmemişim. Hayatta hiçbir şeye üzülmemek gerekiyor. Eğer, su borusu patlamasaydı, ben o otobüse binecektim. Belki yaralılar, belki de ölenler içinde olacaktım. Ne derler “ Her şeyde bir hayır vardır.”

Aşağıdaki sorulara yukarıdaki metne göre cevap veriniz!

1. Özgür nereli ve ne iş yapıyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Hangi bölümde okuyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. Üniversiteyi ne zaman bitirecek ve bitirince ne yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Onun sınavları ne zaman bitmiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Kaç günlük tatili varmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. O, kimi özlemiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. İlk önce, Kayseri’ye neyle gidecekmiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. Kayseri’ye niçin uçakla gidememiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9. Uçaklarda yer kalmayınca ne yapmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

10. Bineceği otobüs saat kaçta Ankara’dan hareket edecekti?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

11. Özgür, o gece niçin daha erken yatmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. Yatınca hemen uyumuş mu? Niçin?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

13. Yatmadan önce ne yapmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

14. Telefonunun alarmını saat kaça kurmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Sabah kalktığında ne duymuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

16. Mutfakta ne olmuş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Mutfaktaki ve koridordaki suları nasıl temizlemiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Suları temizlerken ona ne olmuş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Niçin otobüs firmasını aramış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

20. Otobüs firması ne yapmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

21. Özgür’ün düştüğünden annesinin nasıl haberi olmuş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

22. Öğleden sonra nereye gitmiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

23. Doktor ona ne vermiş ve ondan ne yapmasını istemiş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

24. Eve döndükten sonra ne yapmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

25. Televizyonda ne duymuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

26. Kaza nerede olmuş? Ölü ve yaralılar var mıymış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

27. Kaza nasıl olmuş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

28. Su borusu patlamasaydı ne olacaktı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

29. Özgür bu olaydan nasıl bir ders çıkarmış?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

 

EDİLGEN YAPI

1. b-c-ç-d-f-g-h-k-m-n-p-r-s-ş-t-v-y-z………………. - ıl, -il, -ul, -ül

a-ı………………………..   ıl                              açmak……………………açılmak

e-i…………………………  il                              seçmek……………….seçilmek

o-u……………………….  ul                              sormak………………sorulmak

ö-ü……………………….  ül                              görmek…………….görülmek

 

2. L (l) ………….. ın-in-un-ün

 

a-ı……………………………..ın

e-i……………………………..in

o-u…………………………….un

ö-ü………………………….  ün

Almak……………..…...  al + ın + mak                                 alınmak

Silmek………..………..  sil + in + mek                                silinmek

yolmak…………………. Yol + un + mak                             yolunmak             

Bölmek…………….……böl + ün + mek                              bölünmek

 

3. a-ı-o-u-e-i-ö-ü………………………………………………….. n

 

Başlamak……………………. başla + n + mak                      başlanmak

İzlemek………………….…... izle + n + mek                          izlenmek

İstemek………………..….…  iste + n + mek                          istenmek

Suçlamak………………...… suçla n + mak                           suçlanmak

Okumak ………….………... oku + n + mak                            okunmak

Gözetlemek……………..… gözetle + n + mek                     gözetlenmek   

Örnekler:

Etken cümle:    Çocuk kapıyı açtı. 
Edilgen cümle: Kapı çocuk tarafından
ıldı.                                                                                                                                                    

Etken cümle:    Üniversitemiz bir sempozyum düzenleyecek.
Edilgen cümle: Üniversitemiz tarafından bir sempozyum düzenle
necek.           

Etken cümle:    Kardeşim pencerenin camını kırdı.
Edilgen cümle: Pencerenin camı kardeşim tarafından kır
ıldı.                                                                                                                              

Etken cümle:    Turistler şu an Topkapı Sarayı’nı geziyorlar.
Edilgen cümle: Topkapı Sarayı şu an turistler tarafından geziliyor.

Etken cümle:    Selimiye camisini 16. Yüzyılda Mimar Sinan yaptı.
Edilgen cümle: Selimiye camisi 16. Yüzyılda Mimar Sinan tarafından yap
ıldı.

Etken cümle:    Boyacı evi boyadı.
Edilgen cümle: Ev boyacı tarafından boya
ndı.

Etken cümle:       Victor Hugo “ Sefiller “romanını yazdı.
Edilgen cümle : “ Sefiller” romanı Victor Hugo tarafından yaz
ıldı.

Aşağıdaki etken cümleleri edilgen cümle haline getiriniz! 

1. Etken cümle: Ünlü bir şef orkestrayı yönetiyor.

Edilgen cümle: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Etken cümle: Turistler hediyelik eşya satın alıyorlar.

Edilgen cümle: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Etken cümle: Trafik polisi hızlı giden aracı durduracak.

Edilgen cümle: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Etken cümle: Amcam arabasını satacak.

Edilgen cümle: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Etken cümle: Doktor hastayı muayene etti.

Edilgen cümle: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Etken cümle: Kezban Hanım çocuğunu dövdü.

Edilgen cümle: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

7. Etken cümle: Öğrenciler bir belgesel izlediler.

Edilgen cümle: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. Etken cümle: Şiddetli rüzgâr yol kenarındaki ağaçları devirdi.
Edilgen cümle: .........................................................................................................................................................


TÜRKÇE EDİLGEN YAPI ALIŞTIRMALARI

Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi edilgen yapınız!

Örnek: Selimiye Camisi’ni Mimar Sinan yap.                                                                                                                    Selimiye Camisi Mimar Sinan yapıldı

1. Ankara Üniversitesi öğrencileri için  hafta sonu bir konser düzenleyecek.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Araba tamircisi Ahmet’in arabasını tamir etti.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Leonardo da Vinci “Mona Lisa” tablosunu yaptı.

 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Ankara Belediyesi yeni bir toplu taşım projesi hazırlıyor.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Birçok genç şehrin etrafına ağaç dikecek.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Bu filmi 2 milyon kişi izledi.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Cumhurbaşkanı İstanbul’da bir hastane açtı.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Bu müziği en çok gençler seviyor.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Turistler en çok bu şehri tercih ediyorlar.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Türkler kahveyi fincanda içerler.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Büyükannem biz küçükken masallar anlatırdı.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. İtfaiyeciler alışveriş merkezinde çıkan yakını söndürdüler.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Çalışma nedeniyle yolu trafiğe kapattılar.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

                                                                   Şehir Gezisi

Rehber- Sayın misafirlerimiz! Gezimize başlamadan önce gecikme için şirketimiz adına hepinizden özür diliyorum. Biliyorsunuz programımıza göre gezimize saat 09’da başlayacaktık. Bizi otelimizden şehre götürecek otobüsümüz arızalanmış. Hemen bir tamirci çağırdık. Önemli bir arızası yokmuş. Otobüsümüz tamirci tarafından kısa bir süre içinde tamir edildi. Yarım saatlik bir gecikmeden sonra şimdi yola çıkabiliriz. Anlayışınız için tekrar teşekkür ederiz.
Necla Hanım:- Bir şey sorabilir miyim? Gezimiz programdaki gibi mi yapılacak?
Rehber:- Tabii ki, hiçbir değişiklik yapılmayacak sadece gezimizi yarım saat geç bitireceğiz.
Tuna Bey:- İlk önce nereyi gezeceğiz?
Rehber:- İsterseniz size bugünkü gezi programımızı tekrar anlatayım!
Ufuk Bey:- Çok iyi olur, ben programı incelemiştim ama tam olarak hatırlamıyorum.
Rehber:- Buradan doğru şehir merkezine gideceğiz. Oraya var
ıldığında ilk önce Şehir Müzesi gezilecek. Yeni programımıza göre Müze gezisi saat 09.30 yerine saat 10’da başlayacak ve iki saat sürecek. Müze gezisinden sonra güzel bir lokantada öğle yemeği yenilecek. Yemek, saat 12.30 ile 13.15 arasında yenilecek. Öğle yemeğini yedikten sonra şehir merkezindeki eski limana gidilecek. Eski limanda bir saat kadar vakit geçireceğiz.
Nurgül Hanım:- Eski limanda ne yapacağız? 
Rehber:- Eski limanda XIII. Yüzyıldan kalma bir kale var. Önce kale gezilecek daha sonra deniz kenarında bir kafede çay veya kahve içilecek. Çay veya kahve şirketimiz tarafından ikram edilecektir. Siz isterseniz eski limandaki küçük mağazalardan alış veriş yapabilirsiniz. Bunun için yarım saat vaktiniz olacaktır. Saat 15.00 de otobüse binip şehrin dışında bulunan MÖ (Milattan önce) III. Yüzyıldan kalma Antik Şehri ziyaret etmeye gideceğiz. Orada çok büyük bir antik tiyatro var. Programımıza göre antik tiyatro saat 16.00 da ziyaret edilecek. Size bir şeyi tekrar hatırlamak isterim. Bu antik tiyatro dünyanın en büyük antik tiyatrosudur. Tiyatro gezisi saat 17.30’da sona erecektir.
Şengül Hanım:- Antik şehir gezisi ücretli mi ücretsiz mi?
Rehber:- Antik şehir gezisi ücretlidir ve bir kartla yapılacaktır. Bu kart, sizin tarafınızdan antik şehrin girişindeki gişeden alınacaktır
Tuna Bey:- Müze giriş kartını nakit mi ödeyeceğiz?
Rehber:- İsterseniz nakit olarak alabilirsiniz ama kredi kartıyla da ödeyebilirsiniz.  Sırası gelmişken söyleyeyim, antik şehir gezisi sırasında kapalı alanlarda sigara içilmiyor. Sigara içen konuklarımız lütfen buna dikkat etsinler!
Necla Hanım:- Antik şehir merkezinden sonra başka bir yer gezilecek mi? Yoksa otelimize geri mi dönülecek?
Rehber:- Otelimize dönmeden önce yolumuzun üzerindeki eski taş köprü ziyaret edilecek. Taş köprü ziyareti yarım saat sürecek ve ardından otelimize dönülecek.
Ufuk Bey:- Gezeceğimiz yerlerde fotoğraf çekmek serbest mi?
Rehber:- Evet, ama şehir müzesinin içinde fotoğraflarınızı flaşsız çekilecektir. Orada fotoğraf çekerken flaş kullanmak yasak. Lütfen buna dikkat ediniz! 
Şengül Hanım:- Yanımıza yiyecek ve içecek alabilir miyiz?
Rehber:- Yanınıza yiyecek almayın ama içecek olarak su alabilirsiniz. Ayrıca şehir müzesini gezerken telefonlarınızı sessiz konuma alınız! Başka sorunuz var mı?
Tuna Bey:- Ben bir şey soracaktım.
Rehber:- Buyurun, sorun lütfen!
Tuna Bey:- Öğleden sonraki gezimizde antik şehri ve tiyatroyu gezmek mecburi mi? Ben öğrenciyken daha önce orayı gezmiştim. 
Rehber:- Hayır, Antik şehir ve tiyatronun gezilmesi zorunlu değil, isteyen gezer isteyen gezmez. Başka sorunuz yoksa gezimize başlayalım!                                                                                                                                                                  

Aşağıdaki soruları yukarıdaki Şehir Gezisi konuşmasına göre cevaplayınız!

1. Programa göre gezi saat kaçta başlayacaktı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Gezi ne kadar gecikmeyle başlayacakmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Gezi niçin gecikmeyle başlayacakmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Gezi otobüsü kimin tarafından tamir edildi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Gezi programında değişiklik yapılacak mı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Gezi programı ne zaman sona erecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Müze gezisi saat kaçta başlayacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Müze gezisi ne kadar sürecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Öğle yemeği saat ne zaman yenilecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10.Öğle yemeğinden sonra ne yapılacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11.Eski limanda ne kadar vakit geçirilecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Kale nerede?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Kale ne zamandan kalma?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

14. Nerede ve ne zaman çay veya kahve içilecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Çay ve kahveyi kim ödeyecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. Nereden alış veriş yapılabilir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Alış veriş için ne kadar süre veriliyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Saat 15’te ne yapılacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Antik tiyatro nerede?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

20. Antik tiyatro gezisi ne kadar sürecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

21. Antik tiyatroyu gezmek ücretsiz mi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

22. Antik tiyatroyu gezmek için nereden kart alınabilir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

23. Nerede sigara içilmiyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

24. Eski taş köprü nerede?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

25. Eski taş köprü ne kadar sürede gezilecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26. Şehir müzesinde fotoğraf çekilebilir mi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

27. Şehir müzesini gezerken telefon nasıl olmalı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

28. Antik şehrin ve tiyatronun gezilmesi zorunlu mu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

                                                         

                                                                  Yıldız Sokağı Cinayeti

Sunucu Sinan :- İyi akşamlar sayın izleyiciler!
Bu akşam da saat 19.00’da ana haber bülteninde sizle beraberiz ve size yurttan ve dünyadan en önemli haberleri vereceğiz. Haber bültenimize İstanbul’da işlenen bir cinayet haberiyle başlıyoruz. Beş yıl önce kocası ölen ve o zamandan beri evinde yalnız yaşamaya başlayan (83) seksen üç yaşındaki bir kadın, yaşadığı evde ölü bulundu. Şimdi olay yerindeki muhabirimiz Yalçın’a bağlanıyoruz. İyi akşamlar Yalçın! Beni duyuyor musun?
Yalçın:- İyi akşamlar Sinan! Duyuyorum.
Sinan:- Olay nasıl olmuş, bize anlatır mısın?
Yalçın:- Şu an olay yerinin yakınındayım. İsterseniz size öncelikle burada neler oluyor onları aktarayım. Ben haberi alınca hemen olay yerine ulaştım. Hemen hemen polislerle aynı zamanda buraya geldim. Yaklaşık yarım saattir buradayım. Geldiğimde polisler araçlarından iniyorlardı. Cinayetin işlendiği eve giriş, ilk önce polisler tarafından kontrol altına al
ındı. Beş dakika önce de cumhuriyet savcısı geldi. İlk belirlemelere göre, olay dün saat 16 civarında olmuş. Öldürülen kadının komşuları bir gündür kadından haber alamayınca evinin kapısını çalmışlar. Cevap alamayınca şüphelenmişler. Ayrıca, kapının birkaç yerinde kan izleri görmüşler ve hemen polisi aramışlar. Polisin yaptığı ilk incelemeye göre, kadın bıçaklanarak öldürülmüş. Cinayetin sebebinin kadının bir miktar parası ve altınları olduğu sanılıyor. Olay yerindeki muhtemel deliller, savcı nezaretinde olay yeri inceleme polisi tarafından toplanıyor. Olay yerine çağrılan ambülanstaki sağlık görevlileri cinayetin yaklaşık yirmi dört saat önce işlenmiş olabileceğini belirttiler. Biraz sonra kadının cesedi, otopsi yapılmak üzere adli tıp morguna götürülecek. Cinayetin tam olarak saat kaçta ve nasıl işlendiği otopsiden sonra açıklanacak.
Sinan:- Olay yeri kalabalık mı?
Yalçın:- Evet, çok kalabalık, öldürülen kadının çocukları ve yakınları buradalar. Diğer yandan, mahalledeki meraklı kalabalık da evin önünde bekliyor. Kalabalık zaman zaman polis tarafından uzaklaştırılıyor. Cinayetin işlendiği daire ve binada güvenlik kameraları olmadığı için, yan ve karşı binalar ile civardaki işyerlerinde kamera olup olmadığı araştırılıyor. Şu an aldığımız bir habere göre, cinayeti işleyenlerin birisi kadın iki kişi olabileceği söyleniyor. Polisin yaptığı delil toplama sırasında olay yerinde bir kadın eşarbı ile bir erkeğe ait güneş gözlüğü bulunduğu açıklandı. Bina sakinlerine olayla ilgili bir bilgilerinin olup olmadığı soruluyor.
Sinan:- Cinayeti işleyenlerin kimlikleri ve eşkâlleri tespit edilmiş mi?
Yalçın:- Henüz tam bir açıklama yap
ılmadı. Ama polisin yaptığı değerlendirmelere göre, cinayete yardım eden üçüncü bir kişiden de şüpheleniliyor. Ancak, cinayete karışanlarla ilgili hiçbir bilgi verilmedi.   
Sinan:- Cinayetin nasıl işlendiğine dair polis veya savcı tarafından bir açıklama yapıldı mı?
Yalçın:- Evet, savcı az önce kısa bir açıklama yaptı. Savcının yaptığı açıklamalara göre eve, evin kapısı cinayet şüphelisi veya şüphelileri tarafından kırılmadan girildiği, dolayısıyla şüphelilerin yaşlı kadın tarafından daha önceden tanındığı düşünülüyor. Cinayet sırasında maktulün şüphelilere direnmediğinin tespit edildiği ve olayın olduğu saatte komşular tarafından herhangi bir ses, gürültü, bağırış veya çığlığın duyulmadığı belirtildi. 
Sinan:- Cinayet mahallinde veya civarında deliller bulunmuş mu?
Yalçın:- Evde bulunan kadın eşarbı ve güneş gözlüğünün dışında, kadının öldürüldüğü odadaki masada parmak izleri tespit edilmiş. Her türlü delil polis tarafından alınıp muhafaza ediliyor. Ayrıca, evin salonunda üç sigara izmaritinin bulunduğu, izmaritlerden birisinde kadın ruju tespit edildiği belirtildi. Öldürülen kadının hayatında hiç sigara içmediği çocukları ve komşuları tarafından doğrulandı. Bu durumda, bu izmaritlerin şüphelilere ait olduğu sanılıyor. Kadının son zamanlarda yaptığı telefon konuşmalarının inceleneceği de savcı tarafından belirtildi.
Sinan:- Olayla ilgili bilgi veren görgü tanığı var mıymış?
Yalçın:- Doğrudan olayla ilgili değil ama karşı binada oturan bir kadın, olaydan bir gün önce akşama doğru ticari bir taksiyle bir kadın ve bir erkeğin binanın önünde indiklerini görmüş. Bu konuyla ilgili olarak, görgü tanığı kadının ifadesi ayrıntılı olarak polis merkezinde alınacakmış.  Şimdilik anlatacaklarım bu kadar.
Sinan:- Çok teşekkürler Yalçın! Daha sonra tekrar sana bağlanacağız.   

 

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Televizyonda ana haberler saat kaçtadır?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Bu akşam haber bülteni hangi haberle başlıyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 

3. Kim evinde ölü bulundu?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 

4. Kadının kocası ne zaman ölmüş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 

5. Kadın ne zamandan beri evinde yalnız yaşıyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 

6. Yalçın kimdir?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 

7. Yalçın nerededir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Yalçın ne zaman olay yerine ulaştı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Kim geldiğinde polisler araçlarından iniyorlardı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. İlk belirlemelere göre, olay ne zaman olmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Öldürülen kadının kapısını kim(ler) çalmış(lar) ?

 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Kadın nasıl öldürülmüş?  

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Cinayetin sebebi ne olabilir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

14. Biraz sonra kadının cesedi nereye götürülecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Kadını cesedi niçin adli tıp morguna götürülecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. Olay yerinde kimler var?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Cinayetin işlendiği daire ve binada güvenlik kameraları var mıymış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Polis tarafından olay yerinde hangi deliller bulunmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Olayın olduğu saatte komşular herhangi bir şey duymuşlar mı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

20. Parmak izleri nerede bulunmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

21. Her türlü delil kimin tarafından alınıp muhafaza ediliyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

22. Öldürülen kadın hayattayken sigara içiyor muymuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

23. Olay yerinde kaç sigara izmariti bulunmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

24. Öldürülen kadının sigara içmediğini kim söylüyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

25. Karşı binada oturan bir kadın ne görmüş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26. Karşı binadaki kadına göre olay yerine daha önceden kimler gelmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

27. Karşı binadaki kadına göre, biri kadın iki kişi olay yerine ne zaman ve neyle gelmişler?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

28. Görgü tanığı kadının ifadesi nerede alınacakmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

                 

ETTİRGEN EYLEM

b-c-ç-d-f-g-ğ-h-j-k-l-m-n-p-r-s-ş-t-v-y-z

a-ı ……… -dırmak (-tırmak)        yazmak……………yazdırmak

e-i……… -dirmek (-tirmek)        gezmek……………gezdirmek

o-u……..-durmak (-turmak)       konuşmak ……… konuşturmak

ö-ü……..-dürmek (-türmek)       Gülmek   …………güldürmek

a-ı-e-i-o-u-ö-ü …………………………… -t

a-ı ……… -tmak          boyamak…………boyatmak             kazımak……………kazıtmak

e-i…….    –tmek          eklemek………… ekletmek               çitilemek…………  çitiletmek

o-u………-tmak          okumak…………  okutmak                uyumak…………….uyutmak

ö-ü……….–tmek         ütülemek…………ütületmek

 

-tır……………………….-t

a-ı-o-u…………………….. –tmak             yazdırmak…………………yazdırtmak

e-i-ö-ü……………………   –tmek             getirmek…………………  getirtmek

 

Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi altı çizili eylemleri ettirgen yapınız!

Örnek:
Arabam arızalanmıştı. Araba tamircisine arabamı tamir etmesini söyledim. O, arabamı tamir etti.

Arabam arızalanmıştı. Arabamı tamirciye tamir ettirdim.

 

1. Geçen yıl Topkapı Müzesine gittik. Bir rehbere bize müzeyi gezdirmesini söyledik.

Rehber, bize müzeyi………………………………………………………………

2. Arkadaşım pazara gidiyordu. Ona bana bir kilo elma almasını söyledim. O bana bir kilo elma aldı.

Arkadaşıma bir kilo elma………………………………………………………..

3. Büyükannemizin çok anısı var. Ona anılarını anlatmasını söyledik. O bize anılarını anlattı.

Biz, büyükannemize anılarını …………………………………………………

4. Anahtarımı evde unutmuşum. Kapıyı açamadım Bir çilingir çağırdım. Ona kapıyı açmasını söyledim.
Kapıyı o açtı.

Bir çilingir çağırdım ve kapıyı ona……………………………………………………………………

5. Saçlarımın rengini beğenmiyordum. Bir kuaföre saçlarımı kızıla boyamasını söyledim.
O, saçlarımı kızıla boyadı.

Bir kuaföre saçlarımı kızıla ……………………………………………………………….

6. Çocuk yemeğini yemedi. Annesi ona yemek………………………………………………..

7. Cep telefonumun ekranı kırılmıştı. Bir telefon tamircisine telefonumun ekranını değiştirmesini
söyledim. O telefonumun ekranını değiştirdi.

Bir telefon tamircisine cep telefonumun ekranını ……………………………………………………

8. Yeni pasaport almak için biyometrik bir fotoğraf gerekiyordu. Bir fotoğrafçıya gittim. Benim
fotoğrafımı çekmesini söyledim. O, benim biyometrik bir fotoğrafımı çekti.

Fotoğrafçıya biyometrik bir fotoğraf ……………………………………..

9. Amcamın oğlu İngilizce kursuna gitmek istiyordu. Amcam onu kursa götürdü. Kurstaki görevli onu İngilizce kursuna kaydetti.

Amcam oğlunu İngilizce kursuna …………………………………….

10. Yurtdışından döviz getirmiştim. Türk lirasına ihtiyacım vardı. Döviz bürosundaki görevliye dövizi bozmasını söyledim. O, dövizimi bozdu.

Döviz bürosundaki görevliye dövizimi…………………………………………………………

11.Cep telefonuma bilmediğim bir dilde bir mesaj geldi.Hiç bir şey anlamadım.Rusça bilen bir arkadaşıma mesajı gösterdim. O, mesajı okudu.

Cep telefonuma gelen yabancı bir mesajı, Rusça bilen bir arkadaşıma…………………………………

12. Ünlü bir komedyenin gösterisine gittik. Bir saat boyunca komedyen gösteri yaptı. Biz çok güldük.

 Ünlü bir komedyenin gösterisinde bizi çok…………………………………………………

13. Bir mağazada çok güzel bir kumaş aldım. Bir terziye gittim.Bana bir elbise dikmesini söyledim.
O, bana güzel bir elbise dikti.

Bir terziye kendime bir elbise…………………………………………..

14. Gömleğimi ütülemek istiyordum. Evde ütü yoktu.Gömleğimi kuru temizle salonuna götürdüm.
Oradaki bir görevli gömleğimi ütüledi.

Gömleğimi kuru temizle salonundaki bir görevliye   ……………………………………..

15. Kazazede hastaneye geldiğinde ölmek üzereydi. Doktorlar onun yaşaması için çok çaba sarf ettiler. Kazazede hayata döndü.

Kazazedeyi doktorlar……………………………………………………………için çok çaba sarf ettiler.

16. Cep telefonumun bataryası bozuldu. Batarya Türkiye’de yoktu. Almanya’da yaşayan bir arkadaşıma Almanya’dan bana bir batarya getirmesini söyledim.

Almanya’da yaşayan bir arkadaşıma cep telefonum için bir batarya…………………………………….

 

                                                               BUGÜN ÇOK ŞEY YAPTIRDIM

Türkan:- Çok yorgun görünüyorsun.
Tarık:-    Evet, haklısın. Bugün çok şey yaptım. 
Türkan:- Sen biraz dinlen, ben de bu arada sana bir kahve yapayım! Sonra da neler yaptığını anlatırsın.
Tarık:-    Vallahi çok iyi olur. Ben gidip elimi ve yüzümü yıkayıp geleyim!
Türkan:- Arabayı bizim sokağa park etmedin mi?
Tarık:-    Yoo! Bizim sokağa park ettim.
Türkan:- Az önce pencereden baktım. Onu göremedim.
Tarık:-    Gel beraber bakalım! Bak şu kırmızı aracın yanındaki!  
Türkan:- Ama o araba bembeyaz. Bizimki biraz gri gibiydi.
Tarık:-    Haklısın! Çok uzun zamandan beri arabamızı yık
atmamıştım. Kış mevsiminde olduğumuz ve işlerim çok yoğun olduğu için yıkatmaya fırsatım olmamıştı. Ayrıca, biraz da arabayı yıkatmaya üşendim. Arabamız tertemiz ve pırıl pırıl olmuş değil mi? Gördün mü arabamız o kadar temiz olmuş ki onu tanıyamadın.
Türkan:- Buyur kahveni! Kahveni şekersiz yaptım. Yorgunluğuna iyi gelir.
Tarık:-    Ohh! Her taraf mis gibi kahve koktu.
Türkan:- Afiyet olsun! Arabayı sadece yı
kattın mı yoksa tamir de ettirdin mi?
Tarık:-    Tamir de et
tirdim. Biliyorsun, yaklaşık bir aydır motordan hafif bir ses geliyordu. Önce servise gittim.  O kadar kalabalıktı ki bazı kişiler geri döndüler. İyi ki iki gün öncesinden randevu almışım! Neyse, servisteki motor ustasına motora baktırdım ve o bana motorda çok küçük bir parçanın değiştirilmesi gerektiğini söyledi. Onu motor ustasına değiştirttim. Önemli bir şey değilmiş.  
Türkan:- Servisten sonra arabayı yıkatmaya mı gittin? 
Tarık:-    Hayır, Servisten çıktıktan sonra bizim işyerindeki Fikret’i aldım, onu Belediyeye götürdüm. Onun arabası olmadığı için benden onu belediye götürmemi istedi.
Türkan:- Hayrola! Belediyede ne işi varmış? 
Tarık:-    Geçen ayın su faturasını ödemeyi unutmuş. Faturanın son ödeme tarihi geçtiği için bu sabah evlerinin suyunu kesmişler. Suyu açtırmak için Belediye’ye gitmesi gerekiyormuş. Oraya götürdüm. Faturasını ve gecikme bedelini ödedi ve suyu açtırdı. Fikretlerin evlerindeki kombi eskimiş, artık çalışmıyormuş yenisini taktıracakmış. Oradan da bir elektrikli ev aletleri mağazasına gittik.
Yeni bir kombi aldı.
Türkan:- Kombiyi kaça aldı?
Tarık:-    Her şey dâhil altı bin lira (6000). Aslında biz de kombimizi değiştirtsek iyi olur, çok eskidi. Hem yeni model kombiler çok tasarrufluymuş. Kışa girmeden önce biz de değiştirtelim, ne dersin?
Türkan:- Bana kalırsa şu anki kombimizi bir yıl daha kullanalım, onun yerine evimizi boyatalım! Evin duvarları iyice kirlendi.
Tarık:-    Az daha unutuyordum. Arabamızın lastiklerini de değiştirttim. Kışlık lastiklerini çıkarttırdım, yazlık lastiklerini taktırttım.  Sen neler yaptın?
Türkan:- Ben de çok şey yaptırdım. Sabah saat onda kuaförde randevum vardı. Saçlarımı kestirdim ve onları siyaha boyattım. Kuaförden çıktıktan sonra eve dönüp köpeğimizi aldım ve parka gezdirmeye götürdüm. Kedimizi de veterinere götürdüm. Aşılarını yaptırdım. Tırnaklarını kestirdim. Öğleden sonra oğlumuzu okuldan almaya gittim. Beraber eve döndük, eve dönünce onun ödevlerini yaptırdım.
Tarık:-    Sen de en az benim kadar iş yapmışsın. Ama benim yapacaklarım daha bitmedi. Bu hafta sonu servis çağıracağım ve binamızdaki asansörün bakımını yaptıracağım. Birini bulup binamızın arka bahçesini temizleteceğim.  Binamıza girişine ve bütün katlarına güvenlik kamerası taktıracağım.
Türkan:- Bina yöneticisi olmak kolay değil. Bu işler bitmez.
Tarık:-    Haklısın. Ama bu yılsonunda benim yöneticilik sürem doluyor. Sıra başka birine gelecek. Ben artık en az beş-altı yıl rahat ederim. Kendime ve size daha fazla zaman ayırırım.
Türkan:- Ne iyi olur! İki yıldan beri binamız için çok çalıştın. En önemli şeyleri sen yaptırdın. Biraz da diğerleri çalışsın!

 

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Kim yorgun görünüyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Tarık niçin çok yorgun görünüyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Türkan Hanım kime kahve yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Türkan Hanım, Tarık Bey’e ne zaman kahve yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Türkan Hanım Tarık Bey’e kahve yaparken Tarık Bey ne yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Tarık Bey, arabasını nereye park etmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Tarık Bey niçin uzun zamandan beri arabasını yıkatmamış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Tarık Bey’in kahvesi nasıl?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Tarık Bey arabasını sadece yıkatmış mı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Tarık Bey niçin servise gitmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Tarık Bey servise gitmeden önce randevu almış mı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Tarık Bey serviste ne yaptırmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Motor ustası, Tarık Bey’e ne söylemiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

14. Tarık Bey, motor ustasına ne yaptırmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Tarık Bey, servisten çıktıktan sonra ne yapmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. Fikret Bey, Tarık Bey’den ne yapmasını istedi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Fikret Bey belediyede ne yapacakmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Belediye, Fikret Bey’in evinin suyunu niçin kesmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Fikret Bey, nerede çalışıyormuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

20. Tarık Bey, evlerini niçin boyatmak istiyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

21. F ikret Bey, niçin yeni bir kombi almış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

22. Türkan Hanım kuaförde ne yaptırdı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

23. Türkan Hanım kuaförden çıktıktan sonra ne yaptı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

24. Türkan Hanım veterinerde ne yaptırdı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

25. Türkan Hanım öğleden sonra nereye gitti?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26. Türkan Hanım oğluyla eve dönünce ne yaptı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

27. Tarık Bey bu hafta sonu ne yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

28. Tarık Bey’in yöneticilik süresi ne zaman doluyor?

………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………

 

                                                           Orhan’ın İstanbul Gezisi

Müslüm:- Son seyahatin nasıl geçti?
Orhan:-    Çok güzel ve dolu dolu geçti. Şehrin her yerini adım adım gezdim.
Ferdi:-      Müzelere de gittin mi?
Orhan:-    Evet, Topkapı Müzesi’ne gittim. Ama çok az vaktim vardı. Aslında, müzeyi yavaş yavaş gezmek istiyordum ama yarım saatte bütün müzeyi gezdim.     
Müslüm:-  Müzeleri gezmek ne güzel değil mi? İnsan yeni yeni şeyler öğreniyor. 
Orhan:-     Evet, bazı müzeler çok büyük,  bölüm bölüm gezmek en iyisi. Her gün bir bölümünü gezeceksin, o zaman daha iyi oluyor
Ferdi:-       Müzede fotoğraf çekmek serbest miydi? 
Orhan:-     Evet, bazı bölümlerde serbestti ama flaşlı çekmek yasaktı. Ben de fotoğrafları flaşsız çektim. 
Müslüm:-  İstanbul’a ilk defa mı gittin? 
Orhan:-     Evet , ilk defa gittim. 
Ferdi:-       İstanbul çok büyük bir şehir. Topkapı Müzesi’ni nasıl buldun?
Orhan:-     İlk önce şehir haritasına baktım. Topkapı müzesine gitmek için önce metroya bindim, sonra bir otobüse bindim. Otobüsten inince insanlara sora sora müzeyi buldum.
Müslüm:- İstanbul’da turistlerle konuştun mu?
Orhan:-    Konuştum daha doğrusu konuşmaya çalıştım. Onlar yavaş yavaş konuştukları zaman ben onları tamamen anladım. Onlar da beni anladılar.
Ferdi:-      İngilizceni nasıl ilerlettin? Kursa mı gittin?          
Orhan:-    Hayır, İngilizce kursuna gitmedim. İngilizceyi yabancı dizileri izleye izleye ilerlettim.  Müslüm:-  Ülkeleri gezmek ne güzel! Çok çalışacağım, para biriktireceğim. Ben de bir gün,  şehir şehir, ülke ülke bütün dünyayı gezeceğim.  Hatta Roma gibi Paris gibi bazı şehirleri sokak sokak gezeceğim.
Ferdi:-     İstanbul’da nerede kaldın? 
Orhan:-   Otelde kaldım ama otel bulmak kolay olmadı. Otel bulmak için çok zaman harcadım. Önce internetten otellerin telefon numaraların buldum. Sonra onları teker teker aradım. En sonunda bir otelde tek kişilik yer buldum. Üç gün orada kaldım.
Müslüm:-  Orhan! Ne güzel anlattın. Bir gün beraber başka bir şehre gidelim mi? Beraber gezeriz.  
Orhan:-     Çok iyi olur. Ben varım. 
Ferdi:-        Ben de varım. Siz bir gezi düzenleyin bana da haber verin! Ben de size seve seve katılırım.

  Aşağıdaki soruları yukarıdaki konuşmaya göre cevaplayınız!

1. Müslüm, Orhan’a ne soruyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Orhan aslında müzeyi nasıl gezmek istiyormuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Orhan müzeyi nasıl gezmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Orhan müzeyi ne kadar sürede gezmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Orhan’a göre müze en iyi nasıl gezilir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Müzenin her yerinde fotoğraf çekmek serbestmiş mi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Orhan’ın İstanbul’a kaçıncı gidişi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Orhan’ın gezdiği müzenin adı nedir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Orhan, Topkapı Müzesi’ne nasıl gitmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Orhan İstanbul’da kimlerle konuşmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Orhan, turistleri ne zaman tamamen anlamış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Orhan İngilizcesini nasıl ilerletmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Müslüm, ülkeleri gezmek için ne yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

14. Müslüm dünyayı nasıl gezmek istiyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Orhan, İstanbul’da nerede kaldı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. Orhan, İstanbul’da oteli nasıl bulmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

ÖĞRENİLEN VE BİLİNEN GEÇMİŞ ZAMAN ALIŞTIRMALARI 1

Aşağıdaki boş bırakılan yerleri uygun şekilde tamamlayınız!

1.Bu sabah televizyonda haberleri izledim. İstanbul-Ankara yolunda bir kaza (olmak)……….iki kişi (ölmek)………………………, beş kişi (yaralanmak)………………………………..(Ben) bu habere çok (üzülmek)…………………..…….

2. Geçen hafta sonu alışverişe gittik. Erkan’ı (görmek)…… Ayaküstü biraz konuştuk, bir ay önce çok hasta(olmak)………………., on gün hastanede (yatmak)…………………..Ama, artık iyi……………………….

3. Emre: -Duydun mu? Üst komşumuzun kızı üniversiteyi (kazanmak)……………………………….. 
   Ceren:- Evet, iki gün önce annesiyle telefonda (konuşmak)……………. , o (söylemek)………….

4. Dün çok yorgundum. Bütün gece yağmur(yağmak)…………..……. Sabaha kadar deliksiz (uyumak)…………………………… Hiçbir şey (duymak)………………………………..

5. Zeynep: -Dün Cem’i (görmek)…………... İki gün önce senin işyerine  (gelmek)…………..ama sen yok……… . 
   Cemal:- Evet, patronla kredi görüşmesi için
bir bankaya (gitmek)………………………………. .

6. Kuzenimin kedisi hasta (olmak)………………… .Onu veterinere (götürmek)…………. Veteriner ona ilaç (vermek)…………………………… Kuzenim telefonda (söylemek)…………………

7. Arjantin’de bir uçak( düşmek)………… . Yüz on beş yolcu (ölmek)………………Televizyon(söylemek)………..

8. Babam (duymak)………………………….. .  Şehir merkezinde yeni bir mağaza (açılmak)……………. Bir hafta boyunca    her şey yüzde elli (%50) indirimli………………………… .

9.  Bu sabah Uğur’u (görmek)………………. . Çok üzgün……………… . Arabasıyla kaza (yapmak)……………….

10. Geçen hafta İstanbul’a çok yağmur (yağmak)………………, her yeri su (basmak)………… . Televizyonda izledim. Bazı insanlar geceyi sokakta (geçirmek)………….

11. Özge:-  Domatesin fiyatı ne kadar (artmak)……………..! Geçen hafta kilosu iki lira……………… . Bugün pazara (gitmek)……………, kilosu beş lira………….. . İki kilo yerine bir kilo (almak)……….

12. Dün evdeydim. Evden hiç çıkmadım. Bütün gün pencerenin kenarına (oturmak)………… . Dışarıyı (seyretmek)…………….. Sabahtan akşama kadar yağmur (yağmak)……………….. .

13. Bu yılın ilk karı Erzurum’a (yağmak)…… . Haberlerde (söylemek)…….. .Çok (şaşırmak)…………………

14. Gömleğimin düğmesi (düşmek)………… . İşyerine gittiğim zaman arkadaşım (söylemek)…………

15. Ümit: - Haberin var mı? Zafer işe giderken cüzdanını (düşürmek)……….., çok (aramak).................... ama (bulamamak) ……………  
Mete:- Öğleden sonra, onu Polis merkezinden (aramak)………, bir kişi onun cüzdanını (bulmak)……….. ve Polis merkezine teslim (etmek)………….

16. Aylin:- Buzdolabına baktım. Evde peynir az (kalmak)…………., eve dönerken alabilir misin?
      Özgür:- Ne çabuk (bitmek)……………………….! Olur alayım.

 

                                                                 MERT’İN ARKADAŞI

Ece: Bugün çok dalgın görünüyorsun Mert. Hayrola bir şey mi oldu?
Mert: Nasıl desem bilemiyorum ki!
Ece: Sağlıkla ilgili bir sorunun mu var?
Mert: Hayır, sağlıkla ilgili bir sorunum yok Allah’a şükür. Ev alırken bir arkadaşımdan borç almıştım. Geçende arkadaşlarımızla bir yerde otururken paraya ihtiyacı olduğunu söyleyerek benden herkesin içinde parasını istedi. Hiçbir şey diyemedim. O kadar utandım ki yerin dibine girdim. Sana bu durumu anlatmalıyım!
Ece: Ben bu arkadaşını tanıyor muyum?
Mert: Tanıdığını sanmıyorum. Benim askerlik arkadaşım. Uzun yıllar İstanbul’da çalıştı. İşini değiştirdi. Şimdi Ankara’da çalışıyor.
Ece: Hem arkadaşım diyorsun hem de herkesin içinde benden parasını istedi diyorsun. Bu nasıl arkadaşlık? Ondan borç almamalıydın.
Mert: Demek ki onu iyi tanıyamamışım. Önceden hiç böyle değildi. Çok iyi niyetli, eli açık herkese yardım etmesini seven birisiydi. Ben de böyle yapmasına bir anlam veremedim.
Ece: Nasıl bu kadar değişmiş olabilir! Bir hastalık veya kaza geçirmiş olmasın?
Mert: Evet, nereden bildin? Altı ay önce şehir içinde bir kaza geçirmişti. Kazada başından darbe almış. Şimdi anladım. Haklısın. Kazadan sonra böyle oldu. Bazen insanların adlarını karıştırıyor.
Ece: Aynı şey bizim üst komşumuz Melek Hanım’ın başına geldi. O da iki yıl önce merdivenlerden yuvarlanmış, düşerken başını duvara çarpmış. Bir hafta hastanede kaldı. Hastaneden çıktıktan sonra bir süre konuşamadı, evine ziyarete gitmiştik. Bana Arzu dedi. Başka biriyle karıştırdı.
Mert: Şimdi nasıl? Düzeldi mi?
Ece: Öncekine göre daha iyi. Doktorların dediğine göre, tam olarak düzelmesi için en az üç yıl geçmesi gerekiyormuş. Şimdi anladın mı arkadaşının niye böyle yaptığını?
Mert: Evet. Haklısın.Şimdi konumuza dönelim istersen.Bu durumda borcumu ödemek için ne yapmalıyım?
Ece: Bana kalırsa arkadaşınla görüşmelisin ve ona sana biraz zaman vermesini söylemelisin. Borcunu ödemek için kredi alsan iyi olur. Bu arada da bir bankayla görüşüp kredi almanın şartlarını öğrenmelisin.. Kenarda param olsaydı sana borç verirdim. Biliyorsun benim de maaşım bana ancak yetiyor. İnan hiç para biriktiremiyorum.
Mert: Teşekkür ederim. Artık kimseden borç almamalıyım! En iyisi bankadan kredi almak. Keşke arkadaşımdan borç almasaydım, ama oldu bir kere. O kadar pişman oldum ki!
Ece: İstersen benim tanıdığım bir bankacı arkadaşım var. Seni onunla tanıştırayım. Onların bankası çok uygun şartlarda kredi veriyor. Geçen hafta kuzenim bu bankadan kredi çekti ve arabasını değiştirdi. Yeni bir araba aldı.
Mert: En uygunu bu. Dediğin gibi yapalım. Sen beni onunla tanıştır. Ben de onların bankasından kredi alayım!
Ece: Eğer çok özel değilse, arkadaşına ne kadar borcun olduğunu öğrenebilir miyim?
Mert: 20 lira.
Ece: Mert! Sen benimle dalga mı geçiyorsun? On dakikadır bunun için mi konuşuyoruz.
Mert: Bugün ayın kaçı? 1 Nisan değil mi? Sana 1 Nisan şakası yaptım.

 

Konuyla ilgili Kelimeler

 

Dalgın   …………………………………………………………………………………………………………………………………

Dalmak (…e) …………………………………………………………………………………………………………………………

Borç              …………………………………………………………………………………………………………………………

Borçlu olmak  (…e) ………………………………………………………………………………………………………………

Borç almak (…..den) ……………………………………………………………………………………………………………

Borç vermek  (…e ) ……………………………………………………………………………………………………………

İhtiyaç     ………………………………………………………………………………………………...................................

İhtiyacı olmak (…e) ……………………………………………………………………………………………………………

Utanmak (..den) ………………………………………………………………………………………………………………

Utangaç …………………………………………………………………………………………………………………………

Asker………………………………………………………………………………………………………………………………

Askerlik…………………………………………………………………………………………………………………………

Askerlik yapmak……………………………………………………………………………………………………………

Askere gitmek………………………………………………………………………………………………………………

Asker arkadaşı………………………………………………………………………………………………………………

İyi niyetli  =≠= Kötü niyetli…………………………………………………………………………………………

Eli açık…………………………………………………………………………………………………………………………

Yardım…………………………………………………………………………………………………………………………

Yardım etmek (..e) ………………………………………………………………………………………………………

Karıştırmak (………i) ……………………………………………………………………………………………………

Yuvarlanmak ……………………………………………………………………………………………………………

Çarpmak (..e) ……………………………………………………………………………………………………………

Gerekmek …………………………………………………………………………………………………………………

Görüşmek (..ile) …………………………………………………………………………………………………………

Yetmek………………………………………………………………………………………………………………………

Biriktirmek (….i) …………………………………………………………………………………………………………

Pişman olmak(…..e) ……………………………………………………………………………………………………

Tanışmak (…ile) …………………………………………………………………………………………………………

Tanıştırmak (..i………ile) ………………………………………………………………………………………………

Kredi vermek (..e) ………………………………………………………………………………………………………

Kredi almak (…den) ……………………………………………………………………………………………………

Dalga geçmek (…ile) …………………………………………………………………………………………………

Şaka …………………………………………………………………………………………………………………………

Şaka yapmak (..e) ……………………………………………………………………………………………………

 

 

 

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Mert’in sağlık sorunu mu var?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Mert’in sorunu ne?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Mert’in arkadaşı parasını nerede ve ne zaman istemiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Arkadaşı borç verdiği parasını isteyince Mert’in tepkisi ne olmuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Mert’in arkadaşı önceleri nasılmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Mert’in arkadaşı niçin bu kadar değişmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

7. Melek Hanım kim ve ona ne olmuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. Melek Hanım ne zaman tamamen iyileşecek?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9. Ece, borcunu ödeyebilmesi için Mert’e ne öneriyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

10. Ece, Mert’e borç verebilir mi? Niçin?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

11. Ece, Mert’, kiminle tanıştırmak istiyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. Ece’nin kuzeni hangi amaçla bankadan kredi çekmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

13. Mert’in arkadaşına borcu ne kadarmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

14. Mert, Ece’ye niçin şaka yapmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

                                                                  ŞİRKET TOPLANTISI ÖNCESİ

Elif:-Yarınki programın ne?                        

Kenan:-Yarın yola çıkacağım, biliyorsun.  Şirketin toplantısına katılmak üzere İstanbul’a gideceğim.
Geçen hafta şirketin merkezinden aranıp toplantıya çağrıldım.

Elif:- Bildiğim kadarıyla, toplantıda şirketin Ankara şubesinin bir yıllık faaliyetlerini anlatacak ve bir konuşma yapacaksın. Toplantı için hazırlık yapabildin mi?

Kenan:- Tam olarak hazırlıklarımı bitirdiğimi söyleyemem, hâlâ bazı verileri hazırlıyorum. Şirketin
genel müdürü de bu toplantıya katılacakmış. Bu toplantı o kadar önemli ki belki de bu toplantıdaki konuşmam ve sunumum sayesinde terfi edebileceğim. Veya tersi olacak aynı görevime devam edeceğim.

Elif:- Seni iyi tanıyorum. Normal olarak araştırdığın konuları iyi araştırırsın, konularına hâkimsin.
Sadece biraz heyecanlısın. Eğer heyecanını yenebilirsen başarılı bir sunum yapacağına eminim.

Kenan:- Vallahi doğru, beni iyi tanımışsın. Aynen dediğin gibi, tek sorunum, topluluk karşısında konuşurken heyecanlanmam. Karşımda insanları gördüğüm zaman söyleyeceklerimi unutacakmış gibi oluyorum ve kendimi tam olarak ifade edemiyorum. Bazen de kekeliyorum. Bu durumdan kurtulmam gerekiyor.

Elif:- Bir uzmandan yardım alabilirsin. Bu konuda Ankara’da yetişmiş çok iyi uzmanlar var, gerekirse bir psikologla görüşebilirsin.

Kenan:- Şimdiye kadar bunu yapmalıydım! Şu an için yapılacak bir şey yok. Ama bu toplantıyı atlatırsam kendime ve sana söz veriyorum, kendimi en kısa zamanda geliştireceğim. Bundan sonra, her gün işyerinden çıktıktan sonra hemen eve gitmek yerine bir kişisel gelişim kursuna gidebilirim. Bu konuda bana yardımcı olabilir misin? Ben İstanbul’dayken zamanım olmayacak, sen benim için Ankara’daki kişisel gelişim kurslarını araştırabilir misin?

Elif:- Tabii ki, yalnız elimde bitirmem gereken bir kaç dosya var. Bana bunları yarın öğleye kadar bitiririm gibi geliyor. Bitirir bitirmez hemen senin için uygun bir kişisel gelişim programı araştırmaya başlarım.
Sen istersen yarınki sunumun için eksik kalan konuları gözden geçir. Ben seni tutmayayım!

Kenan:- Çok haklısın. Araştırmam gereken bir kaç nokta daha var. Hemen onları araştırayım!
Yarın sabah erkenden yola çıkacağım için her şeyi bugünden bitirmeliyim!

Elif:- Uçakla gideceksin değil mi?

Kenan:- Evet, saat 07.00’de Esenboğa hava limanından uçağa bineceğim. Saat 07.55’te İstanbul’a
varacağız. Şirketten bir görevli, araçla hava limanından beni almaya gelecek ve şirketin merkezine
götürecek.Sanıyorum en geç saat 10’da şirketin merkezinde olacağım.  Dün yaptığımız telefon
görüşmesinde, toplantının saat 10.30’da başlayacağını ve yaklaşık iki saat süreceğini söylediler.
Saat 13.00’te herkesin katılacağı bir öğle yemeği verilecekmiş.

Elif:- Desene, yarın bu zaman her şey bitmiş olacak.

Kenan:- Evet, inşallah yarın bu zaman sen benim için kişisel gelişim konusunda araştırma yaparken ben
de sunumumu ve konuşmamı yapmış olacağım ve bu sıkıntıdan da kurtulmuş olacağım.

Elif:- Unutmadan bir şey söyleyeyim! Konuşurken nefes almana dikkat et! Konuşmaya başlamadan
önce
derin bir nefes al. Bu, hem daha rahat konuşmanı sağlar hem de heyecanını yatıştırır. İki yıl önce 
“Güzel Konuşma Kursu’na katılmıştım, orada ders veren hocamız söylemişti. İletişim konusunda
bildiklerimin büyük bir bölümünü o hocamızdan öğrendim.

Kenan:- Olur dikkat ederim. Bunu hatırlattığın iyi oldu. Kolay bir şey, bunu yapabilirim. Şu an biraz
kendimi yorgun hissediyorum. Bana hasta olacakmışım gibi geliyor. İnşallah yarın hasta olmam!
Yoksa toplantıda ne yaparım?

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1.Kenan yarın nereye ve niçin gidiyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Kenan toplantıda ne yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Kenan toplantıya hazırlanabilmiş mi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Bu toplantı niçin önemliymiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Elif’e göre Kenan nasıl birisi(dir)?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Kenan’ın tek sorunu nedir?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Kenan, topluluk karşısında ne yapıyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Elif, Kenan’a bu konuda ne öneriyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Kenan, kendisine ve Elif’e hangi konuda söz veriyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Kenan, İstanbul’dayken Elif onun için ne araştıracak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Elif, Kenan için kişisel gelişim kursu araştırmaya ne zaman başlayacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Kenan İstanbul’a neyle gidecek ve yolculuk ne kadar sürecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Kenan hava limanından şirketin merkezine nasıl gidecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

14. Toplantı saat kaçta başlayacak ve ne kadar sürecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Kenan toplantının saatini ve ne kadar süreceğini nereden biliyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16.Toplantıda sonra toplantıya katılanlar ne yapacaklar?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Elif, Kenan’a konuşmaya başlamadan önce ne yapmasını öneriyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Elif’e göre, konuşmaya başlamadan önce derin bir nefes almak kişiye ne sağlar?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Elif, bunu nereden ve ne zaman öğrenmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

20. Elif, iletişim konusunda bildiklerinin büyük bir bölümünü kimden öğrenmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

21. Kenan, o gün kendini nasıl hissediyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

22. Siz, Kenan’ın toplantıda neler anlattığını duydunuz mu? Niçin?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Seçimlik eylemlerin ifadesi

a-ı-o-u       ………………..mak yerine        Yazmak yerine         

e-i-ö-ü       ………………..mek yerine        Gelmek  yerine

Örnek:  Kitap okumuyor. Bunun yerine, televizyon izliyor. Kitap okumak yerine televizyon izliyor.

 

Aşağıdaki alıştırmaları yukarıdaki örneğe göre yapınız!

1.  Amcam ev almadı. Bunun yerine, araba aldı.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Komşumuz hastaydı. Dinlenmedi. Bunun yerine, bahçede çiçek suladı.

 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Pencereyi açacaktım. Pencereyi açmadım. Bunun yerine, yanlışlıkla kapıyı açtım.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

                                                      ŞİRKET TOPLANTISI SONRASI

Elif:- Merhaba Kenan! Saat iki buçuk oldu. Toplantıdan çıktınız mı?

Kenan: Evet, Elif! Çıkalı iki saat kadar oldu. Toplantının arkasından hemen öğle yemeğine gittik.

Elif:- Şu an müsait misin?

Kenan:- Evet, az önce herkes dağıldı. Yemekten sonra genel müdür herkesle bir hatıra fotoğrafı çektirdi.

Elif:- Sesin biraz tuhaf geliyor. Hayrola hasta mısın?

Kenan:- Hiç sorma! Dün sana hasta olacakmışım gibiyim demiştim ya. Aynen dediğim gibi oldu, Senden ayrıldıktan sonra eve gittim. Kendimi o kadar halsiz hissediyordum ki akşam yemeği bile yemeden yattım. Sabaha kadar doğru dürüst uyamadım. Burnum aktı, biraz ateşim vardı. Sabaha kadar kâbus gördüm.

Elif:- Çok geçmiş olsun! Toplantı nasıldı?

Kenan:-Eh işte iyi sayılır. Bazı şeyler planladığım gibi olmadı. Konuşma sırası bana geldiği zaman yine heyecanlandım. Senin dediğin şey aklıma geldi. Derin bir nefes almaya çalıştım ama tam o sırada öksürük tuttu. Ön sırada genel müdürün yanında oturanlardan biri bana bir bardak su getirdi. Suyu içerken bardaktaki suyun yarısı hazırladığım notların üzerine döküldü. Çok utandım.

Elif: Nasıl bir durumda olduğunu anlıyorum. Çok şanssız bir gün olmuş.

Kenan:- Konuşmama başlarken “Sayın Genel Müdürüm”  diyeceğime dilim sürçtü “Sayın Gelen Müdürüm” dedim. Toplantıya katılanlardan bazıları elinde olmayarak gülmeye başladı. Ben kıpkırmızı oldum. Bir an bayılacakmış gibi oldum,  az daha bayılacaktım, hemen kendimi toparladım ve hiçbir şey olmamış gibi sunumuma başladım. Her şey başlayıncaya kadarmış gerisi kolay oldu.

Elif:- Genel müdürün tepkisi ne oldu?

Kenan:- Hiç beklemediğim bir şekilde bana doğru tatlı bir şekilde gülümsedi. Ama konuşmamın ortasında daha önceden ezberlediğim faaliyet raporu ile ilgili bazı rakamları unuttum. Gerçek rakamları unuttuğum halde biliyormuşum gibi salladım.

Elif:- Büyük bir risk almışsın. Yerinde olsaydım bunu yapmazdım.

Kenan:- Şu an düşünüyorum da delilik yapmışım. Bu rakamları sallamak yerine hazırladığım notlarıma baksaydım iyi olacaktı. Ama Allah’tan bu rakamları bu şirkette benden daha iyi bilen biri yoktu. Kimse ne olduğunu tam anlamadı.

Elif:- Sunumunu tam zamanında bitirebildin mi?

Kenan:- Süreyi biraz aştım. On iki dakikada bitirmem gerekiyordu. On beş dakikada bitirdim. Birkaç hata daha yaptım.. Bir kere de kekeledim. “Kâr ettik “diyeceğime “Zarar ettik” dedim. İki kere hapşırdım. Bir kere de mikrofonu yere düşürdüm. Bu gidişle terfim suya düştüm diye düşünürken fotoğraf çektirdikten sonra genel müdür beni yanına çağırdı. “ Kenan Bey! Hasta olmanıza rağmen buraya kadar gelip bizi bilgilendirmeniz beni çok mutlu etti, size teşekkür ederim konuşmanız sırasında bazı hatalar yaptınız, bunlar normal, bunları düzelteceğinize inanıyorum, ben de gençken sizin gibiydim. Ama zamanla bütün eksikliklerimi giderdim. Yalnız biraz kendinizi geliştirmelisiniz” dedi. Çok sevindim. Bu yıl terfi edemesem de gelecek yıl kesin terfi ederim. Haa, bu arada sen benim kişisel gelişim kursum için araştırma yaptın mı?

Elif:- Tabii ki, buldum bile. Ankara’ya gelince ayrıntılarını konuşuruz.

Kenan:- Çok teşekkür ederim. Bu iyiliğini unutmayacağım.

  

Aşağıdaki soruları yukarıdaki konuşmaya göre cevaplayınız!

1. Kenan, dün Elif’ten ayrıldıktan sonra ne yapmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Kenan’ın nesi varmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Kenan, geceyi nasıl geçirmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Kenan, toplantıdan saat kaçta çıkmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Öğle yemeğinden sonra ne yapmışlar?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Konuşmasına başladığında ne olmuş?

 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Kenan, dil sürçmesiyle genel müdüre nasıl hitap etmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Bu olaya toplantıya katılanlar nasıl tepki göstermişler?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Genel müdürün tepkisi ne olmuş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Kenan gerçek rakamları unutunca ne yapmış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Kenan, konuşmasını zamanında bitirebilmiş mi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12.Kenan, konuşması sırasında başka hatalar yapmış mı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Genel müdür, Kenan’a ne demiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

                                                               Sadece birkaç şey aldım

Kezban Hanım: Kamil Bey! Sana bir sana bir sürprizim var! 

Kamil Bey:         Neymiş bakayım o sürprizin?

Kezban Hanım: Bugün alış verişe gittim. Sana çok istediğin terlikleri aldım. Sana bu terlikleri
alabilmek için tam iki mağaza gezdim.

Kamil Bey:         Çok teşekkür ederim. Çok yorulmuşsundur.

Kezban Hanım: O kadar yoruldum ki anlatamam. Evden alışveriş merkezine kadar taksiyle gittim. Alışveriş merkezinde asansöre bindim. Asansörden indikten sonra beş altı adım attım. Girdiğim ilk mağaza asansörün hemen karşısındaydı. Girdiğim ikinci mağaza ise birinci mağazanın hemen yanındaydı.

Kamil Bey:         Gerçekten çok iş yapmışsın ve çok yorulmuşsun. Ayrıca beni düşündüğün ve bana çok istediğim terlikleri aldığın için çok teşekkür ederim.

Kezban Hanım: Bir şey değil hayatım! Aslında senin sevdiğin tarzda bir kravat vardı. Sana onu da alacaktım ama fazla para harcamayayım diye almadım.

Kamil Bey:         Çok anlayışlısın Seda Hanım. Kendine de bir şeyler alsaydın.

Kezban Hanım: Senin böyle diyeceğini tahmin ettiğim için ben de kendime bir şeyler almaya çalıştım.

Kamil Bey:         Sen neler aldın bakayım?

Kezban Hanım: Pek bir şey aldığımı söyleyemem. İki pantolon, üç gömlek, dört çift ayakkabı, iki manto, üç şapka, dört kazak, iki çift terlik, üç etek, iki de kot pantolon aldım. Az daha unutuyordum. İki tane de çanta aldım.

Kamil Bey:         Zavallı karıcığım! Hiçbir şey almamışsın! En iyisi sen yarın tekrar git almak için belki bir şeyler bulursun.

Kezban Hanım:  Haklısın. En son alışveriş yaptığım mağazadaki çalışanlar yarın yeni ürünler geleceğini ve indirimli olarak satılacağını söylediler. Yarın erkenden mağaza açılmadan gideyim! Başkaları
seçmeden ben alayım!

Kamil Bey:          Hatta bana aldığın terliği de götür geri ver! Onun yerine kendine başka bir şey al!

Kezban Hanım:   Olur mu hiç Kamil Bey! Senin de en azından bir terliğin olsun!

Kamil Bey: Terliğim ne kadar tuttu? Senin aldıkların ne kadar tuttu?

Kezban Hanım: Söyleyemem. Sürpriz.  Ne kadar tuttuğunu tam olarak söylemeden önce senden
tahmin etmeni isteyeyim. Benim aldıklarımla senin terliğin arasında çok fiyat farkı yok.

Kamil Bey:        Nasıl Yani?

Kezban Hanım: Bak açıklayayım! Sen de kolayca anlayacaksın. Benim aldıklarımın tutarıyla sana
aldığım terliğin tutarı arasında sadece bir sıfır fazla.

Kamil Bey:         Sadece bir sıfır mı?

Kezban Hanım: Evet, son iki rakamı aynı, sadece benimkinde bir sıfır ve başta bir rakam fazla.
Senin terliğin 70 lira olduğuna göre benimkilerin toplamı kaç olabilir?

Kamil Bey:        700 lira mı? Ben bu hesaptan hiçbir şey anlamadım.

Kezban Hanım: Sıfır sağda değil solda olacaktı. Tahminin hiç de iyi değil.Daha fazla merak etme
4070 lira.

Kamil Bey:         Bana bir şeyler oluyor. Ben bu kadar parayı nasıl öderim?

Kezban Hanım: Kamil Bey! Önce biraz zor gelir ama zamanla alışırsın. Benimle evlenirken biraz düşünmek gerekirdi!

 

Aşağıdaki soruları yukarıdaki konuşmaya göre cevaplayınız!

1. Kezban Hanım’ın Kamil Bey’e sürprizi ne(dir)?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Kezban Hanım terlikleri nereden almış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Kezban Hanım alışveriş yapmaya nasıl gitmiş?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4.Sizce Kezban Hanım, alışveriş yapmaya giderken gerçekten yorulmuş mu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Kezban Hanım, niçin kendisine de bir şeyler almış?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Kezban Hanım, Kamil Bey’e kravat almış mı? Niçin?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

7. Kezban Hanım, yarın nereye gidecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Kezban Hanım, yarın niçin erkenden gidecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Kamil Bey, gerçekten terliğinin geri verilmesini istiyor mu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Kime alınanlar daha fazla tutmuş? Niçin?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Kamil Bey, alınanları iyi hesaplayabiliyor mu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Kamil Bey’in hesabı nasıl ödeyeceğini biliyor musunuz?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Kezban Hanım, konuşmanın sonunda Kamil Bey’e ne diyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 Zıtlık bildiren ifadeler 1

(ad) (zamir)(a-ı-o-u)…………(y)a rağmen      (ad) (zamir)(e-i-ö-ü)…………(y)e rağmen                                   Yağmura rağmen , dışarıya çıktık. Soğuk havaya rağmen, sokaklarda birçok insan vardı.    

(fiil) (a-ı-o-u)………….sına rağmen      Çok çalışmasına rağmen, sınavda başarılı olamadı.   
(fiil) (e-i-ö-ü) …………sine rağmen                                                                                           

Örnek:
   On yıl Amerika’da yaşadı.
Buna rağmen, İngilizce konuşamıyor.
   On yıl Amerika’da yaşama
sına rağmen, İngilizce konuşamıyor.

         Yetmiş kiloydu. Tam sekiz kilo verdi. Buna rağmen, hala kilolu görünüyor
Yetmiş kiloydu. Tam sekiz kilo vermesine rağmen, hala kilolu görünüyor.


Aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi tek cümle haline dönüştürünüz!

1. Hastaydı, doktora gitti. Doktor ona ilaç verdi. O, ilaçlarını içti. Buna rağmen, iyileşmedi, hâlâ hasta.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

 2. Sabah evden biraz geç çıktı, bu yüzden otobüsü kaçırdı. Buna rağmen, işyerine tam vaktinde yetişti.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Geçen yıl, Moskova’ya gitti. Hiç Rusça bilmiyordu. Buna rağmen, bütün Moskova’yı gezmiş.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

4. Dün sabah dışarı çıktım. Saat çok erkendi. Buna rağmen, Sokaklarda işe giden insanlar gördüm.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Kuzenimle bir kayak merkezine gittik. Kuzenim hayatında hiç kayak yapmamıştı. Buna rağmen, ilk denemesinde hiç düşmeden kayabildi.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Milli takımımız maç boyunca çok iyi oynadı. Buna rağmen, maçı kazanamadı. Maç berabere bitti.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

7. Haziran ayı geldi. Buna rağmen, havalar hâlâ soğuk.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

8. Üst komşumuzla iki aydır küsüz. Buna rağmen, birbirimizi gördüğümüzde selamlaşıyoruz.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Yıllar geçti. Buna rağmen, o, hâlâ çok genç görünüyor.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

10. Mahallemizde iki büyük park var. Buna rağmen, ben hiç o parklara gitmedim.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

11. Onu yirmi yıldır tanıyorum. Buna rağmen, ona hiç güvenmiyorum.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

12. Bu filmi daha önce iki defa izlemiştik. Buna rağmen, film o kadar heyecanlı ki dün bir defa da daha izledik.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. Uzun zamandan beri işsizdi. Bir arkadaşı ona iyi bir iş buldu. Buna rağmen, bu işte çalışmadı.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

14. Efe, benim ikiz kardeşim. Buna rağmen, çok iyi anlaşamıyoruz.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

15. Beş yıl Almanya’da kaldılar. Buna rağmen, sadece Münih kentini biliyorlar.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

16. Her zaman çok yemek yiyor. Buna rağmen, hiç kilo almıyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Üç aydan beri rejim yapıyor. Buna rağmen, sadece bir kilo vermiş.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

18. Kış başladı. Buna rağmen, hâlâ kar yağmadı.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Kendini hasta hissediyordu. Buna rağmen, sabahleyin erkenden işe gitti.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

20. Gözleri doğuştan görmüyormuş. Buna rağmen, hayata tutunup iki fakülte bitirmiş. Şimdi avukatlık yapıyor.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

 

Aşağıdaki zıtlık bildiren ifadelerini  ………..(a) (e) rağmen  kullanarak dönüştürünüz!

Örnek:   ( Yoğun trafik)     Yoğun trafiğe rağmen, zamanında toplantıya yetiştik.
1. ( Kış mevsimi)………………………………….turistler bu antik şehri geziyorlar.                                                    2. (Tıptaki ilerlemeler)……………………………………………………bazı hastalıklar tedavisi yok.
3. (Hayat pahalılığı) ………………………………………………………….Ahmet Bey çok para harcıyor.
4.( Sıcak)…………………………………………………………..herkes dışarıdaydı.
5. (Yağmur)  ……………………………………………………………...konser iptal edilmedi.

Aşağıdaki alıştırmaları örnekteki gibi yapınız!

Örnek: O kadar………………………………… ki (öyle ki)

Otobüs çok hızlı gidiyordu. O kadar ki, (Öyle ki) durmayıp ağaca çarptı.
Otobüs o kadar hızlı gidiyordu ki, duramayıp ağaca çarptı.

Hava çok sıcaktı. O kadar ki, kimse dışarı çıkmak istemiyordu.
Hava o kadar sıcaktı ki, kimse dışarı çıkmak istemiyordu.

 

1. Jale pastayı çok seviyordu. O kadar ki, bütün bir pastayı yedi.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Amcamın boyu çok uzundu. O kadar ki, arabasına çok zor biniyordu.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Sabah saatlerinde metro çok kalabalıktı. O kadar ki, metroya bindiğimde oturacak yer bulamadım.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Sınav çok zordu. O kadar ki, soruların yarısını cevaplayamadım.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Vakit çok geçti. O kadar ki, eve dönmek için hiçbir ulaşım aracı bulamadık.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Bütün gün çok çalıştım. Çok yorgundum. O kadar ki, eve gelince hiçbir şey yemeden yattım.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Film çok sıkıcıydı. O kadar ki, film boyunca seyircilerin yarısından fazlası uyudu.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Konferans salonu çok gürültülüydü. O kadar ki, konuşmacının ne dediği anlaşılmıyordu.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Dün gece rüzgâr o kadar şiddetli esti. O kadar ki, bazı evlerin çatısı uçtu.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Gezdiğimiz müze çok büyüktü. O kadar ki, onu gezmek için tam üç gün harcadık.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Dedemin hafızası çok güçlüydü. O kadar ki, tanıştığı bir insanı bütün özellikleriyle hatırlardı.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Aşağıdaki alıştırmaları örnekteki gibi yapınız!

dığı…………. a (e) göre

Örnek:  Televizyon dedi. Buna göre, havalar daha da ısınacakmış.
Televizyonun dediğine göre, havalar daha da ısınacakmış.

 

1. Komşumuz söyledi. Buna göre, yirmi yıl önce bizim evin karşısında büyük bir park varmış.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Bilim insanları açıkladı. Buna göre, önümüzdeki otuz yılda dünyanın ısısı 2 derece artacakmış.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Büyükannem anlattı. Buna göre, onların zamanında televizyon yokmuş.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Gazeteler yazıyor. Buna göre, banka soyguncuları dün akşam yakalanmış.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Hatırlıyoruz. Buna göre, arkadaşımız üçüncü katta oturuyor.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


Sebep bildiren ifadeler

Sebebiyle (nedeniyle)       (normal sebep) Sayesinde (olumlu sebep)                                                      Yüzünden (olumsuz sebep)

Örnek: Bayram sebebiyle mağazamız kapalıdır. 
Bayram sayesinde satışlarımız arttı, son günlerde çok para kazandık.
Yolda trafik vardı. Bu yüzden geç kaldık. (Trafik yüzünden geç kaldık)

1. Kar ……………………………………okullar tatil edildi.

2. İngilizce………………………………daha çabuk bir iş buldum.

3. Hastalık…………………………………. çok hasta oldu ve on gün işe gelemedi.

4. Arkadaşlarım ………………………………….birçok yeni şey öğrendim.

5. Yolda çalışma……………………..sokağımız yarından itibaren bir gün süreyle araç trafiğine kapalı olacaktır.

6. Kötü arkadaşları…………………………………..hapse girdi.

7. Yanlış anlaşılma……………………………………iki kişi kavga etti.

8. İnatçılığı……………………………………….birçok fırsatı kaçırdı.

Paralellik ifadesi

-in yanı sıra , -in yanında, - in dışında (ad)
Örnek: Matematiği çok seviyor. Bunun yanı sıra, edebiyatı da seviyor.
Matematiğin yanı sıra edebiyatı da seviyor.

-masının yanı sıra, -mesinin yanı sıra (fiil)
Örnek: Mimarlık yapıyor. Bunun yanı sıra, bir müzik grubunda gitar çalıyor. 
Mimarlık yapmasının yanı sıra, bir müzik grubunda gitar çalıyor.

1. Sporla ilgileniyor. Bunun yanı sıra, müzikle de ilgileniyor.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Bazı arkadaşlarımız Arapça biliyorlar. Bunun yanı sıra, İngilizce de biliyorlar.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Ece pul biriktiriyor. Bunun yanı sıra, yıldız falıyla ilgileniyor.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Kız kardeşim piyano çalıyor. Bunun yanı sıra, hafta sonu müzik dersleri veriyor.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Avrupa’ya yaptığımız son gezide Almanya ve Belçika’yı gezdik. Bunun yanı sıra, Fransa’yı da gezdik.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Kız arkadaşımın mezuniyet törenine annesi ve babası geldi. Bunun yanı sıra, teyzesi de geldi.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. İstanbul’da düzenlenen zirveye Afrika ülkeleri katıldı. Bunun yanı sıra, Asya’dan da beş ülke katıldı.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Fatih bizimle geziye gelemeyecek. İzin alamamış. Bunun yanı sıra, pasaportunun süresi dolmuş.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Türk müziği alanında beste yapıyor. Bunun yanı sıra, yaptığı besteleri seslendiriyor.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Tavla, dama oyunlarını biliyorum. Bunun yanı sıra, her tür kâğıt oyununu da bilirim.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Bir özel hastanede psikiyatrist olarak çalışıyor. Bunun yanı sıra, Bir şirketin danışmanlığını da yapıyor.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

a-ı …………dıkça     ………..tıkça     yazmak ……………………yazdıkça   
e-i     … …dikçe      ……….tikçe     gelmek …………………….geldikçe 
o-u   ..……dukça     ……….tukça    okumak…………………….okudukça
ö-ü   ...…..dükçe     ………tükçe     görmek……………………..gördükçe

Örnek:
Şehir merkezinde konser vardı. Zaman geçiyordu. Şehir merkezindeki kalabalık artıyordu.
Zaman geçtikçe şehir merkezindeki kalabalık artıyordu.

 

Aşağıdaki alıştırmaları yukarıdaki örnekteki gibi yapınız!

1. Havalar ısınıyor. İnsanlar daha fazla dışarı çıkmak istiyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Dolar yükseliyor. Akaryakıt fiyatları artıyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. İnsan öğreniyor. Daha fazla öğrenmek istiyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Ben kaçıyorum. Köpek beni kovalıyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Gün geçiyor. Çevremizi daha fazla kirletiyoruz.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Lütfen aşağıdaki boşlukları uygun biçimde doldurunuz!

     O gün  onunla  iş………… çıktık……...…. sonra alış veriş yap…..….  için anlaşmıştık. Saat altıya beş ……..
bizim şirket………. ön………. buluşacaktık. Ben anlaştığımız ………..  saat altıya beş………..şirket…..  ön……… bekleme………  başladım. Dakikalar geçmişti ama o hala gelmemişti.  Açıkçası biraz o…..….. kızma……… başlamıştım. Madem ki gelmeyecekti en azından  bana haber verebilirdi. Bir yandan gelen geçen………….
diğer …..............kolumda……. saat….. bakıyordum. Bir saat…..….. fazla beklemiştim. Beklemek…….... hem yorulmuştum  hem de sinirlerim yıpranmıştı. Cep   telefonlarının olduğu bir devir…….. böyle bir
sorumsuzluk kabul edilebilir bir şey değildi. Havanın sıcak olduğu yetmiyormuş gibi cadde……..… 
kalabalık ben…..….iyi……. rahatsız ediyordu. Karar vermiştim alış veriş yap………….. eve dönecektim. Tam yürüme……… başladığım  sırada birisi bana çarptı. Aman Allah’ım! O da kimdi öyle? Karşım……….     
çok güzel bir kız  duruyordu. O  gün………  kadar  böyle güzel bir kız  görmemiş………. . Çarptığı …………...
  ben ….…… özür dileme…………. başladı. Birden bire bütün sinirim dağılmıştı. Nedense ona kanım ısınmıştı.                                                                                                                                                                                              Gayri ihtiyari aynı istikamette ( yönde ) yürümeye başladık. Bir iki dakika hiç konuş.…..yürüdük.
İlk önce ben ona ad…… sordum. Sonra o bana sordu. Böylece tanış……….... olduk.O günden …….beraberiz
ve iki yıl…….…evliyiz. Şimdi diyorum ki iyi bari o gün o arkadaşım gelmemiş ve ben eşimle tanış….…
O gün arkadaşım niçin mi gelmemiş? Belki merak ediyorsunuzdur. Benim yan………..gelirken yolda bir
kapkaççı onun çanta………... ve cep telefon……..…… çalmış. Bunun …….……bana haber verememiş.
Daha sonra cüzdan….…. ve telefon…………..bulunmuş ve ona teslim edilmiş .

Şart ifadeleri

1 - mek (mak) şartıyla (çekilmemiş fiil)

Örnek:
Yabancı dil öğrenilebilir. Her gün iki saat çalışmak şarttır.
Her gün iki saat çalışmak şartıyla  yabancı dil öğrenilebilir.

Aşağıdaki alıştırmaları örnekteki gibi yapınız!

1. İstanbul’a beş (5)  saatte gidilebilir. Saatte doksan (90) kilometre hızla gitmek şarttır.

 …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Yurt dışına gidilebilir. Pasaport almak şarttır.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Otobüse binilebilir. Parasını ödemek şarttır.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. - mesi şartıyla   -ması şartıyla (çekilmiş fiil)

(benim)          - mem (mam) şartıyla (koşuluyla) 
(senin)            - men (man) şartıyla (koşuluyla)
(onun)             - mesi (ması) şartıyla (koşuluyla)                                                                                                                                                                          (bizim)             - memiz (mamız) şartıyla (koşuluyla)
  (sizin)               - meniz (manız) şartıyla (koşuluyla)                                                                                                (onların)          - meleri (maları) şartıyla (koşuluyla)   

Örnek: 
O, sizi affedebilir. Ama ondan özür dileyeceksiniz. Bu sizin için şarttır.
Ondan özür dilemeniz şartıyla  o, sizi affedebilir. 

1. Size arabamı ödünç veriyorum. Ama onu pazartesi günü geri vereceksiniz. Bu sizin için şarttır.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Bir ayda üç kilo verebilirsin. Ama her gün bir saat yürüyüş yapacaksın. Bu senin için şarttır.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. Öğrenciler kütüphanemizden yararlanabilirler. Ama üye olacaklar. Bu onlar için şarttır.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Avrupa ülkelerine gidebiliriz. Ama vize alacağız. Bu bizim için şarttır.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Bana bir iş teklif ettiler. Ama hafta sonu çalışacağım. Bu benim için şarttır.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Kuzey Kıbrıs’a pasaportsuz gidebilir. Ama aynı gün dönecek. Bu onun için şarttır.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Lütfen aşağıdaki cümleleri örnekteki gibi yapınız!

Örnek:
Ben eve geç gelirim. Babam en çok buna kızar.

Babamın en çok kızdığı şey eve geç gelmemdir.

 

Örnek:
Yaz gelir. Bu beni çok sevindirir.

Beni çok sevindiren şey yazın gelmesidir.

 

1- Başkaları benimle alay ediyorlar. Bu, beni çok kızdırıyor.

Beni  çok kız…………………………..şey, başkalarının benimle alay et…………………………dir.

 

2- Banyo yaparken su kesiliyor. Buna hiç tahammül edemiyorum.

Tahammül ede……………………………….şey, banyo yaparken suyun kes……………………

 

3-Yemekten sonra on-on beş dakika uyukluyor. Babam buna engel olamıyor.

Babamın engel ol.……………..şey, yemekten sonra on-on beş dakika uyukla………….

 

4- Siz mutlu oluyorsunuz. Benim için bu çok önemlidir.

Benim için önemli ol……………………………şey, sizin mutlu ol…………………………………(dır)

 

5- Randevularıma tam vaktinde giderim. Buna çok dikkat ederim.

Çok dikkat et………………………………şey, randevularıma tam vaktinde gel……………(dir)

 

6- Çocuklar ağlıyorlar. Bu, beni çok üzüyor.

Beni en çok üz……………………..şey, çocukların ağla……………………………….(dır).

 

7- Bir gün dünyayı dolaşacağım. İleride bunu yapmak istiyorum.

İleride yapmak iste…………………..şey, bir gün dünyayı dolaş……………………..

 

8- Yakınlarımız başarılı oluyor. Bu, bizi mutlu ediyor.

Bizi mutlu ed……………………şey, yakınlarımızın başarılı ol………………………………(dır)

 

9- Öğrenciler öğreniyorlar. Bu, öğretmenleri ilgilendiriyor.

Öğretmenleri ilgilen…………………………….şey, öğrencilerin öğ……………………………..(dir)

 

10- Fakirler için ev yaptırmak istiyorum. Bir gün bunu gerçekleştirmek istiyorum.

Bir gün gerçekleştirmek iste………………………..şey, fakirler için ev yap………………………………….

 

11- Yol yağış nedeniyle kaygandı. Bu, kazaya sebep oldu.

Kazaya sebep ol………………….. şey, yolun yağış nedeniyle kaygan…………………………(dır)

 

12- Çocukken evimizin bahçesindeki havuza taş atardım. Bunu çok severdim.

Çocukken çok sev……………….şey, evimizin bahçesindeki havuza taş at…………………(tı)


Miktar bildiren kelimeler

 

-ın(-in) (-un)(-ün) tamamı  -ın(-in) (-un)(-ün)  yarısı   -ın(-in) (-un)(-ün) hepsi  -ın(-in) (-un)(-ün) çoğu     

 

-ın(-in) (-un)(-ün) üçte biri  -ın(-in) (-un)(-ün) yüzde yirmisi (% 20)    -ın(-in) (-un)(-ün) büyük çoğunluğu

 

-ın(-in) (-un)(-ün) yarısından fazlası  -ın(-in) (-un)(-ün) ………..kaçı?            -ın(-in) (-un)(-ün) hiçbiri?

 

 

Örnekler:  

Bu elmanın yarısı senin yarısı benim.

Bu ülkelerin tamamı Avrupa’da(dır).

Masanın üzerindeki kitapların hepsi Ahmet’in.

Sınıftaki öğrencilerin yüzde otuzu (%30) İngilizce biliyor.

Kızılay’daki mağazaların çok azı  Pazar günü açık.

Arkadaşlarımdan hiçbiri Japonca bilmiyor.

İnsanların yüzde kaçı gözlüklü(dür)?

Akrabalarımızın çoğu İstanbul’da oturuyor.

Çocukların büyük çoğunluğu okula yedi yaşında gidiyor.

Seksenin yüzde yirmisi kaç(tır)?

1. Ülkemde 50 şehir var. Ben 50 şehri gezdim.

Ülkemdeki …………………………………………………………………………gezdim.

2. Kitapta 300 sayfa var. Ben 150 sayfa okudum.

Kitab………………………………………………………..okudum.

3. İngilizce, Fransızca, Almanca, Rusça, Arapça. Ben sadece Türkçe biliyorum.

Bu dilller……………………………………………………………….bilmiyorum.

4. Yüzün (100)    ……………………………………………….(25) yirmi beştir.

5. Mahallemizde 100 kişi var. Ben 80 kişiyi tanıyorum.

Mahallemizdeki insanlar……………………………………………………….. tanıyorum.

6. İki yüz (200) kitabım var. Hepsi kütüphanemde(dir).

Kitap………………………………………………………….kütüphanemde(dir).

7. Türkçe kursumuz altı ay sürecek. Biz kursun dört ayını bitirdik.

Türkçe kursu……………………………………………………………………..bitirdik.


Karşılaştırma ifadeleri

Sıfatların Karşılaştırılması

(+) ………..den daha………………..(dır) (dir) (dur) (dür) .(tır) (tir) (tur) (tür)

(=) …………….kadar …………….    (dır) (dir) (dur) (dür) .(tır) (tir) (tur) (tür)

Örnek: 

Sıfatların Karşılaştırılması

Zeki çalışkan(dır). Kemal daha çalışkan(dır). Zeki, Kemal’den daha çalışkan(dır).

Ayla güzel(dir). Ece de güzel(dir).Ayla, Ece kadar güzel(dir).

 

Adların Karşılaştırılması

(+) ……………………….(kin)den daha fazla…………………

(=)………………………. ki kadar.......................

(--)……………………….(kin)den daha az……………………

Benim beş kitabım var. Senin iki kitabın var.(+) Benim  senden (seninkinden)  daha fazla kitabım var.

Can’ın iki kardeşi var. Fatma’nın da iki kardeşi var. (=) Can’ın,  Fatma’nınki kadar kardeşi var.

Ozan’ın bir arabası var. Erdem’in iki arabası var. (--) Ozan’ın, Erdem’inkinden daha az arabası var.

 

Fiillerin Karşılaştırılması

………..    den daha………………..

…………….kadar …………….   

Sen sekiz saat (8) çalışıyorsun. Kardeşin altı(6) saat çalışıyor. (+)  Sen kardeşinden daha fazla çalışıyorsun.   

Tren hızlı gidiyor. Otobüs de hızlı gidiyor.(=)Tren otobüs kadar hızlı gidiyor

Köpeğim günde 10 saat uyuyor. Kedim günde 18 saat uyuyor.  (--)Köpeğim kedimden daha az uyuyor.

Bir yabancı dil bilenler ikinci bir dili daha çabuk öğreniyor.Bir yabancı dil bilmeyenler daha geç öğreniyor. (+) Bir yabancı dil bilenler, ikinci bir dili, bir yabancı dil bilmeyenlerden daha çabuk öğreniyor.


Diğer karşılaştırma ifadeleri

(+) (-) ……………….(y)a göre (daha)……………..           

(+) (-) ……………….(y)e  göre (daha)…………...

(+) (-) ……………….(y)a  nazaran (daha)…………...

(+) (-) ……………….(y)e  nazaran  (daha)…………...

Bu yıl hava sıcak.Geçen yıl daha az sıcaktı.Geçen yıla göre,bu yıl hava daha sıcak.
Bu yıl hava
geçen yıla göre daha sıcak.

(=)  ……gibi……

Caner çalışkan(dır). Kardeşi de çalışkan(dır). Caner kardeşi gibi çalışkan(dır).

 

Aşağıdaki alıştırmaları yukarıdaki örneklerdeki gibi yapınız!

1. Türkiye’nin nüfusu 82 milyondur. Almanya’nın nüfusu da 82 milyondur.

 ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Ankara’da bir havalimanı var. İstanbul’da üç havalimanı var.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Erkekler ortalama 70 (yetmiş) yıl yaşıyor. Kadınlar ortalama 75 yıl yaşıyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Eskiden gençler ortalama 20 yaşında evlenirlerdi. Günümüzde gençler ortalama 26 yaşında evleniyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. İstatistiklere göre, geçen yıl Türkiye’ye 60 milyon turist gelmiş. Bu yıl 70 milyon turist gelmiş.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6.Üç ay önce Türkçe’yi anlıyordum. Şimdi daha iyi anlıyorum.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

7. Sigara içenler çabuk hasta oluyorlar. Sigara içmeyenler çabuk hasta olmuyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Dayımı seviyorum. Amcamı daha fazla seviyorum.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. İstanbul’da yirmi bin(20000) ticari taksi var. İzmir’de sekiz bin (8000) ticari taksi var.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Çocuklar makarnayı seviyorlar. Çocuklar patates kızartmasını daha çok seviyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Belirsiz kişi tanımlama zamiri  …..en ……….an    

bilmek—bilen(ler)  Konuşmak ---konuşan (lar)

Örnek:
Bazı kişiler Rusça biliyor. Bu kişiler hangi sınıfta?  (Rusça bilen kişiler= Rusça bilenler)
Rusça bilenler hangi sınıfta?

Bazı kişiler(insanlar) spor yapıyor. Bu kişiler daha sağlıklı oluyor.(Spor yapan (kişiler) = Spor yapanlar)
Spor yapanlar daha sağlıklı oluyor.

Aşağıdaki alıştırmaları yukarıdaki örneklere göre yapınız!

1. Bazı kişiler sabahleyin erkenden kalkıyor. Bu kişiler daha dinç(zinde) oluyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Bazı kişiler birden fazla yabancı dil biliyor. Bu kişiler kolaylıkla iş buluyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Bazı öğrenciler sınıfta önde oturuyor. Bu öğrenciler yazı tahtasını daha iyi görüyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Bazı kişiler işe metroyla gidiyorlar. Bu kişiler iş yerine daha çabuk varıyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. Bazı kişiler müzikle ilgileniyorlar. Bu kişiler daha az stresli oluyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6. Bazı kişiler turizm alanında çalışıyor. Bu kişiler tarım alanında çalışanlardan daha fazla kazanıyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Bazı kişiler suç işliyorlar. Bu kişiler cezalandırılıyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

8. Bazı kişiler sigara içiyor. Bu kişiler sigara içmeyenlerden daha fazla öksürüyor.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9.Bazı insanlar daha zeki oluyorlar. Bu insanlar zeki olmayanlardan daha çabuk öğreniyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Bazı kişiler çok yemek yiyorlar. Bu kişiler kilolu oluyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Bazı kişiler çok geziyorlar. Bu kişiler çok okuyanlardan daha çok şey biliyorlar.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

                                                              İŞ DÖNÜŞÜ İYİ HABERLER

Pelin :  Hayatım hoş geldin! Yüzün gülüyor. Günün iyi geçti herhalde.

Kayhan Bey : Hoş bulduk karıcığım! Evet, bugün şanslı günümdeydim.  Sana güzel haberlerim var.

Pelin :  Haydi, çabuk anlat, insanı merak içinde bırakma!

Kayhan Bey : Dur bir az acele etme! İstersen akşam yemeği yerken anlatayım. Yemek hazır mı?

Pelin :  Hazır sayılır. Sadece masayı hazırlayacağım.

Kayhan Bey : O zaman ben sana yardım edeyim. Hem masayı hazırlarız, hem de olup bitenleri sana anlatırım.

Pelin :  Çok merak ettim vallahi. Maaşına zam mı yaptılar?

Kayhan Bey : Evet, ama sadece o değil, birkaç şey daha var.

Pelin :  Seni işten döndüğünde hiç bu kadar neşeli görmemiştim. Maaşına ne kadar zam yaptılar?

Kayhan Bey :  Maaşıma % 50 (yüzde elli) zam yaptılar. Ben de bu kadar olacağını tahmin
etmiyordum. Patronum Özgür Bey sabahleyin beni odasına çağırdı. “ Kayhan Bey, iki yıldan
beri bizim şirketimizde çalışıyorsunuz. Bu sürede buraya çok çabuk uyum sağladınız. Buradaki
herkesle çok iyi anlaşıyorsunuz, bütün iş arkadaşlarınız sizden çok memnun. Birçok müşterimiz
sizinle ilgili çok olumlu şeyler söyledi. Ayrıca, çok dikkatlisiniz, geçen hafta dikkatiniz sayesinde
şirketimize 10000 (on bin) lira kazandırdınız. Dolayısıyla, bu aydan itibaren maaşınıza %50 zam
yapıyoruz ve maaşınıza ek olarak her ay satıştan prim alacaksınız. Bunu fazlasıyla hak ettiniz“ dedi.

Pelin Hanım : Çok ilginç! Sen ne dedin?

Kayhan Bey : Ben de “ Özgür Bey ben burada severek çalışıyorum ve işimi yapıyorum. Ayrıca, ben
de bütün iş arkadaşlarımı çok seviyorum” dedim.

Pelin Hanım : Eee sonra ne oldu?

Kayhan Bey : Sonra ben sadece maaşıma zam yapacaklar sandım. Hatta izin isteyip büroma
dönecektim. Özgür Bey bana,” Kayhan Bey! Biliyorsunuz, İnsan Kaynakları müdürü Ercan Bey
geçen hafta emekli oldu. Onun yeri boşaldı. Bundan sonra daha fazla sorumluluk taşıyacaksınız,
sizi İnsan Kaynakları müdürü
yapmaya karar verdik. Ne dersiniz?” dedi. Ben de “ Siz nasıl uygun görürseniz.” diye cevap verdim.

Pelin Hanım : Anlattıkların beni bayağı şaşırttı. Biraz zam yapacaklarını ben de düşünüyordum ama
bu kadar erken müdür olacağını hiç düşünmemiştim.

Kayhan Bey : Daha anlatacaklarım bitmedi.

Pelin Hanım : Nasıl yani?

Kayhan Bey : Evet, bir şey daha var. Bundan sonra, işe arabayla gidip geleceğim.

Pelin Hanım : Ama bizim arabamız yok ki! Nasıl olacak?

Kayhan Bey : Bana şirketten bir araç verdiler. Hatta bugün eve o araçla döndüm. İstersen pencereden
bak, binanın önüne park ettim. Ayrıca, aracın yakıt parasını da şirket ödeyecek.

Pelin Hanım : Gel seni bir öpeyim! Kutlarım Canım, Hayırlı olsun!

Kayhan Bey : Çok teşekkür ederim. Düşünsene, bundan sonra, tatile daha fazla gidebileceğiz.
Borçlarımızı kolaylıkla ödeyebileceğiz.

Pelin Hanım : Haklısın. Para biriktirebileceğiz. Günün birinde de ev alabileceğiz.

Kayhan Bey : Sanıyorum beş yıl içinde bir ev alabileceğiz. Yıllık iznimizde yurt dışına geziye
gidebileceğiz
.

Pelin Hanım : Evet, aynen dediğin gibi birçok şey yapabileceğiz. Neyse, haydi yemeğimizi yiyelim! Yemekten sonra ben sana kahve yaparım. O zaman daha ayrıntılı konuşabiliriz. 

Kayhan Bey : Az daha unutuyordum. Evimizin kirasını da gelecek yıldan itibaren şirket ödeyecek.

Pelin Hanım : Kayhan ! Doğru söyle, bunlar gerçek mi yoksa rüyada mıyız?

 

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Kayhan Bey, nereden döndü?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Kayhan Bey’in iyi haberleri ne?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

3.  Kayhan Bey ve Pelin Hanım günün hangi bölümünde konuşuyorlar?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Masayı kim hazırlayacak?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Kayhan Bey, Pelin Hanıma masayı hazırlamakta yardım edecek mi?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

6. Kayhan Bey, o gün eve nasıl dönmüş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

7. Kayhan Bey, ne kadar zamandan beri o şirkette çalışıyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

8. Kayhan Bey’in şirketteki iş arkadaşlarıyla ilişkileri nasıl?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9.Şirketin müşterileri Kayhan Bey hakkında ne söylediler?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

10. Kayhan Bey, şirkette nasıl çalışıyor? İşini seviyor mu?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

11. Kayhan Bey’in patronunun adı ne?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

12. Özgür Bey, Kayhan Bey’i nereye çağırdı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

13. Kayhan Bey’in maaşına zam yaptılar mı?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

14. Kayhan Bey’in maaşına ne kadar zam yaptılar?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

15. Kayhan Bey’in bundan sonraki görevi ne?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. Ercan Bey kim, hâlâ şirkette çalışıyor mu?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

17. Ercan Bey’in şirketteki görevi neydi?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. Kayhan Bey müdür olmayı kabul etti mi?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

19. Kayhan Bey, şirketin verdiği arabayı nereye park etti?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

20. Pelin Hanım ve Kayhan Bey, bundan sonra neler yapabilecekler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

21. Kayhan Bey ne zaman satıştan prim alacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

22. Kayhan Beylerin evinin kirasını şimdi kim ödüyor?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

23. Kayhan Beylerin evinin kirasını ne zamandan itibaren şirket ödeyecek?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

24. Kayhan Bey şirketin arabasının yakıtını kendi mi ödeyecek?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

25. Pelin Hanım, Kayhan Bey’in müdür olacağını düşünüyor muydu?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

26. Pelin Hanım ve Kayhan Bey ev alabilecekler mi?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

27. Pelin Hanım ve Kayhan Bey ne zaman ev alabilecekler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

28. Pelin Hanım ve Kayhan Bey nereye geziye gidebilecekler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

29. Pelin Hanım, Kayhan Bey’e ne zaman kahve yapacak?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

30. Pelin Hanım bütün bunlara inanabiliyor mu?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………           

                                               

                                            Duydun mu Okan kaza geçirmiş?

Esin .- Duydun mu? Sınıf arkadaşımız Okan kaza geçirmiş.
Kaan:- Nasıl olur? Daha iki saat önce onu berberdik.
Esin:- Maalesef, sanıyorum siz ayrıldıktan sonra kaza geçirmiş.
Kaan:- Kim söyledi? Durumu nasılmış?
Esin:- Sen gelmeden on dakika önce Cemal aradı. O söyledi.  O tesadüfen hastanedeymiş. Dediğine göre durumu biraz ağırmış. Şimdilik hayati tehlikesi varmış.
Kaan:- Kaza nerede olmuş?
Esin:- Üniversite kavşağında olmuş. Bir kamyon kırmızı ışıkta duramamış, kırmızı ışıkta bekleyen araçlara çarpmış. 
Kaan:- Okan kaza sırasında neredeymiş?
Esin:- O kavşakta karşıdan karşıya geçmek için bekliyormuş. Kamyon önündeki arabalara çarpınca araçlardan biri yayalara çarpmış. Okan da en öndeymiş. İlk önce Okan’a çarpmış.
Kaan:- Üniversiteye öğrenci belgesi almak için gidecekti. Ayrılmadan önce bana söylemişti. Hatta bana beraber gitmemizi teklif etti. Ben de postaneye uğrayıp elektrik faturamı yatıracağımı söyledim. Faturanın bugün son ödeme günüydü. O yüzden, onunla gidemedim.
Esin:- İyi ki onunla gitmemişsin! Yoksa sen de kaza geçirecektin.
Kaan:- Öyle deme Esin! Kader bu hiç belli olmaz. Biliyorsun Türkçede ne derler. “ Akacak kan damarda durmaz”
Esin:- Haklısın, kaderden kaçamazsın. Eğer kaderinde varsa kaza seni arar bulur.
Kaan:- Ben de aynı şeyi söylemek istedim. Esin’ Haydi! Vakit kaybetmeyelim’ Hemen Okan’ın yattığı hastaneye gidelim! Belki bir şeyler yapabiliriz.
Esin:- Sanmam ama yine de gidelim en azından ailesinin yanında olalım, onlara moral olur. Doktorlar ellerinden geleni yapmışlar. Bize dua etmek kalıyor. Doktorlardan biri, Okan’ın genç ve sporcu olduğu için kurtulabileceğini söylemiş. 
Kaan:- Bu iyi bir haber. Benim arabam karşıdaki otoparkta. Hemen gidelim!  Hangi hastaneye götürmüşler?
Esin:- Yeni açılan şehir hastanesine götürmüşler. Şu an yoğun bakım ünitesinde yatıyormuş. Kimseyle görüştürmüyorlarmış.
Kaan:- O hastanede bizim üst komşumuz doktor olarak çalışıyor. Eğer oradaysa ondan daha ayrıntılı bilgi alabiliriz.
Esin:- O zaman hemen gidelim! Ama dikkat edelim! Biliyorum ki sen hızlı araba kullanıyorsun. Lütfen hızlı gitme! İstersen Olgun’a da haber verelim hastaneye giderken onların evinin önünden geçeceğiz.  O da bizimle gelsin!
Kaan:- İyi olur! Ayrıca, şimdi aklıma geldi. Olgun’un ablası o hastanede yoğun bakım ünitesinde çalışıyor. Belki o da bize yardım edebilir.
Esin:- Olgun’un ablası doktor mu?
Kaan:- Hayır, doktor değil hemşire.
Esin:- Haydi çıkalım artık!
Kaan:- Ben hazırım haydi!

Lütfen aşağıdaki soruları yukarıdaki konuşmaya göre cevaplandırınız!

1. Kaan’la Okan ne zaman beraberlermiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. Esin’e göre, kaza ne zaman olmuş?

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……….

3. Kazayı Esin’e kim söylemiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. Cemal, Esin’e kazayı ne zaman söylemiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. Kazadan Cemal’in nasıl haberi olmuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

6. Kaza hangi kavşakta olmuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

7. Kaza nasıl olmuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. Kaza olduğunda Okan ne yapıyormuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

9. Okan üniversiteye hangi amaçla gidecekmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

10. Okan, Kaan’a ne yapmayı teklif etmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

11. Kaan, Okan’la üniversiteye gitmiş mi?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

12. Kaan, nereye ve niçin gitmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

13. Kaan, niçin postaneye o gün gitmek zorunda kalmış?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

14. Esin’e göre, Kaan Okan’la üniversiteye gitseydi ne olacaktı?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

15. Kaan’la Esin nereye gitmek istiyorlar?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

16. Cemal, Okan’ın durumu ile ilgili Esin’e ne demiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

17. Doktorlardan birine göre Kaan niçin kurutabilecekmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

18. Okan’ı hangi hastaneye götürmüşler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

19. Okan, hastanede hangi bölümde yatıyormuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

20. Okan’ın ailesi Okan’ı hastanede görebilmiş mi?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

21. Kim hastanede doktor olarak çalışıyormuş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

22. Kaan arabasını nereye park etmiş?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

23. Esin, hastaneye giderken Kaan’a ne yapmasını söylüyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

24.Esin ve Kaan, hastaneye giderken kime haber verecekler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

25. Kaan’la Esin hastaneye giderken nereden geçecekler?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

26. Kim hastanede yoğun bakım ünitesinde çalışıyor?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

27. Olgun’un ablası doktor mu?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

28. Kaan’ın aklına ne geldi?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

 

Lütfen aşağıdaki cevaplara uygun sorular sorunuz!

1.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Hayır, kazayı ben görmedim.

2.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Kamyon öndeki arabaya çarpmış.

3.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………? 

Ambülans (Cankurtaran) kazadan üç dakika sonra gelmiş.

4.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Kazada kazazedenin bacağı kırılmış.

5.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Yaralı yoğum bakım ünitesinde yatıyormuş.

6.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Ambülansa birisi haber vermiş.

7.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Evet, Nadir olay yerindeymiş.

8.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Kazada üç kişi yaralanmış.

9.………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Kaza yağmur sebebiyle olmuş.

10.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Kaza sürücü direksiyon başında uyuduğu için olmuş.

11.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Evet, daha önce bir kazaya şahit oldum.

12.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Kazayı görür görmez ilk önce 112 ‘yi aradım.

13.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Hayır, kazada yaralanan kişiyi tanımıyorum.

14.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………?

Kaza yapmamak için çok dikkat et lâzım.

                                                                LİSE ARKADAŞI 3

Münir:- Faris! Kusura bakma! Telefonumun şarjı bitmiş. Bu yüzden, az önce konuşmamız kesildi.
Faris:- Önemli değil. Telefonunun şarjının bittiğini anladım. Şu an telefonunun şarja taktın mı?
Münir:- Evet, şarj cihazı yanımdaydı. Bugün cep telefonumu çok kullandığım içim şarjı daha çabuk bitti. Normal olarak, şarjım bana en az bir gün yetiyor.
Faris:- Türkiye’de neler farklı? Dikkatini en çok ne çekti?
Münir:- En çok dikkatimi çeken şey, Türklerin çok çay içmesi. Türklerin çoğunluğu kahvaltıda çay içiyor
Faris:- Hiç kahve içmiyorlar mı?
Münir:- Hayır içiyorlar, ama kahve içenlerin sayısı daha az. Daha çok, gençler kahve içiyor.
Faris:- Günlerin nasıl geçiyor?
Münir:- Çok çabuk geçiyor. Türkiye’ye geleli altı ay oldu. Zamanın o kadar çabuk geçiyor ki nasıl geçtiğini anlamıyorum. Hafta içi her gün Türkçe dersi var. Pazartesi Çarşamba ve Cuma günleri 4 saat ders yapıyoruz. Salı ve Perşembe günü ise 6 saat ders yapıyoruz.
Faris:- Dersleriniz erken mi başlıyor?  Saat kaçta bitiyor?
Münir:- Sabah saat 9 buçukta başlıyor. Bir ders 45 dakika sürüyor. İki ders arasında 15 dakika ara veriyoruz. Ara verdiğimizde bazı arkadaşlarımla kafeteryaya gidip bir şey içiyoruz, sigara içenler ise sigara içme alanında sigara içiyorlar.
Faris:- Niçin kafeteryada sigara içmiyorlar? Her yerde sigara içemiyorlar mı?
Münir:- Hayır, her yerde sigara içilmiyor. Kapalı alanda sigara içmek yasak. Kafeteryada, lokantada, sinemada, hastanede, toplu taşım araçlarında ve bütün kapalı alanlarda sigara içilmiyor.
Faris:-
Türkler çok sigara içiyorlar mı?
Münir:- Evet, ister kadın olsun ister erkek olsun Türklerin çok sigara içtiğini söyleyebilirim. Ne diyordum? Evet, öğleye kadar dört saat ders ve üç teneffüs yapıyoruz. Ders öğleyin saat biri çeyrek geçe bitiyor. Dersten sonra bir saat boş vaktimiz var. Saat bir buçukta öğle yemeğimizi yiyoruz, arkasında çay veya kahve içiyoruz. Biraz dinleniyoruz. Öğleden sonra dersimiz varsa saat ikiyi çeyrek geçe dersimiz tekrar başlıyor. Saat dörtte dersimiz bitiyor.
Faris:- Dersten sonra ne yapıyorsunuz?
Münir:- Dinlenmek isteyenler yurda gidip yatıyorlar. Gezmek veya alışveriş yapmak isteyenler, şehir merkezine gidiyorlar.
Faris:- Kaldığınız yer şehir merkezine uzak mı?
Münir:- Hayır, aksine çok yakın. Yürüyerek beş-altı dakika.
Faris:- Kaldığınız yer nasıl?
Münir:- Kaldığımız yer Polis Akademisi’nin içinde. Öğrenciler için yurt var. Yüzde doksanımız ( % 90) yurtta kalıyor. Bazı arkadaşlarımız kiraladıkları evde
kalıyorlar. Ben Arapça bilen arkadaşlarla yurtta aynı odada kalıyorum.
Faris:- Arapça bilen arkadaşlarının olması ne güzel! Onlar hangi ülkeden gelmişler?
Münir:- Birçok ülkeden gelmişler. Örneğin: Filistin’den, Ürdün’den, Yemen’den, Katar’dan, Tunus’tan arkadaşlarım var. Ortak dilimiz Arapça sayesinde  rahatlıkla anlaşıyoruz. Bir dahaki konuşmamızda sana gerisini anlatayım.
Faris:- Olur, sen uygun olduğun zaman beni ararsın ben de uygunsam konuşuruz. İyi akşamlar!
Münir:- İyi akşamlar!

Aşağıdaki soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız!

1. Faris’le Münir’in konuşması niçin kesildi?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.  Faris neyi anladı?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Münir’in telefonunun şarjı niçin daha çabuk bitti?

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………